Tag: Dysgwyr


Tag: Dysgwyr


Dechrau sgwrs

Rydym yn gwybod y gall fod yn anodd i ddysgwyr siarad yn agored a gonest am eu profiadau yn yr ysgol. Rydyn ni eisiau helpu, felly mewn arolygiadau uwchradd ac arolygiadau pob oed, rydym wedi datblygu ymagwedd newydd ar gyfer gwrando ar ddysgwyr i annog sgyrsiau mwy ystyrlon am eu profiadau yn yr ysgol. 

Fe addasom ein dulliau fel rhan o’n gwaith i gasglu adborth gan ddysgwyr am “eu profiadau o aflonyddu rhywiol rhwng cyfoedion ymhlith disgyblion ysgolion uwchradd yng Nghymru”.

Beth yw ein hymagwedd newydd?

Mae dysgwyr wrth wraidd popeth a wnawn, felly rydym:

  • Yn creu amgylchedd cyfforddus. Rydym yn gwahodd dysgwyr i ddod â ffrind i’r sesiwn, sy’n eu hannog i fod yn agored wrth drafod eu profiadau yn yr ysgol.
  • Yn rhoi sicrwydd i ddysgwyr y bydd yr hyn y maent yn sôn amdano yn cael ei gasglu at ei gilydd ac y caiff themâu allweddol eu rhannu’n ddienw. Ni fyddwn yn rhannu sylwadau dysgwyr â staff yr ysgol nac unrhyw un y tu allan i Estyn, fel arfer, oni bai ein bod yn poeni am eu diogelwch.

Gweithgareddau

Rydym yn defnyddio cyfres o weithgareddau i ddechrau ein sgyrsiau, gan gynnwys: 

  • Jariau llais y dysgwr – mae dysgwyr yn ysgrifennu eu barn yn ddienw ar nodiadau gludiog, heb fod angen siarad o flaen eu cyfoedion. Mae hyn yn arbennig o lwyddiannus pan fyddwn yn gofyn cwestiynau anodd, fel ‘A yw dysgwyr yn ymddwyn yn dda yn eich ysgol chi?’ ac ‘A yw dysgwyr yn cael eu bwlio yn eich ysgol chi?’ 
  • Stopio, dechrau, dal ati – mae dysgwyr yn ysgrifennu’r hyn maent yn credu y dylai eu hysgolion stopio, dechrau a dal ati i’w wneud. Gallai hyn gynnwys unrhyw agwedd ar yr ysgol, er enghraifft addysgu, ymddygiad a lles.
  • Rydw i am i’r ysgol wybod – mae dysgwyr yn rhannu gwybodaeth maent yn credu y mae’n bwysig i’w hysgol wybod amdani. Gallai hyn fod yn sylw agored sy’n gadarnhaol neu’n negyddol, neu gall fod yn ymwneud â maes arolygu penodol (er enghraifft agweddau ar y cwricwlwm, diogelu neu les disgyblion).
  • Byrddau gwyn – gall y rhain gynnig fforwm agored i ddysgwyr. Yn “Emoji Madness”, mae dysgwyr yn tynnu llun ‘emoji’ i esbonio sut maent yn teimlo am agweddau penodol ar waith yr ysgol. Yn aml, mae ymatebion dysgwyr yn arwain at fwy o drafodaeth am bwnc.

Sut mae’n gwneud gwahaniaeth?

Pan mae dysgwyr yn teimlo’n gyfforddus, maen nhw’n fwy agored am eu profiadau, sy’n rhoi mewnwelediad gwell i ni i’w safbwyntiau a’u pryderon. Ers peilota’r ymagweddau hyn, rydym wedi sylwi bod cyfran fwy o ddysgwyr yn fwy parod i rannu eu hadborth gyda ni. Mae rhoi llais annibynnol i ddysgwyr yn ein helpu i sbarduno newid gwirioneddol mewn addysg yng Nghymru a gwelliannau yn ein gwaith.
 

Tag: Dysgwyr


Yn ystod ein fforwm rhanddeiliaid gwasanaethau gwaith ieuenctid diweddar, roedd yn bleser gennym groesawu amrywiaeth eang o sefydliadau o’r sectorau statudol a gwirfoddol i drafod ein cynlluniau arolygu yn y dyfodol. 

Ar hyn o bryd, rydym yn arolygu gwasanaethau gwaith ieuenctid fel rhan o’n harolygiadau gwasanaethau addysg llywodraeth leol (GALlL). Mae’r arolygiadau hyn yn cwmpasu gwasanaeth ieuenctid yr awdurdod lleol a’r trefniadau partneriaeth sy’n cael eu harwain gan yr awdurdod lleol ar gyfer gwasanaethau cymorth ieuenctid (GCI).

Mae polisi cenedlaethol a’r ymdrech i wella gwasanaethau a bod yn fwy cost effeithiol yn golygu bod awdurdodau lleol yn gweithio’n gynyddol mewn partneriaeth ac yn integreiddio gwasanaethau. Hefyd, ceir cyfeiriadau penodol at wasanaethau cymorth ieuenctid yn fframwaith arolygu’r GALlL sy’n cwmpasu safonau a chynnydd yn gyffredinol, cymorth i ddysgwyr bregus; gwasanaethau cymorth addysg eraill a diogelu. Felly, mae’r arweiniad arolygu yn galluogi arolygwyr i graffu ar ystod eang o weithgareddau, yn cynnwys y rhai y mae cyrff gwirfoddol yn ymgymryd â nhw, lle bo’n briodol.

Roedd nod y fforwm rhanddeiliaid yn rhan o’n gwaith ymgysylltu parhaus a helaeth â’r sector. Rydym ni eisiau sefydlu opsiynau posibl ar gyfer arolygu gwaith ieuenctid mewn ffordd sy’n adlewyrchu’r datblygiadau diweddar a thebygol o fewn y sector yn y dyfodol. Roedd yr adborth gwerthfawr yn cynnwys y pwyntiau canlynol:

  • Mae angen i’n dull arolygu adlewyrchu’r gwahanol ffyrdd y caiff gwaith ieuenctid ei drefnu a’i gyflwyno ar draws awdurdodau lleol 
  • Mae angen gwerthuso gweithio mewn partneriaeth, a dylid amlygu rôl bwysig y sector gwirfoddol yn glir 
  • Dylai arolygu adlewyrchu natur y ddarpariaeth, a chynnwys arsylwadau o sesiynau rhithwir a chorfforol, lle bo modd, yn ogystal ag ystod arferol y gweithgarwch arolygu 
  • Dylai gweithgarwch arolygu gynnwys gwaith ieuenctid mynediad agored, yn ogystal â’r gweithgareddau gwaith ieuenctid targedig 
  • Dylai arolygiadau ganolbwyntio ar ddeilliannau, ond ni ddylent gael eu gyrru’n ormodol gan ddata, o ystyried ei fod, yn aml, yn llai hawdd mesur deilliannau mewn gwaith ieuenctid nag ydyw mewn ysgolion / colegau.
  • Dylai arolygu ganolbwyntio ar bobl ifanc
  • Yn unol â sectorau eraill, dylai timau arolygu sy’n canolbwyntio ar waith ieuenctid gynnwys arolygwyr cymheiriaid

Yn y fforwm, fe drafodom hefyd pa mor bwysig yw’r cysylltiadau rhwng y cwricwlwm newydd a’r egwyddorion gwaith ieuenctid (fel yr amlygir yn y blog blaenorol) a sut i gofnodi effaith hydredol gwaith ieuenctid ar bobl ifanc. 

Mynegodd rhanddeiliaid wahanol safbwyntiau ynghylch p’un ai arolygu o fewn y fframwaith GALlL neu arolygiadau gwaith ieuenctid ar eu pennau eu hunain oedd y ffordd ymlaen. Fodd bynnag, croesawodd y rhan fwyaf ohonynt y cynllun i roi mwy o bwyslais ar arolygu gwaith ieuenctid yn y dyfodol. 
 

Byddwn yn parhau i ymgysylltu â’r sector trwy fynychu cyfarfodydd a fforymau allweddol, a chyfarfod â chyrff eraill fel Cyngor Cymreig y Gwasanaethau Ieuenctid Gwirfoddol (CWVYS) i werthuso ystod lawn y safbwyntiau, a’r farn o fewn y sector. 

Bydd y gweithgareddau hyn yn dylanwadu ar ein dull a’n gweithgarwch arolygu o fewn y fframwaith arolygu GALlL presennol yn ystod y flwyddyn academaidd nesaf. Hefyd, byddwn yn parhau i drafod ac ystyried p’un a oes rhesymeg ac angen am fframwaith arolygu gwaith ieuenctid sy’n benodol i sector, ac yn sicrhau bod y sector yn cael ei gynnwys yn llawn mewn unrhyw ddatblygiadau o’r fath. 

Tag: Dysgwyr


Anaml iawn mae arweinwyr ysgolion yn sôn am adeiladu gwydnwch disgyblion fel prif nod neu amcan. Yn aml, mae gwydnwch yn cael ei gryfhau o ganlyniad i waith arall sy’n cael ei wneud i gefnogi disgyblion. Mae ysgolion yn dod yn fwyfwy ymwybodol o faterion sy’n effeithio ar eu disgyblion, ac maent yn dod yn well am adnabod y rhai y mae angen cymorth arnynt â’u lles a’u hiechyd meddwl.

Mae nifer o achosion o arfer dda yn y maes hwn yn cael eu hamlygu mewn rhai o’n hadroddiadau thematig diweddar, fel Adnabod eich plant – cefnogi disgyblion sydd wedi cael profiadau niweidiol yn ystod plentyndod, Iach a Hapus, a Cymorth effeithiol yn yr ysgol ar gyfer disgyblion sydd dan anfantais a disgyblion sy’n agored i niwed.

Yng Ngorffennaf gyhoeddwyd “Gwydnwch dysgwyr – meithrin gwydnwch mewn ysgolion cynradd, ysgolion uwchradd ac unedau cyfeirio disgyblion”..

Yn gyffredinol, mae’r ffactorau sy’n cefnogi gwydnwch yn ymwneud â:

  • hunan-barch a hunanhyder
  • credu yn ein gallu ein hunain i ymdopi
  • ystod o ddulliau i’n helpu i ymdopi
  • perthynas dda â phobl eraill y gallwn ddibynnu arnynt i helpu

Lles emosiynol a iechyd meddwl

Mae’r ysgolion hyn yn deall bod yr holl staff yn gyfrifol am les emosiynol disgyblion, a bod pob rhyngweithiad ac ymgysylltiad â disgyblion yn effeithio ar eu hymdeimlad o werth. Yn yr ysgolion hyn, mae staff yn gwybod bod eu holl eiriau, gweithredoedd ac agweddau yn dylanwadu ar hunan-barch a hunanhyder disgyblion ac, yn y pendraw, eu lles.

Mae’n bwysig bod disgyblion yn cael cyfleoedd rheolaidd i fynegi eu hemosiynau a rhannu eu teimladau yn yr ysgol. Mae gan ysgolion llwyddiannus ddulliau clir ar gyfer gwrando ar bryderon disgyblion a mynd i’r afael â nhw’n gyflym. Maent yn effro i sut mae disgyblion yn teimlo yn ystod y dydd, ac yn cydweithio â disgyblion i nodi aelodau staff penodol y gallant droi atynt, yn ôl yr angen.

Gall dulliau anogol fod yn llwyddiannus iawn o ran helpu i adeiladu gwydnwch disgyblion sy’n cael trafferth ymdopi â’u hamgylchiadau cyfredol. Gall staff hyfforddedig helpu disgyblion i ddatblygu eu medrau pers