Adroddiad thematig |
Arfer orau o ran datblygu arweinyddiaeth mewn ysgolion - Mehefin 2015
Cyhoeddir yr adroddiad arolwg thematig hwn i ymateb i gais am gyngor gan Lywodraeth Cymru yn llythyr cylch gwaith y Gweinidog i Estyn ar gyfer 2014-2015. Mae’n adrodd ar ddatblygu arweinyddiaeth effeithiol mewn ysgolion ac yn canolbwyntio ar ba mor effeithiol y mae arweinwyr ysgol yn ceisio creu diwylliant o ddatblygu arweinyddiaeth ac yn meithrin gallu i arwain. Cynhwysir astudiaethau achos o arfer orau.
Argymhellion
Dylai arweinwyr ysgol:
- ddatblygu diwylliant cadarn o ddysgu proffesiynol ar gyfer pob aelod o staff ar bobl lefel yn eu hysgol
- gwella cynllunio olyniaeth a throsglwyddo gwybodaeth gorfforaethol
- nodi potensial arwain staff yn gynnar a chefnogi datblygu’u gyrfa
- sicrhau bod strwythurau rheoli perfformiad yn talu sylw priodol i ddatblygu arweinwyr posibl y dyfodol
- defnyddio’r safonau arweinyddiaeth fel y sail ar gyfer arfarnu’u medrau arwain eu hunain ac ar gyfer datblygu staff fel arweinwyr y dyfodol
Dylai awdurdodau lleol a chonsortia rhanbarthol:
- ddarparu arweiniad i arweinwyr ysgol profiadol ar ddatblygu’u staff fel arweinwyr y dyfodol
- darparu cyfleoedd i uwch arweinwyr ddatblygu’u medrau mewn meysydd allweddol fel herio tanberfformiad, defnyddio strategaethau i wella addysgu, a rhoi mentrau newydd ar waith
- darparu neu gael hyfforddiant cyfrwng Cymraeg neu Saesneg effeithiol i arweinwyr ar bob lefel
- hyrwyddo’r defnydd o’r safonau arweinyddiaeth a’r adolygiad arweinyddiaeth unigol i’r holl arweinwyr ysgol
Dylai Llywodraeth Cymru:
- weithredu strategaeth ar gyfer datblygu medrau arwain i ddarpar uwch arweinwyr ac uwch arweinwyr profiadol
- cynnwys datblygu medrau arwain fel trywydd yn y safonau proffesiynol ar gyfer Cynorthwywyr Addysgu Lefel Uwch, athrawon ac arweinwyr canol