Anghysondebau mewn Addysgu Mathemateg yn Rhwystro Cynnydd Disgyblion Ledled Cymru

Mae ansawdd addysg fathemateg ledled Cymru yn parhau i fod yn rhy amrywiol, ac mae llawer o ddisgyblion yn tanberfformio o ganlyniad i addysgu anghyson a chymorth annigonol sy’n benodol i bwnc, yn ôl adroddiad thematig newydd gan Estyn.
Mae’r adroddiad, ‘Datgloi potensial: Mewnwelediadau i wella addysgu ac arweinyddiaeth mewn addysg fathemateg’, yn defnyddio tystiolaeth o arolygiadau ysgolion diweddar, ymweliadau thematig ag ysgolion cynradd, uwchradd a phob oed, ac ymatebion i arolygon cenedlaethol. Er bod yr adroddiad yn adnabod pocedi o arfer effeithiol mewn addysgu mathemateg a chynllunio’r cwricwlwm, yn gyffredinol mae gormod o ysgolion yn ddiffygiol mewn meysydd allweddol, gan gynnwys gwybodaeth bynciol, addysgeg, a defnyddio asesu i arwain addysgu.
Pan roedd yr addysgu’n fwyaf effeithiol, canfu arolygwyr fod gan athrawon ddisgwyliadau uchel, roeddent yn defnyddio ystod o dechnegau asesu ymatebol, ac yn sicrhau bod disgyblion yn datblygu dealltwriaeth ddofn o gysyniadau mathemategol. Mewn cyferbyniad, roedd addysgu llai effeithiol yn aml nid yn ddigon heriol, ac nid yn mynd i’r afael â chamdybiaethau yn effeithiol.
Mae’r adroddiad hefyd yn amlygu dirywiad pryderus mewn dysgu proffesiynol sy’n benodol i bwnc a chymorth ar gyfer athrawon, sy’n cyfrannu at fylchau mewn hyder a chymhwysedd, yn enwedig o ran Cwricwlwm i Gymru. Mewn rhai achosion, roedd athrawon yn dibynnu’n ormodol ar gynlluniau gwaith wedi eu prynu i mewn, heb ddigon o addasu i ddiwallu anghenion disgyblion.
Dywedodd y Prif Arolygydd, Owen Evans:
“Mae gormod o ddisgyblion yng Nghymru nad ydyn nhw’n cyrraedd eu llawn botensial mewn mathemateg oherwydd bod ansawdd yr addysgu a’r arweinyddiaeth yn amrywio mor eang rhwng ysgolion. Mae angen i ni godi disgwyliadau ar gyfer pob un dysgwr a darparu hyfforddiant a chymorth sy’n benodol i bwnc ar gyfer ein hathrawon sydd eu hangen arnynt i helpu pob disgybl i lwyddo. Mae addysg fathemateg gref yn hanfodol, nid yn unig i ddyfodol unigolion, ond i ffyniant Cymru yn y dyfodol.
“Mae ein hadroddiad yn canolbwyntio ar sut y gallwn ni wella addysgu mathemateg yng Nghymru, ac yn darparu nifer o enghreifftiau o arfer orau ac adnoddau i gefnogi athrawon yn eu hymarfer o ddydd i ddydd.”
Mae’r adroddiad yn nodi bod angen cwricwlwm mathemateg cydlynus a chynhwysfawr sy’n adeiladu’n raddol ar ddysgu disgyblion, ac yn cynnwys cyd-destunau dilys ar gyfer eu cymhwyso. Yn aml, roedd ysgolion â’r deilliannau cryfaf yn dangos cynllunio cwricwlwm cydweithredol, modelau dilyniant clir, a chydbwysedd rhwng cyfarwyddyd eglur a chyfleoedd i ddisgyblion archwilio a rhesymu yn annibynnol. Mae enghreifftiau o arfer effeithiol gan ysgolion yn cael eu hamlinellu drwy’r adroddiad, yn ogystal ag adnoddau fideo ymarferol ar gyfer athrawon dosbarth.
Mae Estyn wedi gwneud cyfres o argymhellion i Lywodraeth Cymru, awdurdodau lleol, consortia rhanbarthol, ac arweinwyr ysgolion i gryfhau ansawdd addysgu mathemateg a sicrhau bod pob un o’r disgyblion, ni waeth ble maent yn byw, yn cael addysg fathemateg o ansawdd uchel.