Adroddiad newydd yn dangos addewid ar gyfer ieithoedd rhyngwladol yn ysgolion Cymru, er gwaethaf heriau - Estyn

Adroddiad newydd yn dangos addewid ar gyfer ieithoedd rhyngwladol yn ysgolion Cymru, er gwaethaf heriau

Erthygl

Grŵp o blant mewn gwisgoedd ysgol yn eistedd ar y llawr yn sylwgar mewn ystafell ddosbarth lliwgar, gyda phosteri a theganau addysgol o'u cwmpas.

Mae adroddiad thematig newydd gan Estyn wedi darganfod datblygiadau addawol mewn addysg ieithoedd rhyngwladol ar draws ysgolion Cymru, yn enwedig yn y sector cynradd lle mae llawer o ysgolion wedi gwneud cynnydd cadarnhaol ers integreiddio ieithoedd yng Nghwricwlwm i Gymru yn 2022.

Mae’r adroddiad yn archwilio sut mae ysgolion yn rhoi ieithoedd rhyngwladol ar waith a’r effaith ar ddysgwyr o’r blynyddoedd cynnar trwodd i addysg ôl-16. Mae’n amlygu enghreifftiau o arfer dda, yn enwedig mewn ysgolion cynradd ac ysgolion pob oed lle mae disgyblion yn cael eu hamlygu i ieithoedd o oedran cynnar ac yn datblygu ethos amlieithog cryf. Fodd bynnag, mae’r canfyddiadau’n dangos nad yw pob dysgwr yn elwa ar yr un ansawdd o addysgu a dysgu.

Er bod y rhan fwyaf o’r ysgolion uwchradd yr ymwelwyd â nhw yn darparu cyfleoedd addas ar gyfer disgyblion ym Mlynyddoedd 7 i 9, mae niferoedd y disgyblion sy’n astudio ieithoedd rhyngwladol mewn TGAU a Safon Uwch yn parhau i fod yn isel. Mae tystiolaeth a gasglwyd yn rhan o’r adroddiad yn awgrymu bod cyfyngiadau amser yn y cwricwlwm, amgyffrediad disgyblion fod ieithoedd yn anodd, a diffyg perthnasedd i yrfaoedd yn y dyfodol, yn cyfrannu at y gostyngiad hwn.

Dywedodd Prif Arolygydd Ei Fawrhydi, Owen Evans:

“Mae dysgu iaith ryngwladol yn ehangu gorwelion ac yn agor drysau i bobl ifanc yng Nghymru. Mae’n galonogol gweld datblygiadau cadarnhaol, yn enwedig mewn ysgolion cynradd, lle mae disgyblion yn dechrau ar eu taith ieithoedd yn gynharach nag erioed. Fodd bynnag, rhaid i ni sicrhau bod pob dysgwr, ni waeth ble mae’n byw, yn cael mynediad cyson at addysg ieithoedd rhyngwladol o ansawdd uchel. Mae hyn yn golygu arweinyddiaeth gryfach, pontio gwell rhwng y sector cynradd a’r sector uwchradd, a buddsoddiad parhaus yn natblygiad athrawon.”

Mae’r adroddiad hefyd yn amlygu rôl dyngedfennol arweinwyr ysgolion o ran cefnogi a chynnal darpariaeth ieithoedd rhyngwladol. Pan fydd arweinwyr yn blaenoriaethu ieithoedd, mae disgyblion yn fwy tebygol o elwa ar addysgu difyr, llwybrau dilyniant clir, a chyfleoedd cyfoethogi.

Dangosodd mewnwelediadau fod cydweithio rhwng ysgolion cynradd ac uwchradd yn aml yn wan, sy’n effeithio ar barhad mewn dysgu. Yn ychwanegol, mae recriwtio athrawon yn parhau i fod yn her sylweddol, ac nid oes digon o athrawon dan hyfforddiant yn dechrau gweithio yn y proffesiwn i fodloni’r galw yn y dyfodol.

Mae’r adroddiad yn gwneud argymhellion ar gyfer ysgolion, awdurdodau lleol, gwasanaethau gwella ysgolion a Llywodraeth Cymru, gan ganolbwyntio ar wella addysgu a dysgu, datblygu trefniadau cwricwlwm cryfach mewn cyfnodau pontio, a chefnogi ysgolion i gynnal darpariaeth ar gyfer cyrsiau ieithoedd rhyngwladol TGAU a Safon Uwch.