Awdurdod Lleol: Cyngor Bwrdestref Sirol Rhondda Cynon Taf


Awdurdod Lleol: Cyngor Bwrdestref Sirol Rhondda Cynon Taf


Cardiau lliwgar sillafu allan "CYMRAEG" ar gefndir pren.

Gwybodaeth am y bartneriaeth  

Sefydlwyd partneriaeth dysgu oedolion yn y gymuned Rhondda Cynon Taf (RhCT) yn 2010, ond mae wedi bod trwy newidiadau sylweddol yn y 12 mis diwethaf. Mae’r prif bartner, Cyngor Bwrdeistref Sirol RhCT, yn gweithio ochr yn ochr ag Addysg Oedolion Cymru (AOC), i gyflwyno’r rhan fwyaf o’r ddarpariaeth dysgu oedolion yn y gymuned ar draws y sir. Mae gan y bartneriaeth gysylltiadau cryf â Menter Iaith Rhondda Cynon Taf, sy’n cyflwyno amrywiaeth o raglenni dysgu oedolion trwy gyfrwng y Gymraeg. Mae darpariaeth Multiply hefyd yn rhan o gynnig y bartneriaeth.  

Cyd-destun a chefndir yr ymarfer effeithiol neu arloesol  

Pan gynhaliodd y bartneriaeth adolygiad cyflawn o’u diben a’u gweithgarwch, daeth i’r amlwg fod angen deall y cynnig i siaradwyr Cymraeg, dysgwyr y Gymraeg a’r gymuned ehangach.  

Cytunodd pob partner fod gwreiddio’r Gymraeg ym mhob agwedd ar ddysgu oedolion yn fan  cychwyn effeithiol. Penderfynwyd cynnwys darpariaeth Gymraeg yn eitem sefydlog ar agendâu’r bwrdd strategol a’r bwrdd gweithredol. Yn rhan o adolygiad y grŵp gweithredol, penderfynwyd hefyd cyflwyno is-grŵp y Gymraeg i gymryd cyfrifoldeb am bob agwedd ar ddysgu yn Gymraeg ar draws y bartneriaeth. 

Roedd recriwtio tiwtoriaid i ddarparu trwy gyfrwng y Gymraeg yn her ac, felly, penderfynodd y bartneriaeth gomisiynu Menter Iaith RhCT i gyflwyno rhaglen beilot o weithgarwch a chynnal arolwg i fesur dealltwriaeth o anghenion dysgwyr. 

Mae gan fwrdeistref sirol Rhondda Cynon Taf boblogaeth amrywiol ac mae gwasgariad daearyddol siaradwyr Cymraeg yn golygu bod gallu cynnig darpariaeth ar draws ardal eang yn heriol. I helpu goresgyn hyn, mae cyfran o ddysgu’n cael ei gynnig ar-lein. Mae hyn wedi llwyddo i ddwyn dysgwyr ynghyd.  

Disgrifiad o natur y strategaeth neu’r gweithgaredd  

Yn rhan o wreiddio’r Gymraeg ar draws y cynnig dysgu oedolion yn y gymuned, mae pob tiwtor yn cyflwyno gair neu ymadrodd yr wythnos yn eu dosbarthiadau. Y bwriad yw y bydd pob dosbarth yn cael cyfle i ddefnyddio Cymraeg sgyrsiol ar ba lefel bynnag y mae dysgwr. Mae dysgwyr yn cael eu hannog i ‘roi cynnig arni’ a pheidio â bod ofn defnyddio cymysgedd o Gymraeg a Saesneg.  

Yn ein darpariaeth Camau Dysgu (dysgwyr ag anghenion ychwanegol), mae dysgwyr yn mwynhau defnyddio llythrennedd triphlyg yn eu dosbarth, Cymraeg, Saesneg ac iaith arwyddion. 

Mae cynnig Menter Iaith yn caniatáu i ddysgwyr ddewis eu hiaith wrth ymgymryd â’u cyrsiau dethol, fel ioga i rieni a sesiynau iwcalili. Yn dilyn y peilot hwn, mae’r bartneriaeth wrthi’n gweithio gyda Menter Iaith RhCT i ddatblygu’r cynnig ymhellach ar gyfer y flwyddyn academaidd i ddod. Yn ogystal â hyn, mae Menter Iaith RhCT yn manteisio ar gyllid Multiply i gyflwyno amrywiaeth o weithgareddau gyda’r nod o godi lefelau rhifedd trwy gyfrwng y Gymraeg.  

Mae cynlluniau yn y dyfodol yn cynnwys gweithio gyda thîm Gwaith a Sgiliau RhCT i nodi cyfleoedd cyflogaeth Cymraeg. 

Pa effaith y mae’r gwaith hwn wedi’i chael ar ddarpariaeth ac ar safonau dysgwyr? 

Mae lefelau Cymraeg sgyrsiol wedi cynyddu ar draws dosbarthiadau a chaiff siaradwyr rhugl gyfleoedd i gymryd rhan mewn dysgu trwy eu dewis iaith. 

Dywedodd un dysgwr eu bod wedi bod trwy addysg ffurfiol mewn darpariaeth cyfrwng Cymraeg, ond nad oedd wedi defnyddio’r iaith mewn amgylchedd gwaith. Fodd bynnag, yn dilyn damwain car difrifol ac anaf sylweddol i’r pen, aeth yn ôl i siarad a dysgu yn Gymraeg yn hytrach na Saesneg. 

Mae dysgwyr ag anghenion ychwanegol wedi dweud cymaint y maent yn mwynhau defnyddio’u Cymraeg ac, yn ddiweddar, cyflawnont gyfres o sesiynau’n astudio’r Mabinogion, sef casgliad straeon Cymraeg seiliedig ar hen chwedlau a mytholeg Geltaidd y mae hud a’r goruwchnaturiol yn chwarae rhan fawr ynddynt. Yn rhan o’r dysgu hwn, fe wnaethant recordio fideo i arddangos eu dysgu. Mae copi o hwn ar gael trwy gysylltu â’r cyswllt yn y bartneriaeth. Yn rhan o’n cynllunio olyniaeth ar gyfer tiwtoriaid, mae tiwtor Cymraeg newydd gymhwyso yn cysgodi’r tiwtor presennol ac yn cefnogi’r ddarpariaeth Gymraeg i ddysgwyr.  

Sut ydych chi wedi rhannu’ch arfer dda? 

Caiff arfer dda ei rhannu ar lefelau strategol a gweithredol ar draws y bartneriaeth. Yn ogystal, mae partneriaid yn hyrwyddo’r cynnig ar eu gwefannau a’u sianeli cyfryngau cymdeithasol. Mae aelodau’r gymuned yn cael gwybod am y gwasanaeth trwy ddeunydd hyrwyddo a phresenoldeb mewn digwyddiadau yn y fwrdeistref sirol. 

Ar hyn o bryd, mae’r bartneriaeth yn datblygu gwefan newydd ar gyfer dysgu oedolion yn y gymuned a fydd yn cynnwys newyddion da/hanesion ymarfer a phrofiadau dysgwyr.