Meithrin partneriaethau â theuluoedd
Gwybodaeth am yr ysgol
Mae Ysgol Maesglas yn Greenfield, Sir y Fflint. Mae’r rhan fwyaf o ddisgyblion yn byw yn lleol. Ar hyn o bryd, mae 249 o ddisgyblion yn mynychu’r ysgol, gan gynnwys 32 disgybl yn y dosbarth meithrin, sy’n mynychu’n rhan-amser. Mae’r ysgol yn derbyn disgyblion i’r dosbarth meithrin yn dair oed. Mae 10 dosbarth. Mae gan yr ysgol ddarpariaeth canolfan adnoddau ar gyfer 10 disgybl ar draws yr awdurdod lleol. Mae gan y disgyblion anawsterau ymddygiadol, cymdeithasol neu emosiynol. Mae tua 27% o ddisgyblion yn gymwys i gael prydau ysgol am ddim. Mae hyn uwchlaw’r cyfartaledd cenedlaethol (20%).
Mae’r ysgol yn nodi bod gan ryw 28% o’i disgyblion anghenion dysgu ychwanegol. Mae gan rai disgyblion ddatganiad o anghenion addysgol arbennig.
Saesneg yw prif iaith cartref y rhan fwyaf o’r disgyblion. Ychydig iawn o ddisgyblion sy’n dod o gefndir ethnig lleiafrifol, yn defnyddio’r Gymraeg fel eu mamiaith neu’n cael cymorth ar gyfer Saesneg fel iaith ychwanegol.
Cyd-destun a chefndir i arfer sy’n arwain y sector
Cyn 2014, nododd yr ysgol nad oedd y berthynas â rhieni a’r gymuned yn effeithiol o ran gwella deilliannau disgyblion. Roedd lefelau cyfranogiad ac ymgysylltiad cyffredinol ym mywyd yr ysgol yn isel. Roedd y cymorth yr oedd yr ysgol yn ei gynnig i deuluoedd yn gyfyngedig hefyd. Nid oedd unrhyw systemau effeithiol ar waith i ddatblygu gweithio mewn partneriaeth. O ganlyniad, cafwyd problemau â phresenoldeb, prydlondeb, ymddygiadau negyddol, cyrhaeddiad isel a diffyg cefnogaeth i’r ysgol gan y gymuned.
Penododd yr ysgol Weithiwr Cymorth i Deuluoedd yn Chwefror 2015, i wella’r broblem hon. Cynhaliodd arweinwyr archwiliad, a amlygodd fod dros 50% o rieni wedi dweud nad oedd yr ysgol yn eu helpu i ddysgu pethau newydd ac ennill cymwysterau. Cyfyngedig oedd y cyfleoedd i rieni ddysgu â’u plentyn yn ystod y diwrnod ysgol hefyd.
Dros y 18 mis diwethaf, mae’r ysgol wedi gweithio’n ddiflino i gael gwared ar rai o’r rhwystrau hynny a gwella’r berthynas rhwng y cartref a’r ysgol. Caiff cymorth, gofal ac arweiniad i deuluoedd eu hymgorffori yn ethos Maesglas erbyn hyn. Ceir dull ysgol gyfan pwrpasol i hyrwyddo ymgysylltu â theuluoedd erbyn hyn.
Disgrifiad o natur y strategaeth neu’r gweithgaredd
Mae’r ysgol yn credu mewn cynnig dull cyfannol, gan ddarparu cymorth arbenigol a theilwredig i deuluoedd ar sail un i un. Cynhelir cyfarfodydd yng nghartref y teulu, yn yr ysgol a’r gymuned ehangach. Rhoddir cymorth ac arweiniad ar y canlynol:
- tai a bywyd gartref
- lles iechyd corfforol a meddyliol
- cymorth ariannol a rheoli dyled
- perthnasoedd ac ymddygiadau
- addysg a dysgu
Mae’r ysgol yn strwythuro’r cymorth hwn yn glir ar gyfer teuluoedd. Fodd bynnag, mae hefyd yn cydnabod bod angen bod yn ymatebol oherwydd natur y gymuned. Mae gan staff berthnasoedd rhagorol â gwasanaethau arbenigol, gan gynnwys sefydliadau o iechyd, lles a chyllid.
Mae Ysgol Maesglas wedi dod yn rhan bwysig o Greenfield erbyn hyn. Mae’n cynnig cyrsiau a gweithgareddau i’r gymuned gyfan, gan gynnwys Undeb Credyd, Cwmni Bwyd Cydweithredol a Medrau Sylfaenol. Mae Dysgu Teuluol wedi dod yn un o’r pethau y mae’n canolbwyntio arno, ac yn cynnig amrywiaeth eang o sesiynau trwy gydol y flwyddyn.
Beth fu effaith y gwaith hwn ar ddarpariaeth a safonau dysgwyr?
Mae gwaith y tîm cymorth i deuluoedd wedi gwella’r berthynas â’r gymuned ehangach a lefelau ymgysylltu â theuluoedd yn sylweddol. Caiff hyn effaith nodedig ar wella lles disgyblion a’u cyfranogiad gweithredol mewn dysgu. Mae’r ysgol yn mesur effaith ei chymorth teilwredig i rieni ac aelodau o’r teulu trwy fonitro effaith. Mae’n mesur:
- nifer y cyfeiriadau llwyddiannus
- yr effaith ar yr unigolyn a’i deulu/theulu
- lefelau presenoldeb, prydlondeb a hyder
Mae arweinwyr yn gwybod bod yr ymyriadau cymorth i deuluoedd yn gwella bywydau ar gyfer y disgyblion a’u teuluoedd. Cânt effaith gadarnhaol ar iechyd meddwl a lles. Trwy gydweithio a rhoi strategaethau unigol ar waith, mae’r ysgol yn cynorthwyo dros 50 o deuluoedd ar hyn o bryd, pob un â’i faes angen ei hun.
Sut ydych chi wedi rhannu eich arfer dda?
Mae Cymorth i Deuluoedd Maesglas wedi rhoi cyflwyniadau mewn cynadleddau yng Nghaerdydd a Wrecsam i dros 180 o gynrychiolwyr o ysgolion a gwasanaethau o bob cwr o Gymru. Mae wedi cynnal gweithdai sy’n amlygu’r arfer a’r strategaethau effeithiol a ddefnyddir i wella deilliannau disgyblion ymhellach.
Mae gan Maesglas rôl allweddol yng nghyfarfodydd rhwydwaith Cymorth i Deuluoedd Sir y Fflint. Mae staff o leoliadau eraill yn cysylltu â’r ysgol yn rheolaidd i gael cymorth ac arweiniad mewn perthynas â’r rôl cymorth i deuluoedd.