Gwella presenoldeb – Pam mae disgyblion eisiau mynychu Ysgol Gyfun Pontarddulais.
Gwybodaeth am yr ysgol
Agorodd Ysgol Gyfun Pontarddulais ym 1982, ac ychwanegwyd Cyfleuster Addysgu Arbenigol ychwanegu yn 2007 ar gyfer hyd at 10 o ddisgyblion ag anableddau dysgu dwys a lluosog. Mewn cymuned sydd â chefndiroedd economaidd gymdeithasol amrywiol, daw disgyblion o ddalgylch gwasgaredig iawn, gan gynnwys ardaloedd trefol, pentrefi bach a ffermydd mynydd. Ar hyn o bryd, mae 866 o ddisgyblion ar y gofrestr, gyda thuag 16% ohonynt yn gymwys i gael prydau ysgol am ddim, a nodwyd bod gan oddeutu 20% ohonynt angen dysgu ychwanegol. Mae gweledigaeth yr ysgol, sef ‘Trwy gynhwysiant, parch a gwydnwch y down yn bobl well ac yn ddysgwyr gydol oes llwyddiannus,’ yn ategu arwyddair yr ysgol, sef ‘Byw i ddysgu...dysgu byw’.
Cyd-destun a chefndir yr arfer
Gan gydnabod rôl hanfodol y mae presenoldeb yn ei chwarae yn neilliannau disgyblion, yn 2018, fe wnaeth yr ysgol flaenoriaethu presenoldeb fel gyrrwr o ran gwella’r ysgol trwy amrywiaeth o strategaethau. Esblygodd y fenter hon o ddealltwriaeth sylfaenol nad dim ond mater o gydymffurfio oedd presenoldeb, ond bod ganddo gysylltiad annatod ag ymgysylltiad disgyblion, eu lles a datblygu ymdeimlad o berthyn. Pwysleisiodd gweledigaeth yr ysgol greu amgylchedd lle mae disgyblion yn teimlo’u bod yn cael eu gwerthfawrogi, eu cynnwys a theimlo’n llawn cyffro tuag at ddysgu.
Disgrifiad o’r strategaeth
Mae’r strategaeth yn canolbwyntio ar ddwy flaenoriaeth allweddol: parhau i feithrin diwylliant ysgol cynhwysol, anogol, a sicrhau cyfleoedd dysgu difyr, gan gynnwys amrywiaeth eang o gyrsiau yng Nghyfnod Allweddol 4. Yr egwyddor sylfaenol yw bod disgyblion yn fwy tebygol o fod eisiau mynd i’r ysgol gyda’r diwylliant cywir a chwricwlwm diddorol a deniadol.
Mae strategaethau penodol yn cynnwys:
Meithrin a chynnal perthnasoedd: Mae’r ysgol yn amgylchedd diogel ac anogol, lle mae perthnasoedd cadarnhaol yn cael eu blaenoriaethu. Fe wnaeth gweithgor ymddygiad ailysgrifennu Polisi’r ysgol ar Ymddygiad Cadarnhaol, gyda ffocws clir ar sicrhau diwylliant rhagweithiol sy’n meithrin yr ymddygiadau cadarnhaol hyn a dealltwriaeth o’r ffactorau sy’n effeithio ar ymddygiad disgyblion. Mae arfer seiliedig ar dystiolaeth, fel technegau hyfforddi emosiwn ac ymwybyddiaeth ymwybodol o drawma, yn sylfaen i’r polisi ar ymddygiad cadarnhaol. Mae rheolau syml, ond effeithiol, ‘Parod, Parchus a Diogel’ wedi’u gwreiddio ar draws cymuned yr ysgol. Mae hyfforddiant rheolaidd i staff yn cynnwys esbonio pwysigrwydd sut mae staff yn rhyngweithio â disgyblion gan ddefnyddio dull y 5C, pan ddisgwylir i staff fod yn ddigyffro, yn gyson, yn glir, yn hyderus ac yn dosturiol (calm, consistent, clear, confident and compassionate) wrth siarad â disgyblion. Ochr yn ochr â hyn, mae pwysigrwydd datblygu gwerthoedd personol fel caredigrwydd ac empathi’n cael eu haddysgu’n benodol i ddisgyblion, trwy raglen Cymeriad a Diwylliant.
Hyrwyddo presenoldeb: Trwy wasanaethau a sesiynau tiwtor dosbarth, mae’r ysgol yn pwysleisio pwysigrwydd presenoldeb dyddiol fel conglfaen llwyddiant academaidd a thwf personol.
Monitro ac ymyriadau cadarn: Mae gan yr ysgol system fonitro gynhwysfawr i adnabod patrymau ymddygiad yn gynnar. Mae ymyriadau teilwredig, gan gynnwys cymorth un i un ac ymgysylltu â’r teulu, yn allweddol ar gyfer mynd i’r afael â heriau presenoldeb penodol, yn enwedig i ddisgyblion agored i niwed. Mae staff allweddol yn gweithio fel tîm i greu cynlluniau cymorth unigol i’r disgybl. Caiff y rhain eu monitro’n rheolaidd trwy gyfarfodydd â ffocws gyda staff allweddol. Mae Swyddog Ymgysylltu â Theuluoedd yr ysgol yn gweithio’n agos gyda’r Swyddog Lles Addysg i gefnogi teuluoedd mewn modd sensitif a gofalgar, gan ddarparu allgymorth yn y gymuned yn aml. Gan fod y Swyddog Ymgysylltu â Theuluoedd/Swyddog Lles Addysg yn gweithio gydag ysgolion cynradd partner, mae arferion yn gyson ar draws y clwstwr.
Arloesi’r Cwricwlwm: Gan gydnabod anghenion a diddordebau eang y disgyblion, fe wnaeth yr ysgol ehangu ei chwricwlwm ym Mlynyddoedd 10 ac 11 i gynnwys cyfuniad o bynciau TGAU a galwedigaethol. Bwriedir i gynnig y cwricwlwm ennyn diddordeb disgyblion mewn dysgu a bod yn gyson â’u diddordebau a’u dyheadau gyrfaol. Mae’r ysgol o’r farn bod hyn wedi cael effaith ddofn ar bresenoldeb ar gyfer y ddau grŵp blwyddyn.
Yr effaith ar ddarpariaeth a safonau disgyblion
Mae gweithredu’r strategaethau hyn wedi arwain at welliannau yn yr agweddau canlynol:
Cyfraddau presenoldeb uwch: Mae presenoldeb yn rhagori ar ddisgwyliadau wedi’u modelu, sy’n dyst i effeithiolrwydd y strategaethau. Mae disgyblion yn mynychu nid dim ond oherwydd bod rhaid iddynt wneud, ond oherwydd awydd diffuant i fod yn yr ysgol. Yn 2022/23, roedd yr ysgol yng Nghwartel 1 y Meincnod ar 92.6%, 4.1% pwynt uwchlaw disgwyliadau wedi’u modelu. Roedd presenoldeb disgyblion sy’n gymwys i gael prydau ysgol am ddim yn 87.8%, sydd 8.4% uwchlaw’r cyfartaledd cenedlaethol.
Gwell diwylliant ac ethos yr ysgol: Mae’r ethos anogol yn cyfrannu at ymdeimlad o gynhwysiant cymdeithasol a chymuned. Dywed disgyblion eu bod yn teimlo’n rhan o rwydwaith cefnogol, sy’n effeithio’n gadarnhaol ar eu lles a’u hymgysylltiad academaidd.
Llwyddiant academaidd: Mae’r cwricwlwm ehangach ym Mlynyddoedd 10 ac 11 wedi arwain at fwy o ymgysylltiad gan ddisgyblion. Mae disgyblion yn mwynhau eu profiadau dysgu, gan arwain at berfformiad cadarn iawn mewn arholiadau allanol.
Llwybrau gyrfaol: Mae’r cwricwlwm amrywiol a chynhwysol wedi galluogi disgyblion i ddechrau mapio’u llwybrau gyrfaol yn gynnar, gyda llawer ohonynt yn adeiladu ar y pynciau a astudiont yn yr ysgol i gynllunio tuag at gyflawni eu dyheadau gyrfaol yn y dyfodol.
Mae ymagwedd Ysgol Gyfun Pontarddulais at wella presenoldeb yn gyfuniad o fonitro strategol, cymorth personoledig, arloesi yn y cwricwlwm a meithrin diwylliant ysgol anogol. Nid yn unig y mae’r ymagwedd holistig hon wedi gwella cyfraddau presenoldeb, mae hefyd wedi gwella’r profiad addysgol yn sylfaenol a’r deilliannau i ddisgyblion.
Dolenni defnyddiol
Adnoddau eraill gan y darparwr hwn
Gwella presenoldeb mewn ysgolion uwchradd
Ymagweddau effeithiol wrth asesu sy'n gwella addysgu a dysgu
Iach a hapus – Effaith yr ysgol ar iechyd a llesiant disgyblion
pdf, 2.01 MB Added 12/06/2019
Ymddiried mewn staff i arwain ar wella addysgeg ac arfer
