Erthyglau Newyddion Archive - Page 10 of 18 - Estyn

Archives: Erthyglau Newyddion


Archives: Erthyglau Newyddion


Dywed y Prif Arolygydd, Meilyr Rowlands,

Er mwyn i welliant barhau ac i baratoi ar gyfer y cwricwlwm newydd, mae angen i ysgolion roi blaenoriaeth i wella profiad disgyblion yn yr ystafell ddosbarth.  Yn aml, y nodwedd sy’n gwahaniaethu ysgolion y barnwyd eu bod yn rhagorol yn 2017-18 yw ansawdd yr addysgu a’r profiadau dysgu a ddarparant.

Mae’r ysgolion gorau wedi gosod y sylfeini ar gyfer addysg dda, ac yn ogystal maent yn cynnig profiadau ysgogol i ddisgyblion yn yr ystafell ddosbarth sy’n ymwneud â bywyd go iawn yn aml. Yn yr ysgolion hyn, ceir addysgu o ansawdd uchel ac arweinyddiaeth gref.

 Mae llawer i’w wneud i baratoi ar gyfer y cwricwlwm newydd ac rwy’n annog ysgolion i ddarllen f’adroddiad blynyddol a defnyddio’i adnoddau er mwyn helpu’u hunanarfarnu a chynllunio gwelliant.

Mae ysgolion llwyddiannus fel Ysgol-y-Wern, Caerdydd, eisoes wedi mynd i’r afael â newid y cwricwlwm mewn ffordd gadarnhaol a brwdfrydig.  Maent yn cynnig profiadau cyfoethogi yn yr ystafell ddosbarth i herio disgyblon a datblygu’u medrau.  Mae athrawon yn cydnabod bod cynllunio cyfleoedd cyffrous, yn enwedig mewn cyd-destunau go iawn, yn allweddol i ennyn diddordeb disgyblion a’u helpu i ddod yn ddysgwyr gydol oes. 

Mae’r adroddiad yn tynnu sylw at ganfyddiadau arolygu o feysydd addysg eraill a arolygwyd gan Estyn hefyd, gan gynnwys ysgolion pob oed, ysgolion arbennig, ysgolion a cholegau annibynnol, unedau cyfeirio disgyblion, gwasanaethau addysg llywodraeth leol, addysg bellach, dysgu yn y gwaith a Chymraeg i Oedolion.

Astudiaethau achos arfer orau

Pen-y-bont ar Ogwr
Meithrinfa Dydd Banana Moon

Caerdydd
Ysgol -Y -Wern
Ysgol Uwchradd yr Eglwys yng Nghymru Esgob Llandaf
Ysgol Bro Edern

Sir Gaerfyrddin
Cylch Meithrin Cefneithin, Gorslas

Ceredigion
Ysgol Plascrug

Conwy
Ysgol y Gogarth

Sir Ddinbych
Martine’s Childcare
Cyngor Sir Ddinbych

Sir y Fflint
Ysgol yr Esgob
Ysgol Uwchradd Castell Alun

Gwynedd
Meithrinfa Seren Fach
Ysgol Uwchradd Tywyn
Ysgol Aran Hall

Sir Benfro
Ysgol y Preseli
Ysgol Baratoadol Redhill

Powys
Ysgol Gynradd yr Eglwys yng Nghymru Gladestry
Tŷ Bronllys

Torfaen
Meithrinfa Bellevue

Abertawe
Ysgol Olchfa
Coleg Gŵyr Abertawe
Ysgol Gynradd Cwm Glas

Wrecsam
Ysgol Heulfan

Bro Morgannwg
Ysgol Westbourne
Dysgu Cymraeg Morgannwg, Prifysgol De Cymru

Archives: Erthyglau Newyddion


Rwyf wedi croesawu adroddiad ‘Arolygiaeth Dysgu’. Rwy’n falch bod yr adroddiad yn cydnabod y rôl hanfodol y mae Estyn yn ei chwarae yn cyfoethogi dysgu pobl ifanc yng Nghymru, ac mae’n adeiladu ar gryfderau’r system arolygu bresennol. 
 
Hefyd, rwy’n croesawu cyhoeddiad y Gweinidog Addysg ar y Trefniadau Gwerthuso a Gwella ar gyfer Cymru, gan gynnwys y cyhoeddiad am ymgynghori ar reoliadau’r cyfnod arolygu. Er mwyn i arolygiadau ysgolion a gynhelir gael eu gohirio yn rhannol rhwng Medi 2020 ac Awst 2021, bydd angen i reoliadau presennol ymestyn y cylch arolygu o saith mlynedd i wyth mlynedd ar gyfer y cylch presennol. Byddai hyn yn galluogi Estyn i weithio’n agos ag ysgolion ar ddiwygio’r cwricwlwm am flwyddyn academaidd gyfan. 
 
Yn ystod yr ychydig flynyddoedd nesaf, bydd gwaith Estyn yn datblygu ac yn newid.  Yn benodol, cynigiaf roi newidiadau ar waith i drefniadau arolygu, a hynny fesul dri cham.  Yn ystod y cyfnod hwn, ni fydd newid i’n dyletswyddau statudol a byddwn yn parhau i arolygu ac adrodd ar ansawdd a safonau addysg a hyfforddiant yng Nghymru.  Rhoddir unrhyw newidiadau ar waith yn dilyn ymgynghoriad llawn â’n holl randdeiliaid.
 
Cam 1 – Blwyddyn bontio (2020-2021)
 
Cyn hir, byddwn yn lansio ymgynghoriad ar y cam hwn ac yn gofyn am farn rhanddeiliaid.  Mae Estyn yn cydnabod graddfa’r disgwyliadau sy’n cael eu gosod ar ysgolion gan yr agenda diwygio addysg.  Felly, byddai gweithgareddau yn ystod y cam hwn yn canolbwyntio ar gefnogi a gwerthuso’r newidiadau sy’n mynd rhagddynt mewn addysg yng Nghymru.  Byddai’n caniatáu i arolygwyr ddatblygu dealltwriaeth o’r broses ddiwygio ac yn ein galluogi ni i ddarparu cyngor pellach ar bolisi, addasu ein harferion a datblygu trefniadau arolygu newydd.  Yn ystod y cyfnod hwn, rydym yn bwriadu:
 
  • parhau i fonitro ysgolion sy’n destun pryder – bydd categorïau statudol (gwelliant sylweddol a mesurau arbennig) ar gyfer ysgolion o’r fath yn parhau.  
  • cadw’r hawl i gynnal arolygiad os bydd pryderon wedi’u nodi am ansawdd addysg neu ddiogelu 
  • ymgysylltu ag ysgolion fel rhan o strategaeth ehangach o gydweithredu a dysgu proffesiynol, i gefnogi’r diwygiadau addysg 
  • datblygu rhaglen gydlynedig o ymgysylltu â chonsortia ac awdurdodau lleol
  • arolygwyr ardal yn ymgymryd ag ymweliadau ymgysylltu â’r mwyafrif o ysgolion 
  • sicrhau bod arolygwyr yn datblygu dealltwriaeth fanwl o weithredu’r diwygiadau 
  • parhau â gweithgarwch arolygu thematig a monitro datblygiadau system gyfan 
  • parhau i rannu arfer effeithiol trwy astudiaethau achos a chynadleddau
  • parhau i ymweld yn rheolaidd ag awdurdodau lleol a chonsortia rhanbarthol trwy rolau arolygwyr cyswllt a thrwy arolygu 
  • parhau i gynnal arolygiadau mewn sectorau heblaw’r sector ysgolion, nad yw’r diwygiadau’n effeithio cymaint arnynt.
 
Cam 2 (o Fedi 2021)
 
Yn ystod y cam hwn, byddai arolygu yn ailgychwyn.  Byddai trefniadau arolygu newydd yn cael eu cyflwyno, gan adeiladau ar y trefniadau arolygu presennol, gydag addasiadau i adlewyrchu’r disgwyliadau yn ‘Arolygiaeth Dysgu’ a gofynion y pecyn cymorth newydd ar gyfer hunanwerthuso, sydd wrthi’n cael ei ddatblygu gan y proffesiwn, gyda chymorth gan Estyn a’r OECD.  Cyn cyflwyno’r trefniadau arolygu newydd, byddwn yn ymgynghori’n llawn â rhanddeiliaid, fel y gwnaethom wrth ddatblygu’r trefniadau arolygu presennol.
 
Cynnig arwyddocaol fyddai symud tuag at ddileu graddau crynodol mewn adroddiadau arolygu.  Byddai adroddiadau arolygu’n darparu gwerthusiadau manwl a chlir o waith ysgol.  Byddai’r newid hwn yn annog mwy o ddeialog broffesiynol am y ffactorau sylfaenol sy’n cyfrannu at ansawdd darpariaeth ysgol.  Hefyd, byddem yn ymgynghori â’r sector nas cynhelir, ysgolion annibynnol a darparwyr ôl-16 am newidiadau tebyg i arolygu’u sectorau nhw.
 
Yn ystod y cam hwn, byddwn hefyd yn rhoi datblygiadau ychwanegol i’n trefniadau arolygu ar brawf ar gyfer Cam 3.  Byddai cynigion yn cynnwys pwyslais pellach ar hunanwerthuso, a chyflwyno barnau yn ymwneud â dilysu hunanwerthusiad ysgol. Byddai testun yn yr adroddiad, yn nodi cryfderau a meysydd i’w datblygu yn glir, yn ategu’r barnau. 
 
Byddai’r pontio i gam tri yn digwydd dros sawl blwyddyn, yn dibynnu ar aeddfedrwydd y system i hunanwerthuso a chan gyfrif am gyflwyno’r cwricwlwm fesul cam.  Yn ystod y cyfnod hwn, byddai disgwyl i ysgolion weithio gyda’u cymheiriaid, gyda chymorth gan gonsortia, wrth lunio’u barn am eu cryfderau a’u meysydd eu hunain i’w datblygu. 
 
Cam 3 (o 2024 ymlaen)
 
Bydd trefniadau arolygu yn esblygu ymhellach yn ystod Cam 3.  Fel yr amlinellwyd uchod, byddai hyn yn cynnwys gosod mwy o bwyslais ar hunanwerthuso a chyflwyno dilysu trwy arolygu.  Byddai dilysu trwy arolygu’n cael ei gyflwyno mewn ysgolion sy’n barod am hyn. Wrth i allu ysgolion i ymgysylltu’n onest â hunanwerthuso aeddfedu, rôl cyrff allanol fyddai darparu safbwyntiau sy’n procio barnau mewnol.  Byddai arolygwyr yn adrodd ar eu hyder ym mhroses hunanwerthuso’r ysgol.  Gellid mynegi’r hyder hwnnw ar ffurf lefelau o hyder, fel cwbl hyderus, rhannol hyderus neu ddim yn hyderus.
 
Neges gref yn adroddiad ‘Arolygiaeth Dysgu’ yw’r angen am fwy o wybodaeth ‘amser real’ am y system addysg.  Gwendid allweddol y trefniadau arolygu presennol yw’r bwlch o saith mlynedd, ar gyfartaledd, rhwng arolygiadau – a gall ysgolion wella neu ddirywio yn ystod y cyfnod hwn. Un cynnig fyddai i ni arolygu a dilysu proses hunanwerthuso ysgol fwy nag unwaith o fewn cylch saith mlynedd.  Byddai hyn yn galluogi Estyn i roi sicrwydd amlach am uniondeb y broses hunanwerthuso, y safonau sy’n cael eu cyflawni a’r blaenoriaethau ar gyfer gwella ymhellach. 

Archives: Erthyglau Newyddion


Er 2011, bu mwy o blant o gymunedau Sipsiwn, Roma a Theithwyr yn mynychu’r ysgol, ond mae angen gwella’r profiad addysg ar gyfer y disgyblion hyn a’u teuluoedd, yn ôl Estyn.

Mae adroddiad heddiw gan yr arolygiaeth yn amlygu bod niferoedd y disgyblion sy’n Sipsiwn, Roma a Theithwyr dros yr wyth mlynedd ddiwethaf wedi cynyddu bron 35% mewn ysgolion uwchradd, a 41% mewn ysgolion cynradd.

Mae llawer o ysgolion wedi codi ymwybyddiaeth am ddiwylliant a ffordd o fyw cymunedau Sipsiwn, Roma a Theithwyr mewn gwasanaethau a diwrnodau dathlu, ond mae angen hyrwyddo hyn yn fwy ar draws y cwricwlwm.

Dywed Meilyr Rowlands, Prif Arolygydd, “Mae plant o gymunedau Sipsiwn, Roma a Theithwyr ymhlith ein dysgwyr sydd fwyaf agored i niwed.  Mae angen iddyn nhw gael y cymorth cywir yn yr ysgol i helpu gwneud y mwyaf o’u doniau, eu diddordebau a’u galluoedd.

Dim ond hanner y disgyblion o’r cymunedau hyn sy’n parhau i addysg uwchradd.  Er bod canlyniadau TGAU wedi gwella, disgyblion o gymunedau Sipsiwn, Roma a Theithwyr yw’r rhai sy’n cyflawni isaf o hyd o blith yr holl grwpiau ethnig.

“Mae angen i ysgolion sicrhau bod eu polisïau gwrth-fwlio yn ystyried anghenion penodol disgyblion o gymunedau Sipsiwn, Roma a Theithwyr, a gwerthuso eu strategaethau ar gyfer cyflawniad, presenoldeb a phontio i helpu cynhyrchu gwelliant.”

Mae un astudiaeth achos yn yr adroddiad yn amlygu’r modd y bu Cyngor Caerdydd yn gweithio’n agos â disgyblion a rhieni o gymunedau Sipsiwn, Roma a Theithwyr i’w helpu i symud o ysgol gynradd i ysgol uwchradd.  Trwy drefnu ymweliadau â’u hysgol newydd i helpu cael gwared ar unrhyw bryderon ac ofnau, cynyddodd nifer y disgyblion sy’n pontio i ysgolion uwchradd Caerdydd o 50% yn 2014 i 88% yn 2017.

Archives: Erthyglau Newyddion


Mae’r arolygiaeth yn amlygu bod darparwyr sy’n nodi ac yn cynorthwyo gofalwyr ifanc yn gallu helpu i wneud gwahaniaeth go iawn i lwyddiant academaidd a lles ar gyfer y dysgwyr hyn.

Meddai Jassa Scott, Cyfarwyddwr Strategol,

Mae perygl i blant a phobl ifanc sy’n gofalu am aelod o’r teulu golli addysg, maent yn fwy tebygol o roi’r gorau i’r coleg ac nid yw eu hiechyd meddwl a chorfforol cystal â’u cymheiriaid.

Mae darparwyr addysg yn chwarae rhan bwysig yn helpu i ddiwallu anghenion gofalwyr ifanc er mwyn rhoi’r profiadau a’r cyfleoedd gorau posibl iddynt mewn bywyd.

Mae adroddiad heddiw yn argymell bod ysgolion, colegau ac unedau cyfeirio disgyblion yn nodi pa ddysgwyr sydd â rôl ofalu ac yn neilltuo aelod penodol o staff i arwain ar hyrwyddo anghenion gofalwyr ifanc.

Mae’r adroddiad yn dangos yr arfer dda yn Ysgol y Strade, Sir Gaerfyrddin, lle y gwnaeth eu partneriaethau cryf ag asiantaethau allanol a’u hethos cymunedol helpu i gynorthwyo disgyblion o bob cefndir, gan gynnwys y rheiny sy’n gofalu am bobl eraill.  Mae gofalwyr ifanc yn teimlo bod yr ysgol yn cydnabod eu rôl ofalu ac yn addasu eu darpariaeth i gefnogi eu hanghenion lles.

Mae defnyddio asiantaethau allanol i wella’r ddarpariaeth yn ffordd dda i ddarparwyr helpu i gynorthwyo gofalwyr ifanc.  Mae Estyn yn argymell bod darparwyr yn gwneud defnydd gwell o adnoddau arbenigol ac mae wedi llunio rhestr wirio, sydd ar gael yn yr adroddiad llawn, i helpu ysgolion, colegau ac unedau cyfeirio disgyblion i fyfyrio ar ba mor dda y maent yn cynorthwyo gofalwyr ifanc.

Archives: Erthyglau Newyddion


Yn yr ysgolion gorau, mae’r negeseuon a roddir am iechyd a llesiant mewn gwersi, gwasanaethau a pholisïau yn gyson â phrofiad disgyblion o ddydd i ddydd.  Mae lle i gymdeithasu, diwylliant anogol, cyfleoedd pleserus i fod yn weithgar yn gorfforol, gofal bugeiliol amserol a gwaith cadarnhaol gyda rhieni ymhlith rhai yn unig o’r dulliau sydd, gyda’i gilydd, yn sicrhau bod disgyblion yn datblygu’n unigolion iach, hyderus, sy’n barod i fyw bywyd gan wireddu eu dyheadau.  

Dywed Claire Morgan, Cyfarwyddwr Strategol,

 Mae’n hanfodol bod ysgolion yn defnyddio dull cysylltiedig o gefnogi iechyd a llesiant ar draws pob agwedd ar fywyd ysgol.  Hefyd, dylai ysgolion roi blaenoriaeth i gryfhau perthnasoedd rhwng athrawon a disgyblion a pherthnasoedd disgyblion â chymheiriaid, gan fod y rhain yn hollbwysig i iechyd meddwl a llesiant emosiynol.

Mae’r adroddiad yn amlygu sawl astudiaeth achos arfer dda, gan gynnwys ysgolion uwchradd lle nad yw profiad disgyblion o iechyd a llesiant bob amser yn cyfateb i negeseuon yr ysgol.  Fe wnaeth Ysgol Uwchradd y Dwyrain wella arweinyddiaeth yr ysgol, a gafodd effaith nodedig o gadarnhaol ar y diwylliant a’r gefnogaeth ar gyfer llesiant disgyblion.  Mae diwylliant yr ysgol yn nodi bod arbenigedd yr athro yn deillio o’i ddealltwriaeth o sut mae pobl ifanc yn dysgu, yn hytrach na dim ond ei wybodaeth am ei bwnc.

Mae diwylliant anogol, lle y mae perthnasoedd cadarnhaol yn galluogi disgyblion i ffynnu, yn bwysig i gryfhau iechyd a llesiant pobl ifanc.  Mae’r adroddiad yn argymell bod athrawon newydd yn cael eu hyfforddi i ddeall datblygiad plant a’r glasoed a’u bod yn cael eu paratoi i gefnogi iechyd a llesiant disgyblion.

Archives: Erthyglau Newyddion


Mae gan lawer o’r 72 o ysgolion ffederal yng Nghymru lai na 150 o ddisgyblion, ac mae tua hanner ohonynt yn ysgolion cyfrwng Cymraeg.  Trwy gyfuno adnoddau, mae llawer o ysgolion wedi goresgyn heriau denu staff, rheoli cyllid a niferoedd disgyblion yn gostwng.  

Dywed Claire Morgan, Cyfarwyddwr Strategol,

Mae llawer o fanteision i ffedereiddio ysgolion pan fydd yn digwydd am y rhesymau cywir ac yn cael ei wneud yn briodol.

Cyn ymrwymo i ffedereiddio, dylai arweinwyr ystyried y nodau hirdymor a sut bydd cydweithio â’i gilydd yn ffurfiol o fudd i berfformiad disgyblion.

Mae angen i ffederasiynau gydweithio’r un mor agos â rhieni, dysgwyr a staff o bob un o’r ysgolion dan sylw hefyd, i wrando a gweithredu ar eu safbwyntiau er mwyn osgoi camsyniadau am y bartneriaeth.

Gall ein hadroddiad a’i arfer dda gael eu defnyddio gan ysgolion sy’n ystyried ffedereiddio, ac i helpu’r rhai sydd eisoes yn rhannu trefniadau llywodraethu.

Yn Sir Gaerfyrddin, mae staff sy’n rhan o ffederasiwn o dair ysgol cyfrwng Cymraeg wledig yn ystyried eu hunain yn un tîm.  Mae arweinyddiaeth gref yn Ysgol Carwe, Ysgol Ponthenri ac Ysgol Gwynfryn wedi helpu athrawon a chynorthwywyr i ddeall gwaith y tair ysgol a rhannu strategaeth a nodau ar draws eu cymuned.

Mae ysgolion ffederal sy’n canolbwyntio’n gryf ar wella deilliannau i ddisgyblion ac yn gwrando’n ofalus ar safbwyntiau eu cymuned yn gallu elwa ynghynt yn sgil cydweithio â’i gilydd.

Archives: Erthyglau Newyddion


Mae hyfforddiant gan hwb cymorth a ariennir gan Lywodraeth Cymru wedi helpu’n rhannol i gynyddu ymwybyddiaeth ysgolion o effaith profiadau niweidiol yn ystod plentyndod, a’r modd y gallant gynnwys yr holl staff i gefnogi plant sy’n agored i niwed.

Dywed Jassa Scott, Cyfarwyddwr Strategol, Mae ysgolion yn chwarae rhan bwysig mewn helpu plant adeiladu’u cadernid a gallu i oresgyn caledi difrifol y gallant fod yn ei ddioddef.  Mae ysgolion sy’n darparu’r cymorth gorau yn adnabod eu disgyblion yn dda ac yn deall eu nodweddion bregus. Maent yn darparu amgylchedd anogol lle gall yr holl ddisgyblion deimlo’n ddiogel a hapus.  

Canfu Iechyd Cyhoeddus Cymru fod un o bob saith oedolyn yng Nghymru wedi cael pedwar neu fwy o brofiadau niweidiol yn ystod plentyndod pan oeddent yn ifanc, ond gydag ymyrraeth gynnar, gellir lleihau effaith profiadau trawmatig.

Mae staff yn yr ysgolion mwyaf cefnogol, fel Ysgol Gynradd Gymunedol Rhosymedre, yn gweithio’n agos gyda gwasanaethau cyhoeddus eraill a sefydliadau allanol i gefnogi disgyblion sy’n agored i niwed a theuluoedd.  Mae’r ysgol yn gwneud atgyfeiriadau at wasanaethau plant, nyrs yr ysgol, gwasanaethau iechyd ac asiantaethau fel Gweithredu dros Blant. Mae’r gwasanaethau hyn yn cynorthwyo’r ysgol i ddiwallu anghenion eu plant sy’n agored i niwed a’u teuluoedd.

Mae ysgolion cynradd yn fwy tebygol o fod wedi cynnwys eu holl staff yn y gwaith hwn. Mae Estyn yn argymell bod pob ysgol uwchradd yn mabwysiadu dull gweithredu tebyg ac yn hyfforddi ac yn annog eu holl staff i ddeall a chefnogi disgyblion sydd wedi cael profiadau niweidiol yn ystod plentyndod, nid y rhai sy’n ymwneud â gwaith bugeiliol yn unig. Mae’n argymell hefyd y dylai awdurdodau lleol rannu gwybodaeth berthnasol am ddisgyblion sy’n agored i niwed a’u teuluoedd yn fwy prydlon gydag ysgolion.

Archives: Erthyglau Newyddion


Mae arolygwyr Estyn wedi nodi ystod eang o arfer dda yn yr adroddiad.  Gall ysgolion cynradd, ysgolion uwchradd ac ysgolion pob oed ddefnyddio’r arfer hon i’w helpu i wella’u cymorth ar gyfer disgyblion ag AAA a pharatoi ar gyfer newidiadau yn y ddeddfwriaeth.

Dywed Jassa Scott, Cyfarwyddwr Strategol,

Mae anghenion addysgol arbennig gan dros un o bob pum disgybl mewn ysgolion yng Nghymru, felly mae’n hanfodol bod pob ysgol yn addasu’r modd y mae’n addysgu ac yn cefnogi’r disgyblion hyn er mwyn eu galluogi i gyflawni llwyddiant ochr yn ochr â’u cyfoedion.

Mae nodi’n gynnar ac arweinyddiaeth gref yn allweddol i ddarparu cymorth effeithiol, ynghyd â chynnwys teuluoedd ac asiantaethau allanol.  Mae’r adroddiad hwn yn cynnwys cyfoeth o astudiaethau achos i helpu ysgolion wella eu harfer nawr a pharatoi ar gyfer y newidiadau mewn deddfwriaeth yn y dyfodol.

Canfu arolygwyr gymorth cryf a hollgynhwysol ar gyfer disgyblion ag AAA rhwng ysgol arbennig ac ysgol gynradd ac uwchradd yng Nghaerffili.  Yma, mae Ysgol a Chanolfan Adnoddau Trinity Fields yn gweithio gyda’r awdurdod lleol a’r ddwy ysgol arall i ddatblygu dosbarthiadau lloeren fel bod disgyblion yn gallu ymuno â gwersi yn yr ysgolion prif ffrwd.  Mae hyn wedi arwain at welliannau nodedig mewn ymddygiad, mwynhad mewn dysgu a rhyngweithio cymdeithasol.  Mae disgyblion a staff yn yr ysgolion prif ffrwd wedi datblygu dealltwriaeth well o weithio gyda phlant ag AAA.

Mae astudiaeth achos arall yn yr adroddiad yn amlygu sut mae Ysgol Bae Baglan, sef ysgol pob oed yng Nghastell-nedd Port Talbot, wedi sicrhau bod anghenion y disgyblion hyn yn ganolog i gynllunio strategol a chynnwys staff allweddol ar draws yr ysgol i gydgysylltu darpariaeth.  Maent yn cefnogi staff drwy gyfathrebu cryf gan y tîm AAA, gwybodaeth fanwl am anghenion disgyblion unigol a chanllawiau ac adnoddau ymarferol.  O ganlyniad, mae’r holl ddisgyblion yn derbyn gofal, cymorth ac arweiniad o ansawdd uchel ac mae’r rheini ag AAA yn gwneud cynnydd cryf. 

Mae Estyn yn argymell bod ysgolion yn canolbwyntio’n gryfach ar y targedau yng nghynlluniau datblygu unigol disgyblion er mwyn hyrwyddo’u cynnydd mewn dysgu a’u hannibyniaeth.  Hefyd, mae angen i hunanwerthuso ysgolion roi mwy o sylw i’r cynnydd a wneir gan y grŵp hwn o ddisgyblion.

Archives: Erthyglau Newyddion


Mae ymgynghoriad sy’n para mis, a lansiwyd heddiw gan Estyn, yn gofyn am farn athrawon, uwch arweinwyr, llunwyr polisi a phawb sydd â diddordeb mewn addysg ar gynigion ar newidiadau i’r ffyrdd y bydd ysgolion a darparwyr eraill yn cael eu harolygu o Fedi 2017. 

Dywed Meilyr Rowlands, y Prif Arolygydd:

“Mae gan arolygiadau ran annatod mewn sicrhau bod ein system addysg y gorau y gall fod.   Y llynedd, fe wnaethom ni ofyn am eich barn ar newidiadau i’r ffordd rydym yn arolygu addysg a hyfforddiant, ac fe gawsom ni dros 2,000 o ymatebion.  Fe wnaethom wrando ar eich adborth a datblygu cynigion.  Hoffem gael eich barn ar y cynigion manwl hyn nawr.”

“Mae hyn yn gyfle arall i ddylanwadu ar newidiadau i arolygiadau yng Nghymru.  Rwy’n annog pawb sydd â diddordeb mewn addysg i gymryd rhan yn yr ymgynghoriad.”

Mae holiadur yr ymgynghoriad ar gael ar wefan Estyn yn http://www.estyn.llyw.cymru/ymgynghoriad .

Rydym hefyd yn croesawu adborth ar y broses arolygu y tu allan i’r holiadur, y gellir ei anfon trwy’r e-bost neu’i bostio i Estyn.  Mae’r cyfnod ymgynghori yn para tan ddydd Mercher 30 Tachwedd 2016.

Nodiadau i Olygyddion:

Archives: Erthyglau Newyddion


Darganfu adroddiad Estyn, ‘Dysgu Oedolion yn y Gymuned yng Nghymru’, fod y 15 partneriaeth sy’n gyfrifol am ddysgu oedolion yn y gymuned yn parhau i ateb amrywiaeth eang o anghenion dysgu a lles, er y bu gostyngiadau mewn cyllid.

Dywed Meilyr Rowlands, y Prif Arolygydd:

“Mae dysgu oedolion yn y gymuned yn chwarae rhan bwysig ym mywyd dysgwyr dros 25 oed, yn enwedig y rhai â medrau cyflogadwyedd isel a, hefyd mewn lles pobl dros 65 oed.  Y flaenoriaeth i bartneriaethau dysgu oedolion yn y gymuned yw mynd i’r afael â thlodi trwy helpu pobl â lefel isel o fedrau i fod yn fwy cyflogadwy.  Mae partneriaethau dysgu oedolion yn y gymuned wedi dangos ymrwymiad cadarn i ddarparu ar gyfer y bobl sydd â’r angen mwyaf.”

Mae’r rhan fwyaf o bartneriaethau dysgu oedolion yn y gymuned wedi dangos eu bod yn wydn a dyfeisgar, ac maent wedi dod o hyd i ffyrdd arloesol o barhau i ddarparu cyrsiau.  Mae enghreifftiau o hyn yn cynnwys partneriaethau sy’n cyflwyno cyrsiau ar gyfer sefydliadau a ariennir, fel Cymunedau yn Gyntaf, mewn lleoliadau ‘un stop’ megis llyfrgelloedd.  Fodd bynnag, mae’r diffyg cymorthdaliadau sydd ar gael ar gyfer cyrsiau hamdden, fel celf a chrefft, wedi arwain at anghydraddoldeb yn y gallu i fanteisio ar ddysgu oedolion.  Mae rhai cyrsiau hamdden yn parhau ar sail adennill costau yn llawn, ond maent yn llai hygyrch wedyn i ddysgwyr ag incwm isel am nad ydynt efallai’n gallu fforddio ffioedd y cwrs.  I bobl hŷn yn arbennig, mae diffyg dosbarthiadau hamdden yn golygu colli cyfleoedd gwerthfawr i gymdeithasu a chadw’r meddwl a’r corff yn iach.

Darganfu’r adroddiad fod un o bob deg oedolyn sy’n dilyn ac yn cwblhau cwrs llythrennedd neu rifedd sylfaenol, TGCh neu Saesneg i siaradwyr ieithoedd eraill, yn peidio â rhoi cynnig ar y cymhwyster cysylltiedig neu maent yn aflwyddiannus ynddo.  Mae hyn oherwydd bod gan lawer o ddysgwyr sy’n oedolion ymrwymiadau eraill yn eu bywyd sydd efallai yn eu hatal rhag rhoi cynnig ar y cymhwyster, fel gweithio sifftiau neu ofalu am berthnasau.  

Yn ogystal, mae’r adroddiad yn cynnwys argymhellion i bartneriaethau dysgu oedolion yn y gymuned a Llywodraeth Cymru.  Dylai partneriaethau dysgu oedolion yn y gymuned barhau i sicrhau ansawdd yr addysgu a’r dysgu er mwyn rhoi gwerth am arian i ddysgwyr sy’n oedolion.  Dylai Llywodraeth Cymru hefyd adolygu ei pholisi a’i strategaeth ariannu ar gyfer y sector dysgu oedolion yn y gymuned.

Nodiadau i Olygyddion:

Ynglŷn â’r adroddiad

  • Comisiynwyd adroddiad Estyn ‘Dysgu Oedolion yn y Gymuned yng Nghymru’ gan Lywodraeth Cynulliad Cymru ac mae ar gael yn llawn yn ar https://www.estyn.llyw.cymru/adroddiadau-thematig
  • Comisiynodd Llywodraeth Cymru adolygiad allanol o ddysgu oedolion yn y gymuned yng Nghymru i helpu i lywio datblygiad polisi at y dyfodol.  Cyhoeddwyd hwn ar 21 Hydref 2016 ac mae i’w weld ar: http://gov.wales/topics/educationandskills/learningproviders/communitylearning/review-of-adult-community-learning-wales/?lang=cy 
  • Mae’r canfyddiadau a’r argymhellion yn yr adroddiad hwn yn defnyddio tystiolaeth o gyfarfodydd ag arweinwyr strategol a gweithredol o’r holl bartneriaethau dysgu oedolion yn y gymuned yng Nghymru, gydag uwch arweinwyr o WEA/YMCA Cymru, a Llywodraeth Cymru, ynghyd â chraffu ar ddata deilliannau wedi’i wirio, cynlluniau cyflwyno gwasanaethau, ffeiliau cwricwlwm a dogfennau perthnasol eraill.