Adroddiad thematig Archives - Page 13 of 31 - Estyn

Math o Adnodd Gwella: Adroddiad thematig

Math o Adnodd Gwella: Adroddiad thematig

Rhannu'r dudalen hon
Mae’r adroddiad wedi’i anelu at Lywodraeth Cymru, awdurdodau lleol a chonsortia rhanbarthol. Bydd canfyddiadau’r adroddiad a’r astudiaethau gofal cysylltiedig hefyd o ddiddordeb i benaethiaid a staff mewn ysgolion cynradd pan fyddant yn myfyrio ar eu darpariaeth bresennol o ran y cwricwlwm ac yn cynllunio ar gyfer newidiadau i’r cwricwlwm. Bydd pedwar cam datblygu’r cwricwlwm o ddiddordeb i benaethiaid a staff mewn sectorau ysgol eraill.
 
Mae’r adroddiad yn defnyddio tystiolaeth o sampl o ysgolion cynradd yr ymwelwyd â nhw rhwng Ionawr a Gorffennaf 2017. Bu arolygwyr yn ystyried sut mae’r ysgolion yn addasu eu cwricwlwm yng ngoleuni diwygiadau presennol i’r cwricwlwm ac addysg. Mae’n darparu trosolwg o’r modd y mae ysgolion cynradd yn arfarnu, cynllunio, cyflwyno, monitro a mireinio eu cwricwlwm a’u dulliau addysgu ar hyn o bryd.
 
Mae’r adroddiad yn cysylltu â 20 o astudiaethau achos o ysgolion cynradd unigol ledled Cymru.
  • Sut mae ysgolion yn arfarnu eu cwricwlwm i bennu beth sydd angen ei newid i gyflawni Cwricwlwm newydd i Gymru?
  • Sut mae ysgolion yn ymateb i ganlyniadau arfarnu i gynllunio a datblygu cwricwlwm sy’n ddifyr a deniadol, un sy’n datblygu gallu a brwdfrydedd i gymhwyso gwybodaeth a medrau yn annibynnol?
  • Sut mae arweinwyr yn monitro newid ac yn mynd â’u gwaith i’r cam nesaf?

Math o Adnodd Gwella: Adroddiad thematig

Rhannu'r dudalen hon

Cwestiynau i ysgolion eu hystyried fel rhan o’u hunanarfarniad

Fel man cychwyn ar gyfer adolygu arfer bresennol mewn Cymraeg, gall ysgolion ddefnyddio’r cwestiynau canlynol fel rhan o’u hunanarfarniad

Safonau

 
1. A yw disgyblion yn gwneud y cynnydd gorau posib yn y Gymraeg?
2. A yw cyrhaeddiad disgyblion yn y Gymraeg yn cymharu’n ffafriol â chyrhaeddiad y rheini mewn ysgolion tebyg?
3. A yw disgyblion yn parhau i ddatblygu eu medrau iaith Gymraeg wrth drosglwyddo rhwng y cyfnodau allweddol gwahanol?
4. A yw disgyblion yn arddangos agweddau cadarnhaol a mwynhad wrth ddysgu Cymraeg?

Darpariaeth

5. A yw trefniadaeth y cwricwlwm a’r dyraniad amser yn galluogi disgyblion i wneud cynnydd da a chynnal hwnnw yn y Gymraeg?
6. A ydym yn cynllunio’r gweithgareddau dysgu fel eu bod yn atgyfnerthu medrau iaith y disgyblion?
7. Beth yw ansawdd yr addysgu? A ydym yn rhoi digon o bwyslais ar lafaredd? A yw’n hathrawon yn fodelau iaith da?
8. A oes parhad rhwng cyfnodau allweddol ac ar draws cyfnodau allweddol o ran profiadau disgyblion yn y Gymraeg?
9. A yw’r disgyblion yn cael cyfleoedd digonol i ddatblygu eu defnydd o’r Gymraeg mewn ystod o sefyllfaoedd y tu allan i wersi Cymraeg?

Arweinyddiaeth

10. A yw ethos yr ysgol yn hyrwyddo’r Gymraeg a diwylliant Cymru ac agweddau cadarnhaol tuag atynt yn ddigon da?
11. A oes gennym ddarlun cywir o’r hyn y mae angen ei wneud i wella deilliannau a darpariaeth yn Gymraeg?
12. A oes digon o staff sy’n gallu dysgu Cymraeg yn effeithiol? A yw’n hathrawon yn gymwys i addysgu Cymraeg?
13. A ydym yn darparu cymorth / dysgu proffesiynol o ansawdd da ar gyfer athrawon Cymraeg anarbenigol a staff eraill yn yr ysgol?
14. A ydym yn gweithio’n dda mewn partneriaeth â darparwyr eraill?
15. Beth yw ansawdd y cydweithio rhwng ysgolion cynradd a grwpiau cyn-ysgol a rhwng ysgolion uwchradd ac ysgolion cynradd partner i sicrhau cysondeb, parhad a dilyniant o ran y medrau Cymraeg?
16. A ydym yn manteisio ar y cyfleoedd sy’n cael eu cynnig gan gyrff a mudiadau eraill?
 

Math o Adnodd Gwella: Adroddiad thematig

Rhannu'r dudalen hon
Ysgrifennir yr adroddiad hwn i ymateb i gais am gyngor gan Lywodraeth Cymru yn llythyr cylch gwaith blynyddol Ysgrifennydd y Cabinet i Estyn ar gyfer 2017-2018.
 
Mae’r adroddiad wedi’i fwriadu ar gyfer Llywodraeth Cymru, penaethiaid a staff mewn ysgolion, awdurdodau lleol a chonsortia rhanbarthol. Gallai fod o ddiddordeb i ysgolion sy’n ceisio adolygu’r ffordd y maent yn cyfathrebu ac ymgysylltu â rhieni i gael gwared ar rwystrau rhag addysg.

Argymhellion

 
Dylai ysgolion:

A1 Ymgynghori â rhieni ynglŷn â’u hanghenion cyfathrebu ac ymgysylltu, ac adolygu eu dulliau yn unol â hynny i wella cyfathrebu dwy ffordd

 
A2 Gwella eu sianeli cyfathrebu er mwyn ymgysylltu â’r holl rieni a gwarcheidwaid, yn arbennig tadau
 
A3 Sicrhau bod adroddiadau a nosweithiau rhieni yn canolbwyntio ar gryfderau penodol plentyn a’i feysydd i’w datblygu
 
A4 Ei gwneud yn glir sut gellir cysylltu â staff a rhiant-lywodraethwyr, a rhoi prosesau buddiol a chlir ar waith ar gyfer delio â chyfathrebu â rhieni
 
A5 Ymgynghori ar brotocolau a’u rhoi ar waith ar gyfer rhieni, disgyblion a staff ar ddefnyddio sianeli cyfathrebu digidol, gan gynnwys cyfryngau cymdeithasol
 
A6 Chwilio am ffyrdd o sicrhau eu bod yn rhoi ystyriaeth dda i safbwyntiau ystod lawn y rhieni sy’n ffurfio cymysgedd economaidd gymdeithasol yr ysgol mewn hunanarfarnu ac ymarferion ymgynghori eraill
 
A7 Arfarnu dulliau cyfathrebu ac ymgysylltu â rhieni ar gyfer cynllunio gwelliant, i sicrhau eu bod yn cael effaith ar safonau disgyblion
 
Dylai awdurdodau lleol:
A8 Ddarparu cymorth ar gyfer ysgolion i ddatblygu eu strategaethau ymgysylltu â rhieni, gan gynnwys defnyddio sianeli cyfathrebu electronig yn ddiogel ac effeithiol, yn enwedig cyfryngau cymdeithasol
 
Dylai Llywodraeth Cymru:

A9 Roi rhagor o arweiniad i ysgolion ar sut i sicrhau bod llywodraethwyr yn cynrychioli ac ymgysylltu â rhieni yn effeithiol

Math o Adnodd Gwella: Adroddiad thematig

Rhannu'r dudalen hon

Argymhellion

Dylai ysgolion, colegau addysg bellach, consortia rhanbarthol ac awdurdodau lleol wella cyrhaeddiad dysgwyr sy’n agored i niwed fel ei fod yn cyd-fynd yn fwy â’u cyfoedion, trwy:

  • A1 Olrhain a monitro cyflawniadau dysgwyr sy’n agored i niwed yn agosach, a dadansoddi data ar grwpiau o ddysgwyr sy’n agored i niwed yn well
  • A2 Gwella eu presenoldeb a sicrhau eu bod yn gallu manteisio ar gymorth targedig
  • A3 Arfarnu’r cwricwlwm i ystyried i ba raddau y mae’n bodloni anghenion dysgwyr sy’n agored i niwed ac yn cynnig cyfleoedd iddynt ennill cymwysterau priodol

Math o Adnodd Gwella: Adroddiad thematig

Rhannu'r dudalen hon

Ysgrifennir yr adroddiad hwn i ymateb i gais am gyngor gan Lywodraeth Cymru yn llythyr cylch gwaith blynyddol Ysgrifennydd y Cabinet i Estyn ar gyfer 2017-2018. Mae’r adroddiad wedi’i fwriadu ar gyfer Llywodraeth Cymru, penaethiaid a staff mewn ysgolion, awdurdodau lleol a chonsortia rhanbarthol. Gallai fod o ddiddordeb hefyd i’r rheiny sy’n gweithio gyda sefydliadau addysg a hyfforddiant athrawon.

Mae rhan gyntaf yr adroddiad hwn yn crynhoi tystiolaeth uniongyrchol o arolygiadau, ac ymweliadau ag, ysgolion yr astudiaethau achos a ddisgrifir yn rhan dau, yn ogystal â chanfyddiadau o ymchwil addysgol, i archwilio beth sy’n gwneud addysgeg ac addysgu effeithiol. Mae’r adroddiad yn amlinellu’r dulliau strategol a ddefnyddiwyd gan ysgolion i wella ansawdd yr addysgu a meithrin gallu addysgu ar gyfer y dyfodol.

Mae ail ran yr adroddiad hwn yn cyflwyno 24 o astudiaethau achos sy’n dangos sut mae arweinwyr ac athrawon wedi meithrin eu gallu i ysgogi gwelliant cynaliadwy yn ansawdd yr addysgu yn eu hysgolion. Mae’r astudiaethau achos yn archwilio teithiau gwelliant addysgegol pedair ysgol gynradd ar ddeg, naw ysgol uwchradd, ac un ysgol pob oed. Mae’r ysgolion yn wynebu amrywiaeth o heriau ac mae ganddynt wahanol fannau cychwyn, o ysgolion sydd wedi cael eu rhoi mewn categori statudol, i ysgolion sy’n cynnal lefelau uchel o berfformiad dros gyfnod.

Math o Adnodd Gwella: Adroddiad thematig

Rhannu'r dudalen hon

Argymhellion

Dylai Llywodraeth Cymru:

  • A1 Ddarparu arweiniad clir, cyfredol i awdurdodau lleol, ysgolion ac UCDau ar ddefnyddio symudiadau rheoledig a rhaglenni cymorth bugeiliol, yn enwedig yn ymwneud ag amserlenni rhan-amser
  • A2 Cryfhau amddiffyniad cyfreithiol a mesurau amddiffynnol yn ymwneud â symudiadau rheoledig i adlewyrchu’r rhai sydd ar gael ar hyn o bryd i ddisgyblion sy’n cael eu gwahardd yn barhaol
  • A3 Casglu a chyhoeddi data ar symudiadau rheoledig a gwaharddiadau ar lefel awdurdodau lleol a chenedlaethol
  • A4 Ystyried ehangu mesurau perfformiad, yn enwedig yng nghyfnod allweddol 4, i hyrwyddo arfer gynhwysol ar lefel ysgolion ac awdurdodau lleol

Dylai awdurdodau lleol:

  • A5 Ddarparu’r gallu i ddisgyblion a’u teuluoedd fanteisio ar wybodaeth, cyngor ac arweiniad diduedd cyn ac yn ystod y broses symudiad rheoledig
  • A6 Monitro defnydd a phriodoldeb rhaglenni cymorth bugeiliol ar lefel ysgolion
  • A7 Casglu data ar symudiadau rheoledig a defnyddio’r wybodaeth hon i arfarnu effeithiolrwydd rhaglenni cymorth bugeiliol
  • A8 Hyrwyddo datblygu a defnyddio protocolau symudiadau rheoledig rhwng ysgolion, lle bynnag y bo hynny’n bosibl
  • A9 Sicrhau y gall disgyblion a’u teuluoedd fanteisio ar gyngor ac asesiadau arbenigol yn brydlon er mwyn sefydlogi lleoliadau mewn ysgolion cartref lle bynnag y bo hynny’n bosibl

Dylai ysgolion:

  • A10 Sicrhau y gall disgyblion a’u teuluoedd fanteisio ar wybodaeth, cyngor ac arweiniad diduedd
  • A11 Adolygu’r defnydd o raglenni cymorth bugeiliol yn sgil arweiniad cenedlaethol a lleol yn gynnar yn y broses symudiadau rheoledig
  • A12 Sicrhau y caiff gwybodaeth allweddol ei rhannu â’r ysgol sy’n derbyn yn ystod y cyfarfod cychwynnol

Math o Adnodd Gwella: Adroddiad thematig

Rhannu'r dudalen hon

Argymhellion

Dylai ysgolion:

  • A1 Sicrhau cydbwysedd rhwng datblygu medrau disgyblion a’u gwybodaeth a’u dealltwriaeth o gynnwys pwnc
  • A2 Sicrhau bod profiadau dysgu disgyblion yn y dyniaethau yn amrywiol, diddorol, dilyniadol a heriol, yn enwedig yng nghyfnod allweddol 4
  • A3 Monitro’r cynnydd a wna disgyblion yn y dyniaethau yn agosach
  • A4 Arfarnu’r cwricwlwm ar gyfer y dyniaethau i baratoi ar gyfer datblygu a gweithredu’r maes newydd dysgu a phrofiad
  • A5 Sefydlu rhwydweithiau lleol arfer dda i rannu adnoddau ac arbenigedd, gan gynnwys gwneud defnydd gwell o ardal yr ysgol

Dylai awdurdodau lleol a chonsortia rhanbarthol:

  • A6 Ddarparu cyfleoedd dysgu proffesiynol gwell ar gyfer athrawon y dyniaethau
  • A7 Darparu mwy o gymorth i ysgolion arfarnu eu cwricwlwm a chynllunio ar gyfer datblygu maes dysgu a phrofiad y dyniaethau

Dylai Llywodraeth Cymru:

  • A8 Sicrhau bod cyrsiau addysg gychwynnol i athrawon yn galluogi athrawon newydd, gan gynnwys athrawon cynradd, i feithrin y medrau angenrheidiol i addysgu’r dyniaethau yn llwyddiannus ac ymateb i’r Cwricwlwm newydd i Gymru