Adroddiad thematig Archives - Page 25 of 31 - Estyn

Math o Adnodd Gwella: Adroddiad thematig


Math o Adnodd Gwella: Adroddiad thematig


Argymhellion

Dylai ysgolion:

  • ddatblygu’r ystod lawn o fedrau TGCh disgyblion yng nghyfnod allweddol 2, yn enwedig mewn trin data, modelu a rhifedd;
  • asesu ac olrhain gwybodaeth bynciol a medrau disgyblion mewn TGCh yn drylwyr;
  • cynllunio ar gyfer cyflwyno technolegau cludadwy;
  • gweithredu ac arfarnu cynllun datblygu i wella safonau mewn TGCh; ac
  • hyfforddi athrawon fel eu bod yn gymwys i gyflwyno ystod lawn y rhaglen astudio TG yng nghyfnod allweddol 2.

Dylai awdurdodau lleol a chonsortia rhanbarthol:

  • gefnogi ysgolion i wella safonau ac yn holl elfennau TGCh yng nghyfnod allweddol 2;
  • helpu ysgolion uwchradd i gynllunio i fodloni anghenion disgyblion a oedd yn defnyddio cyfrifiaduron llechen yn rheolaidd mewn ysgolion cynradd ac yn canfod ar ôl mynd i ysgolion uwchradd nad oedd cyfrifiaduron llechen yn cael eu defnyddio mor aml;
  • cynorthwyo ysgolion cynradd ac uwchradd i gael dealltwriaeth gyffredin o safonau mewn TGCh;
  • lledaenu arfer dda mewn TGCh mewn ysgolion;
  • cefnogi trefniadau diogelu ysgolion gan wneud y mwyaf o’u defnydd o ystod o dechnolegau a gwasanaethau digidol ar-lein; ac
  • esbonio i ysgolion lefelau’r cymorth TGCh y gallant ei ddisgwyl gan y consortia rhanbarthol newydd.

Dylai Llywodraeth Cymru:

  • adolygu gorchmynion y Cwricwlwm Cenedlaethol a’r Fframwaith Sgiliau anstatudol ar gyfer TGCh i wneud yn siŵr eu bod yn aros yn berthnasol yng ngoleuni technolegau newydd;
  • cefnogi datblygiad cymwysiadau addysgol cyfrwng Cymraeg ar gyfer dyfeisiau cludadwy; a
  • darparu cysylltedd band eang digonol ar gyfer pob ysgol yng Nghymru.

Math o Adnodd Gwella: Adroddiad thematig


Argymhellion

Dylai sefydliadau addysg bellach:

  • roi systemau ffurfiol ar waith i gofnodi a chydnabod ystod y deilliannau personol a chymdeithasol a gyflawnir gan ddysgwyr o ganlyniad i gymryd rhan mewn gweithgareddau cynnwys dysgwyr; a
  • gwneud yn siŵr bod eu trefniadau ar gyfer cynnwys dysgwyr yn helpu dysgwyr i ffurfio penderfyniadau sy’n effeithio ar y canlynol:
    • deilliannau dysgwyr;
    • addysgu ac asesu;
    • y cwricwlwm;
    • adnoddau, cyfleusterau a lleoliadau;
    • cymorth i ddysgwyr;
    • gwella ansawdd; ac
    • arwain a rheoli’r ddarpariaeth yn gyffredinol.
       

Dylai Undeb Cenedlaethol y Myfyrwyr:

  • gofnodi a chydnabod effaith cynrychiolwyr dosbarth neu lywodraethwyr myfyrwyr ar addysgu a dysgu a rheoli a datblygu sefydliadau addysg bellach.

Dylai canolfannau Cymraeg i oedolion:

  • roi systemau ffurfiol ar waith i gofnodi a chydnabod ystod y deilliannau personol a chymdeithasol a gyflawnir gan ddysgwyr o ganlyniad i gymryd rhan mewn gweithgareddau cynnwys dysgwyr;
  • gwella’r defnydd o arolygon neu holiaduron llais y dysgwyr i:
    • wella’r cwrs ar gyfer dysgwyr presennol;
    • rhoi adborth ar lefel dosbarth; a
    • helpu dysgwyr i ddeall y modd y mae eu safbwyntiau a’u barn wedi cyfrannu at newidiadau a wneir i’w cwrs, ansawdd yr addysgu a’r asesu ac ansawdd y ddarpariaeth;
  • gwella dealltwriaeth cynrychiolwyr dosbarth o’u rôl a’r hyn sy’n ddisgwyliedig ohonynt;;
  • gwella trefniadau ar gyfer cefnogi dysgwyr i weithredu fel cynrychiolwyr dosbarth neu gymryd rhan mewn paneli dysgwyr; a
  • gwella dealltwriaeth tiwtoriaid o’u rôl mewn helpu dysgwyr i gyfrannu at wella eu cwrs a’u profiadau dysgu.

Math o Adnodd Gwella: Adroddiad thematig


Argymhellion

Dylai ysgolion cynradd ac ysgolion uwchradd:

  • ddarparu cyfleoedd gwyddoniaeth heriol i ymestyn pob disgybl, yn enwedig disgyblion mwy galluog, a chael gwared ar dasgau sy’n rhy hawdd;
  • darparu mwy o gyfleoedd i ddisgyblion fynd ar drywydd eu diddordebau gwyddonol eu hunain;
  • sicrhau bod arferion asesu a marcio yn rhoi cyngor ystyrlon i ddisgyblion ar sut i wella eu dealltwriaeth a’u medrau gwyddonol; a
  • gweithio gydag ysgolion eraill i rannu dulliau effeithiol o addysgu ac asesu gwyddoniaeth.

Yn ogystal, dylai ysgolion cynradd:

  • wneud yn siŵr y caiff gwyddoniaeth ei haddysgu i ddisgyblion am o leiaf ddwy awr yr wythnos; a
  • darparu hyfforddiant i athrawon â gwybodaeth bynciol wan am wyddoniaeth.

Yn ogystal, dylai ysgolion uwchradd:

  • gynllunio i ddefnyddio ystod ehangach o fedrau rhifedd mewn gwersi gwyddoniaeth.

Dylai awdurdodau lleol:

  • ddarparu mwy o ddatblygiad proffesiynol, cymorth a chyngor i ysgolion ar addysgu a dysgu gwyddoniaeth; a
  • chynorthwyo ysgolion i rannu arfer orau mewn addysg gwyddoniaeth.

Dylai Llywodraeth Cymru:

  • wella dibynadwyedd a dilysrwydd asesiadau athrawon drwy adolygu meini prawf asesu a chyflwyno elfen o safoni allanol; a
  • adolygu gorchmynion pwnc y Cwricwlwm Cenedlaethol ar gyfer gwyddoniaeth i gynnwys cynnwys hanfodol.

Math o Adnodd Gwella: Adroddiad thematig


Argymhellion

Dylai ysgolion:

  • ganolbwyntio mwy ar flaenoriaethau cenedlaethol mewn gweithgareddau HMS, fel mynd i’r afael ag effaith tlodi ar gyflawniad;
  • gwneud yn siŵr bod cysylltiad agos rhwng yr HMS a’r blaenoriaethau a nodwyd ar gyfer gwella ysgolion;
  • chwilio am ffyrdd o gynnwys staff cymorth dysgu mewn HMS fel eu bod yn gallu cyfrannu’n llawn at wella ysgolion; a
  • gwella arfarnu HMS trwy fonitro ei effaith ar berfformiad staff a deilliannau disgyblion.

Dylai awdurdodau lleol:

  • gynorthwyo ysgolion wrth fonitro ac arfarnu effaith HMS; a
  • chasglu gwybodaeth am HMS effeithiol a’i ledaenu i bob ysgol.

Dylai Llywodraeth Cymru:

  • ddarparu arweiniad i helpu ysgolion i fonitro ac arfarnu effaith HMS ar berfformiad disgyblion.

Math o Adnodd Gwella: Adroddiad thematig


Argymhellion

Dylai Llywodraeth Cymru:

  • drafod gyda darparwyr i ariannu rhaglenni sy’n gweddu i anghenion y farchnad lafur; a
  • gwneud y fframwaith cymwysterau ar gyfer y sector adeiladu yng Nghymru yn fwy perthnasol i anghenion diwydiant trwy ddarparu dewis gwell o unedau dewisol yn ogystal ag elfennau craidd y rhaglen, a sicrhau bod y fframwaith yn cynnwys ffocws ar lythrennedd a rhifedd.

Dylai darparwyr addysg a hyfforddiant:

  • wella ansawdd eu rhwydweithiau a’u perthnasoedd gyda chyflogwyr lleol;
  • gwella’r gyfradd y mae dysgwyr yn cwblhau ac yn ennill eu cymwysterau a’u fframweithiau arni;
  • integreiddio llythrennedd a rhifedd yn llawn yn yr holl raglenni a gwneud yn siŵr bod athrawon, hyfforddwyr ac aseswyr wedi’u paratoi i gefnogi anghenion llythrennedd a rhifedd dysgwyr;
  • herio dysgwyr i ddatblygu ac ennill medrau ymarferol a gwybodaeth am theori ar lefel uwch;
  • rhaglennu a threfnu lleoliadau profiad gwaith diwydiannol ar gyfer yr holl ddysgwyr amser llawn mewn sefydliadau addysg bellach;
  • defnyddio gwybodaeth am y farchnad lafur yn fwy effeithiol i baru’r ddarpariaeth â chyfleoedd cyflogaeth leol, gan reoli’r galw gan ddysgwyr trwy ddefnyddio cyngor ac arweiniad effeithiol; a
  • diweddaru profiad a gwybodaeth ddiwydiannol athrawon, hyfforddwyr ac aseswyr yn rheolaidd.

Math o Adnodd Gwella: Adroddiad thematig


Argymhellion

Dylai ysgolion:

  • wneud yn siŵr bod disgyblion yn meistroli medrau rhif sylfaenol yn drylwyr mewn gwersi mathemateg a chael strategaethau effeithiol i alw ffeithiau rhif hanfodol i gof yn gyflym ac yn gywir;
  • cytuno ar ddulliau ysgol gyfan o wneud cyfrifiadau syml;
  • rhoi mwy o gyfleoedd i ddisgyblion ddefnyddio medrau rhifedd, yn enwedig mewn medrau rhif a rhesymu rhifiadol, mewn pynciau ar draws y cwricwlwm;
  • gwneud yn siŵr bod gweithgareddau rhifedd yn ymestyn disgyblion yn briodol, gan gynnwys y rhai mwy abl;
  • asesu ac olrhain cynnydd disgyblion mewn medrau rhifedd ar draws y cwricwlwm a defnyddio gwybodaeth asesu i gynllunio gweithgareddau rhifedd gwell;
  • cynllunio gweithgareddau pontio ysgol gynradd/uwchradd i gefnogi cysondeb a dilyniant ym medrau rhifedd disgyblion;
  • rhoi cyfleoedd i gydlynwyr rhifedd ac adrannau mathemateg weithio gydag athrawon eraill i wella eu gwybodaeth, eu medrau a’u hyder i ddatblygu medrau rhifedd disgyblion; a
  • monitro ac arfarnu effaith strategaethau ar gyfer gwella rhifedd.

Dylai awdurdodau lleol a chonsortia rhanbarthol:

  • gefnogi ysgolion i helpu staff i wella eu gwybodaeth, eu medrau a’u hyder i ddatblygu rhifedd disgyblion trwy eu pynciau; a
  • rhannu arfer orau rhwng ysgolion.

Math o Adnodd Gwella: Adroddiad thematig


Argymhellion

Dylai Llywodraeth Cymru:

  • adolygu’r trefniadau i alluogi colegau a darparwyr eraill i gynnig rhaglenni HNC (D) yn eu meysydd arbenigol heb fod angen gwneud trefniadau rhyddfraint gyda’r sector prifysgolion; ac
  • ystyried cynnwys y mentrau a’r prosiectau peirianneg amrywiol ledled Cymru o fewn strategaeth genedlaethol gyffredinol ar addysg a hyfforddiant peirianneg i Gymru, y gall y diwydiant peirianneg a’r holl randdeiliaid eraill ei chefnogi.

Dylai colegau addysg bellach a darparwyr dysgu yn y gwaith:

  • wella’r gyfradd y mae dysgwyr yn cwblhau ac yn ennill eu cymwysterau arni;
  • monitro cyrchfannau’r holl ddysgwyr yn agosach pan fyddant yn gadael eu rhaglenni;
  • gwella trefniadau partneriaeth gydag ysgolion fel y gall yr holl ddisgyblion:
    • fanteisio ar well gwybodaeth am gyfleoedd addysg, hyfforddiant a gyrfa mewn peirianneg; a
    • deall bod angen medrau rhifedd, llythrennedd a gwyddoniaeth ffisegol ar ddisgyblion ar lefel briodol i lwyddo mewn peirianneg;
  • parhau i ddatblygu’r cwricwlwm i sicrhau bod pob dysgwr, yn cynnwys menywod, sydd â diddordeb mewn gyrfaoedd yn seiliedig ar beirianneg, yn gallu dechrau ar raglenni ar lefel sydd fwyaf priodol iddynt;
  • datblygu strategaethau i alluogi ymateb cyflymach a mwy priodol i anghenion diwydiant ar gyfer hyfforddiant pwrpasol ac ymgynghoriaeth wedi’i harwain gan gyflogwyr; ac
  • annog mwy o ddysgwyr i ddefnyddio eu medrau peirianneg i gymryd rhan mewn cystadlaethau rhanbarthol a chenedlaethol a gwella cynrychiolaeth Cymru yn nhîm y DU ar gyfer y Gemau Olympaidd Sgiliau.

Math o Adnodd Gwella: Adroddiad thematig


Crynodeb o ganfyddiadau o’n hadolygiadau thematig 2012

Math o Adnodd Gwella: Adroddiad thematig


Argymhellion

Dylai Llywodraeth Cymru:

  • ystyried adolygu strwythur Cymhwyster Bagloriaeth Cymru, i adeiladu ar ei gryfderau a dileu ei wendidau;
  • gweithio gydag ysgolion a CBAC i gynllunio sut i gyflwyno graddio i asesu Cymhwyster Bagloriaeth Cymru; ac
  • adolygu’r trefniadau ar gyfer asesu cymwysterau medrau hanfodol.

Dylai cyrff dyfarnu:

  • ddarparu arweiniad a deunyddiau enghreifftiol pellach i gefnogi ysgolion wrth gyflwyno ac asesu medrau hanfodol; a
  • datblygu gwefan Bagloriaeth Cymru i gynnwys ystod ehangach o adnoddau cymeradwy, gan gynnwys adnoddau cyfrwng Cymraeg.

Dylai ysgolion uwchradd:

  • monitro’n agosach y trefniadau ar gyfer cyflwyno ac asesu medrau hanfodol fel nad ydynt yn or-fiwrocrataidd;
  • monitro ansawdd dysgu ac addysgu ym Magloriaeth Cymru fel rhan o’u gweithdrefnau hunanarfarnu arferol, gyda ffocws penodol ar gynnydd a safonau myfyrwyr; a
  • chasglu a defnyddio arfarniadau myfyrwyr o’u profiadau o Fagloriaeth Cymru i wella’r ddarpariaeth.