'Dydyn ni ddim yn dweud wrth ein hathrawon' Profiadau o aflonyddu rhywiol rhwng cyfoedion ymhlith disgyblion ysgolion uwchradd yng Nghymru

Share document

Share this

Atodiad 2: Diffiniadau a Geirfa

Share document

Share this

Atodiad 2: Diffiniadau a Geirfa

Aflonyddu rhywiol rhwng cyfoedion

Ymddygiad parhaus a dieisiau o natur rywiol gan blentyn tuag at blentyn arall sy’n gallu digwydd ar-lein, ac oddi ar-lein. Mae aflonyddu rhywiol yn debygol o: amharu ar urddas plentyn, a/neu wneud iddo deimlo dan fygythiad, yn israddol neu wedi’i fychanu a/neu greu amgylchedd gelyniaethus, tramgwyddus neu rywioledig. (Yr Adran Addysg, 2021)

Cywilyddio am fod yn dew

Mynegi gwawd neu feirniadaeth am rywun y bernir ei fod yn dew neu dros ei bwysau

Cywilyddio corff

Beirniadu rhywun ar sail siâp, maint neu ymddangosiad ei gorff

Dysmorffia Corfforol

Mae dysmorffia corfforol yn gyflwr iechyd meddwl lle mae person yn treulio llawer o amser yn poeni am ddiffygion y neu hymddangosiad. Mae’r diffygion hyn yn aml yn ddisylw i eraill.

ELSA

Cynorthwywyr cymorth llythrennedd emosiynol sydd wedi cael eu hyfforddi i ddarparu cymorth emosiynol ar gyfer plant a phobl ifanc

Heclo

Gweiddi neu alw allan sylwadau rhywiol aflonyddol neu sylwadau dirmygus awgrymiadol ar rywun yn gyhoeddus

Rhagbaratoi

Pan fydd rhywun yn meithrin perthynas, ymddiriedaeth a chysylltiad emosiynol gyda phlentyn neu berson ifanc er mwyn gallu ei gamddefnyddio, camfanteisio arno a/neu’i gam-drin

Secstio (rhannu delweddau noeth)

Ysgrifennu a rhannu negeseuon neu ddelweddau cignoeth gyda phobl (Llywodraeth Cymru, 2020c)

Swyno trwy dwyll

Pan fydd rhywun yn creu persona ffug neu broffil ffug ar blatfform cyfryngau cymdeithasol, fel arfer gyda bwriad i hudo pobl eraill i berthynas

Y nodweddion gwarchodedig

Y naw nodwedd warchodedig fel y’u diffinnir gan Ddeddf Cydraddoldeb 2010 yw: oedran, anabledd, ailbennu rhywedd, priodas a phartneriaeth sifil, beichiogrwydd a mamolaeth, hil, crefydd a chred, rhyw a chyfeiriadedd rhywiol  (Prydain Fawr, 2010)

Ymddygiadau rhywiol niweidiol

Gellir diffinio Ymddygiadau Rhywiol Niweidiol fel a ganlyn: ymddygiadau rhywiol a fynegir gan blant a phobl ifanc o dan 18 oed sy’n ddatblygiadol amhriodol, y gallent fod yn niweidiol tuag atyn nhw eu hunain neu blant a phobl ifanc eraill neu fod yn cam-drin plentyn neu berson ifanc arall neu oedolyn. Mae’r diffiniad hwn o Ymddygiadau Rhywiol Niweidiol yn cynnwys ymddygiadau trwy gyffwrdd neu heb gyffwrdd fel rhagbaratoi, arddangosiaeth, sbecian a secstio neu recordio delweddau o weithredoedd rhywiol trwy ffonau clyfar neu gymwysiadau cyfryngau cymdeithasol. (Gweithdrefnau Diogelu Cymru, 2020)

Niferoedd – meintiau a chyfrannau

bron pob un =

gydag ychydig iawn o eithriadau

y rhan fwyaf =

90% neu fwy

llawer =

70% neu fwy

mwyafrif =

dros 60%

hanner =

50%

tua hanner =

yn agos at 50%

lleiafrif =

islaw 40%

ychydig =

islaw 20%

ychydig iawn =

llai na 10%

Share document

Share this