Arfer effeithiol Archives - Page 17 of 69 - Estyn

Math o Adnodd Gwella: Arfer effeithiol


Math o Adnodd Gwella: Arfer effeithiol


Gwybodaeth am yr ysgol

Mae Tŷ Gwyn yn rhan o Ffederasiwn Dysgu’r Gorllewin sy’n gweithio ochr yn ochr ag Ysgol Riverbank ac Ysgol Woodlands. Mae Ysgol Tŷ Gwyn yn ysgol arbennig yn awdurdod lleol Caerdydd. Mae 222 o ddisgyblion 3-19 oed ar y gofrestr. Nodwyd bod gan bob un o’r disgyblion anghenion dysgu ychwanegol. Mae anghenion dysgu ychwanegol disgyblion yn amrywiol; mae tua 36% o ddisgyblion yn awtistig ac mae gan 35% yn fwy ohonynt anawsterau corfforol a meddygol. Mae gan weddill y disgyblion amrywiaeth o anawsterau dysgu, gan gynnwys anawsterau dysgu dwys a lluosog, anawsterau dysgu difrifol, anawsterau dysgu cymedrol a chyffredinol. Yn ychwanegol, mae gan ychydig o ddisgyblion namau synhwyraidd.

Mae 29 o ddosbarthiadau yn yr ysgolion, y mae un o’r rhain yn ddosbarth meithrin. Mae 45.8% o ddisgyblion yn gymwys i gael prydau ysgol am ddim.

Mae 32% o ddisgyblion yn siarad Saesneg fel iaith ychwanegol, sydd gryn dipyn uwchlaw’r cyfartaledd cenedlaethol, sef 6%.

Cyd-destun a chefndir

Agorwyd Canolfan Deuluol Tŷ Gwyn yn 2007 i ddarparu lle i rieni fanteisio ar gymorth, ffurfio perthnasoedd â rhieni eraill a chael mynediad at chwarae a gweithgareddau arbenigol ar gyfer eu plant. Mae’r gwasanaeth hwn hefyd ar gael i unrhyw deulu yn ardal Caerdydd sydd â phlant cyn-ysgol ag anghenion dysgu ychwanegol.

Ar ôl cael adborth, datblygwyd y ganolfan deuluol i gynnwys cyrsiau i rieni, fel ‘Y Blynyddoedd Anhygoel’ (‘The Incredible Years’) a ‘Bwyta’n Iach’ (‘Healthy Eating’) wedi’u hwyluso gan y staff.

Gall ymglymiad rhieni â’r ganolfan deuluol ddechrau trwy atgyfeiriadau neu argymhelliad o’r adeg y caiff plant eu geni. Wedyn, gallant gael mynediad at y ganolfan trwy daith addysgol eu plentyn hyd nes bydd yn gadael Tŷ Gwyn yn 19 oed.

Disgrifiad o natur y strategaeth neu’r gweithgarwch

  • Mae’r ganolfan deuluol yn cynnig cymorth i rieni i’w cynorthwyo i gefnogi dysgu a lles eu plant. Mae’n ymatebol i deuluoedd ac yn aml dyma’r pwynt cyswllt cyntaf rhwng yr ysgol a’r teuluoedd.
  • Mae’n darparu amgylchedd lle gall rhieni alw i mewn a derbyn cyngor, cymorth ac arweiniad.
  • Mae darparu cyfleoedd i rieni gyfarfod a rhannu profiadau.
  • Mae’n darparu cyrsiau mewn Saesneg fel iaith ychwanegol. Yn sgil hyn, dechreuodd rhieni gymryd rhan mewn cyrsiau eraill, fel gwnïo a bwyta’n iach.
  • Mae cyfle i droi at gwnselydd mewnol yn rhad ac am ddim. Mae’r gwasanaeth yn benagored ac yn gwbl gyfrinachol. Mae cwnselydd yr ysgol hefyd ar gael i gynorthwyo ac eirioli ar gyfer rhieni yn ystod cyfarfodydd CDU ac archwiliadau meddygol.

Yn ychwanegol, mae’r ganolfan deuluol:

  • wedi datblygu ac yn hwyluso rhwydweithiau cymorth ar gyfer rhieni.
  • yn cynnal boreau coffi thema sy’n canolbwyntio ar destunau fel cwsg, cyllid a rheoli gwyliau. Mae gweithgareddau fel y rhain yn canolbwyntio ar dargedau a nodwyd ar gyfer disgyblion.
  • yn arddangos ac yn cynnal sesiynau mewn storïau synhwyraidd, therapi cyffwrdd a chwarae â ffocws. O ganlyniad, mae gan rieni ddealltwriaeth well o’r dulliau a ddefnyddir gan staff yr ysgol gyda’u plentyn.
  • yn defnyddio technoleg ar-lein i gyfathrebu â rhieni a darparu gwybodaeth am ddigwyddiadau sydd ar fin cael eu cynnal. Gall rhieni ddefnyddio’r dechnoleg i gyflwyno gwybodaeth yn eu dewis iaith.

Effaith

Mae rhieni:

  • wedi dweud bod cael mynediad at grwpiau a chyrsiau yn y ganolfan deuluol wedi’u helpu i ddatblygu medrau y gallant eu defnyddio gartref, gan effeithio’n gadarnhaol ar les, hyder, ac ymgysylltiad.
  • wedi dod yn fwy hyderus o ran rhannu eu barn; o ganlyniad i hyn, mae plant a theuluoedd yn cael cymorth mwy teilwredig.
  • sy’n mynychu dosbarthiadau SIY yn sgwrsio, yn gwneud gramadeg, darllen ac ysgrifennu. Mae eu medrau Saesneg yn parhau i wella, ac maent yn mwynhau dod i’r dosbarthiadau. Mae rhai rhieni wedi mynd ymlaen i elwa ar ddosbarthiadau Saesneg fwy datblygedig yn y gymuned, hyd yn oed pan maent wedi symud i fyw mewn gwlad arall.
  • a oedd yn mynychu’r grŵp gwnïo wedi datblygu cyfeillgarwch cryf ac wedi ffurfio grŵp o’r enw Gwniwyr Tŷ Gwyn (Tŷ Gwyn Stitchers). Maent yn anfon negeseuon at ei gilydd yn rheolaidd, gan gadw mewn cysylltiad a rhannu prosiectau. Mae sawl un o’r rhieni wedi symud ymlaen i grŵp gwnïo ar gyfer pwythwyr profiadol, erbyn hyn. Yn dilyn llwyddiant y grŵp hwn, mae grŵp gwnïo arall wedi cael ei sefydlu ar gyfer dechreuwyr, ac mae dwy sesiwn wnïo yn cael eu cynnal bob wythnos yn ystod y tymor erbyn hyn. Dywedodd rhieni fod ganddynt hyder cynyddol i ymgymryd â’u prosiectau eu hunain gartref.
  • a ddechreuodd fynychu’r ganolfan deuluol cyn i’w plant ddechrau yn yr ysgol, wedi parhau i’w defnyddio trwy gydol cyfnod eu plentyn yn yr ysgol, gan fynychu boreau coffi yn rheolaidd a manteisio ar amrywiaeth y dosbarthiadau a gynigir.

Yn ychwanegol:

  • Mae cwnsela wedi galluogi rhieni i sylwi ar batrymau ac ymddygiadau a oedd yn deillio o brofiadau plentyndod, a mynd i’r afael â nhw, gan ennill dealltwriaeth ohonyn nhw eu hunain ac o fywyd yn gyffredinol. O ganlyniad, mae lles y teuluoedd wedi cael ei effeithio’n gadarnhaol, ar y cyfan.
  • Mae’r ganolfan deuluol yn trefnu trip diwylliannol blynyddol lle gall rhieni fwynhau amser yn dysgu am ddiwylliant Cymru.

Sut ydych chi wedi rhannu eich arfer dda?

  • Mae gwybodaeth am y ganolfan deuluol a dysgu i’w gweld ar wefan yr ysgol.
  • Mae ysgolion a gweithwyr proffesiynol eraill wedi ymweld i ddysgu mwy am ymagweddau Tŷ Gwyn at weithio gyda rhieni. Yn ychwanegol, mae staff wedi darparu cymorth i rieni plant cyn-ysgol ag anghenion dysgu ychwanegol o ysgolion eraill yng Nghaerdydd.
  • Mae staff y ganolfan deuluol yn cymryd rhan mewn grwpiau llywio ar gyfer ymgysylltu â’r gymuned a sefydliad sy’n achredu ysgolion am y gwaith a wnânt gyda theuluoedd.
  • Gweithio rhwng ysgolion gyda gweithwyr eraill cymorth i deuluoedd.
  • Mae’r llywodraethwyr yn ymwybodol o waith y ganolfan deuluol ac wedi ymweld â hi.
  • Mae nyrsys yr ysgol a gweithwyr eraill iechyd proffesiynol hefyd yn ymwybodol o waith y ganolfan deuluol.

Math o Adnodd Gwella: Arfer effeithiol


Gwybodaeth am yr ysgol

Lleolir Ysgol Riverbank yng ngorllewin Caerdydd ac mae’n rhan o’r Western Learning Federation, yn gweithio ochr yn ochr ag Ysgolion Tŷ Gwyn a Woodlands. Fe’i cynhelir gan awdurdod lleol Cyngor Dinas Caerdydd. Mae anghenion dysgu ychwanegol amrywiol gan y disgyblion. Mae gan ychydig o dan hanner ohonynt anawsterau iaith, lleferydd a chyfathrebu ac mae gan chwarter arall ohonynt gyflwr ar y sbectrwm awtistig. Mae gan ychydig o dan ddau o bob pum disgybl anawsterau dysgu difrifol. Mae gan 14% o’r disgyblion anhawster dysgu cyffredinol a/neu anghenion corfforol a meddygol. Mae gan bron pob un o’r disgyblion Ddatganiad o Anghenion Addysgol Arbennig neu Gynllun Datblygu Unigol sy’n cynnwys anawsterau corfforol, synhwyraidd, meddygol, emosiynol ac ymddygiadol.

Saesneg yw prif iaith llawer o ddisgyblion. Ar hyn o bryd, nid yw’r un o’r disgyblion yn siarad Cymraeg mamiaith. Daw ychydig o dan un o bob pump o’r disgyblion o gefndir ethnig lleiafrifol ac mae ychydig dros chwarter o ddisgyblion a’u teuluoedd yn siarad Saesneg fel iaith ychwanegol. Mae ychydig dros draean o ddisgyblion yn cael prydau ysgol am ddim.

Cyd-destun a chefndir yr arfer effeithiol neu arloesol

Mae’r ysgol yn dod yn fwyfwy ymwybodol y gall rhai teuluoedd fod yn cael trafferth ariannol oherwydd yr argyfwng costau byw.

Cydnabu’r ysgol nad oedd pob teulu’n gwybod am wybodaeth a chymorth a allai fod o ddefnydd iddynt. Deallodd yr ysgol yn llawn fod hyn, o bosibl, yn fater sensitif iawn i deuluoedd.

 

Disgrifiad o natur y strategaeth neu’r gweithgaredd

Penderfynodd yr ysgol fod angen iddi gyfeirio rhieni at y gwahanol fathau o gymorth a oedd ar gael.

Cynhaliodd yr ysgol Ddiwrnod Hwyl i’r Teulu, gan wahodd asiantaethau amrywiol i fod yn bresennol. Caniataodd yr amgylchedd anffurfiol hwn i rieni siarad â chydweithwyr o wahanol asiantaethau cymorth. Roedd staff asiantaeth yn gallu rhannu gwybodaeth am gyllid, gan gynnwys grantiau, gyda rhieni. Defnyddiwyd ap cyfathrebu i rannu gwybodaeth hefyd.

Hefyd, mae’r ysgol yn cynnal y gwasanaeth cynghori ariannol, lle y gall teuluoedd gyfarfod â chynghorwyr dros goffi a sgwrs. Mae’r teuluoedd sydd wedi manteisio ar y sesiynau galw heibio cyfrinachol hyn wedi’u gwerthfawrogi.

Pa effaith y mae’r gwaith hwn wedi’i chael ar y ddarpariaeth a safonau dysgwyr?

Mae teuluoedd yn fwy hyderus a chyfforddus i droi at staff am gyngor neu gyfeirio ynghylch arian neu unrhyw bryderon eraill sydd ganddynt. Mae gan staff ysgol fwy o ymwybyddiaeth o anghenion teuluoedd unigol a sut i gyfeirio teuluoedd orau.

Math o Adnodd Gwella: Arfer effeithiol


Gwybodaeth am yr ysgol

Lleolir Ysgol Riverbank yng ngorllewin Caerdydd ac mae’n rhan o’r Western Learning Federation, yn gweithio ochr yn ochr ag Ysgolion Tŷ Gwyn a Woodlands. Fe’i cynhelir gan awdurdod lleol Cyngor Dinas Caerdydd. Mae anghenion dysgu ychwanegol amrywiol gan y disgyblion. Mae gan ychydig o dan hanner ohonynt anawsterau iaith, lleferydd a chyfathrebu ac mae gan chwarter arall ohonynt gyflwr ar y sbectrwm awtistig. Mae gan ychydig o dan ddau o bob pum disgybl anawsterau dysgu difrifol. Mae gan 14% o’r disgyblion anhawster dysgu cyffredinol a/neu anghenion corfforol a meddygol. Mae gan bron pob un o’r disgyblion Ddatganiad o Anghenion Addysgol Arbennig neu Gynllun Datblygu Unigol sy’n cynnwys anawsterau corfforol, synhwyraidd, meddygol, emosiynol ac ymddygiadol.

Saesneg yw prif iaith llawer o ddisgyblion. Ar hyn o bryd, nid yw’r un o’r disgyblion yn siarad Cymraeg mamiaith. Daw ychydig o dan un o bob pump o’r disgyblion o gefndir ethnig lleiafrifol ac mae ychydig dros chwarter o ddisgyblion a’u teuluoedd yn siarad Saesneg fel iaith ychwanegol. Mae ychydig dros draean o ddisgyblion yn cael prydau ysgol am ddim.

Cyd-destun a chefndir yr arfer effeithiol neu arloesol

Mae Riverbank yn elwa o ardal awyr agored helaeth gan gynnwys mannau i chwarae, gardd, ardal bwrpasol ar gyfer dysgu mwy am yr amgylchedd naturiol, a ‘hobbit hut’. Mae disgyblion yn defnyddio hwn i ddatblygu medrau ar draws y cwricwlwm. Hefyd, mae’n rhoi amgylchedd croesawgar i ddisgyblion ddarllen.

Yn ogystal, mae plant yn datblygu medrau cydbwysedd a chydsymud wrth ddefnyddio beiciau a threiciau.

Disgrifiad o natur y strategaeth neu’r gweithgaredd

Mae gan bob ystafell ddosbarth ei hardal dysgu awyr agored unigol ei hun, a ddefnyddir yn rheolaidd, a chaiff disgyblion eu hannog a’u cynorthwyo i ddysgu gan ddefnyddio’r mannau awyr agored sydd ar gael iddynt.

Mae disgyblion yn mwynhau archwilio ardal yr ardd yn fawr. Maent yn plannu llysiau ac yn gwylio’n frwd wrth i’w llysiau dyfu. Datblygwyd mannau eraill lle y gall disgyblion archwilio, arbrofi a chwarae mewn amgylchedd amlsynhwyraidd. Er enghraifft, mae disgyblion dan oruchwyliaeth ofalus staff cymwysedig yn dysgu sut i adeiladau tân a rhostio malws melys.

Ar y cyfan, caiff disgyblion eu hannog i fod yn greadigol yn yr ardaloedd hyn gan ddefnyddio chwarae blêr mewn mwd a dŵr, y pwll tywod, a’r pwll peli i fynegi eu hunain a chymryd risgiau â chymorth.

Pa effaith y mae’r gwaith hwn wedi’i chael ar y ddarpariaeth a safonau dysgwyr?

Mae’r ysgol yn deall pwysigrwydd darparu profiadau synhwyraidd naturiol i’w disgyblion. Mae profiadau o’r fath yn caniatáu i ddisgyblion ddatblygu gwell dealltwriaeth o’r byd o’u cwmpas a darparu cyfleoedd dysgu iddynt na fyddent yn eu cael fel arall. Gydag amser, daw disgyblion yn fwy hyderus ac annibynnol.

Mae’r ysgol wedi sylwi bod ei disgyblion ar eu hapusaf pan fyddant yn ymdrochi yn yr amgylchedd awyr agored. Caiff hyn effaith gadarnhaol ar les disgyblion a’u hymgysylltiad â dysgu. Mae’r ysgol wedi sylwi bod darparu cyfleoedd rheolaidd wedi’u cynllunio i ddisgyblion gael at yr amgylchedd dysgu awyr agored wedi gwella gallu disgyblion i reoleiddio’n emosiynol. O ganlyniad, bu gostyngiad yn nifer y digwyddiadau ymddygiad heriol.

Sut rydych chi wedi rhannu’n arfer dda?

Mae staff yn yr ysgol yn myfyrio’n rheolaidd ar ddarpariaeth yr ysgol ac effaith y ddarpariaeth ar ddisgyblion. Mae staff yn barod i drafod arferion effeithiol gyda’i gilydd. Yn ogystal, mae’r ysgol yn defnyddio adnodd ar-lein i rannu profiadau dysgu disgyblion gyda’u rhieni neu eu gofalwyr.

Math o Adnodd Gwella: Arfer effeithiol


Gwybodaeth am yr ysgol

Ffedereiddiodd Ysgol Caer Drewyn ac Ysgol Carrog yn 2012, ac mae’r pennaeth yn rhannu ei hamser arwain rhwng y ddwy ysgol. Mae Ysgol Caer Drewyn yn ysgol gynradd fach sirol yn nhref wledig Corwen. Mae’n darparu addysg ar gyfer 99 o ddysgwyr rhwng tair ac un ar ddeg oed, ar draws 4 dosbarth. Y cyfartaledd 3 blynedd treigl ar gyfer PYDd yw 37%, ond y ganran bresennol wirioneddol yw 49%. Mae Ysgol Carrog yn ysgol gynradd fach sirol sydd wedi’i lleoli ym mhentref gwledig Carrog. Mae’n darparu addysg ar gyfer 35 o ddysgwyr rhwng tair ac un ar ddeg oed, ar draws 2 ddosbarth. Y cyfartaledd 3 blynedd treigl ar gyfer PYDd yw 11%, ond y ganran bresennol wirioneddol yw 30%.

Pan fyddant yn dechrau yn yr ysgolion, mae medrau sylfaenol llawer o ddisgyblion islaw’r hyn sy’n ddisgwyliedig ar gyfer eu hoedran. Yn ystod eu cyfnod yn yr ysgolion, mae bron pob un o’r disgyblion, gan gynnwys y rhai ag anghenion dysgu ychwanegol, yn gwneud cynnydd cryf.

Mae gan y ffederasiwn weledigaeth glir, sy’n canolbwyntio ar sicrhau amgylchedd gofalgar ac anogol lle caiff disgyblion y cyfleoedd gorau i ddysgu. Mae’r gwerthoedd cryf, sy’n cynnwys caredigrwydd, chwilfrydedd a chreadigrwydd, i’w gweld yn glir yn y ddwy ysgol, ac yn ffurfio sylfaen y perthnasoedd cryf a chefnogol sy’n bodoli ym mhob ystafell ddosbarth. Datblygu agweddau cryf at ddysgu, parch at bobl eraill a chefnogi lles disgyblion a staff sydd wrth wraidd gweledigaeth a gwerthoedd y ffederasiwn.

Cyd-destun a chefndir yr arfer effeithiol neu arloesol

Ar ôl ystyried y cyd-destun yng ngwaith yr ysgolion, penderfynon nhw nad oedd yr arddull addysgu bresennol sy’n fwy traddodiadol wedi bod yn ddigon effeithiol ac nad oedd bob amser yn diwallu anghenion disgyblion. Gyda’i gilydd, penderfynodd yr ysgolion addasu eu dulliau. Cyn y Cwricwlwm i Gymru, mabwysiadon nhw addysgeg dysgu sylfaen yn llwyddiannus ar draws dosbarthiadau cyfnod allweddol 2, a chyflwyno heriau trawsgwricwlaidd ochr yn ochr ag amgylcheddau dysgu ysgogol a phwrpasol ar gyfer yr holl ddisgyblion. Mae cyflwyno’r Cwricwlwm i Gymru ers hynny wedi eu galluogi i fod yn fwy hyblyg.

Disgrifiad o natur y strategaeth neu’r gweithgarwch

Mae addysgu a dysgu effeithiol ar y cyd â chwricwlwm cyfoethog, pwrpasol ac amrywiol yn sicrhau bod gan ddysgwyr ddiddordeb yn eu gwaith, ac yn gweithio’n dda yn annibynnol a gyda chyfoedion i gwblhau eu heriau. Mae hyn yn helpu meithrin agweddau cadarnhaol at ddysgu a medrau effeithiol i ddysgu’n annibynnol. Caiff disgyblion gyfleoedd pwrpasol i ymarfer eu medrau llythrennedd, rhifedd a digidol yn dda trwy dasgau a phrofiadau dysgu cyfoethog; fel gwersi coginio a ddefnyddir yn rheolaidd i ymarfer y medrau hyn a hyrwyddo bwyta’n iach.

Mae’r ddarpariaeth ar gyfer dysgu sylfaen wedi’i seilio ar ystod eang o weithgareddau dysgu a chwarae cyfoethog sy’n datblygu annibyniaeth a medrau cydweithredol disgyblion yn dda.

Mae athrawon yn cynllunio ystod eang o brofiadau dysgu dilys i ddatblygu eu medrau ar draws y cwricwlwm, gan gynnwys defnydd effeithiol o’r ardaloedd awyr agored. Mae disgyblion yn cyfrannu’n dda at gynllunio testunau bob tymor trwy awgrymu beth maent eisiau ei ddysgu. O ganlyniad, mae’r profiadau dysgu annibynnol neu ‘genadaethau’ yn canolbwyntio’n dda ar alluogi disgyblion i gymhwyso’u medrau mewn cyd-destunau difyr a heriol. Yn ychwanegol, mae disgyblion yn dewis y gweithgaredd ar y lefel her y maent yn ei hystyried yn briodol iddyn nhw, sy’n datblygu eu hannibyniaeth yn llwyddiannus. Caiff disgyblion gyfle hefyd i gynllunio a chyflwyno’u gwersi eu hunain yn unol â’r testun ac ystyried y medrau y dylid eu cymhwyso.

Mae athrawon yn addasu eu haddysgu yn eithriadol o dda i ddiwallu anghenion yr holl ddysgwyr. Gwnânt ddefnydd medrus o weithgareddau byr, sydyn ac ymarferol yn bennaf, sy’n sicrhau bod disgyblion yn aros yn egnïol, yn ymgysylltu trwy gydol y sesiynau ac yn gwneud cynnydd da. Gyda’i gilydd, mae pob un o’r staff yn gosod disgwyliadau uchel, gan wneud defnydd effeithiol o grwpiau a holi i roi’r cymorth angenrheidiol i ddisgyblion i lwyddo a herio’u hunain yn effeithiol.

Pa effaith y mae’r gwaith hwn wedi’i chael ar y ddarpariaeth ac ar safonau dysgwyr?

O ganlyniad i addasu’r arddull addysgu hon a’r cwricwlwm, mae dysgwyr wedi gwella’u hyder a’u hannibyniaeth, gan wella’u hagweddau at eu dysgu a’u hymatebion ymholgar. Mae gan bob un o’r staff ddisgwyliadau a dyheadau uchel i ddisgyblion gyflawni’r gorau y gallant fod ac mae hyn yn eu galluogi i drosglwyddo’u medrau yn llwyddiannus ar draws y cwricwlwm. Mae’r rhan fwyaf o ddisgyblion yn ymateb yn dda iawn i wahanol heriau, sy’n eu galluogi i gydweithio â’u cyfoedion a datblygu hunanhyder.

Math o Adnodd Gwella: Arfer effeithiol


Gwybodaeth am yr ysgol

Ffedereiddiodd Ysgol Caer Drewyn ac Ysgol Carrog yn 2012, ac mae’r pennaeth yn rhannu ei hamser arwain rhwng y ddwy ysgol. Mae Ysgol Caer Drewyn yn ysgol gynradd fach sirol yn nhref wledig Corwen. Mae’n darparu addysg ar gyfer 99 o ddysgwyr rhwng tair ac un ar ddeg oed, ar draws 4 dosbarth. Y cyfartaledd 3 blynedd treigl ar gyfer PYDd yw 37%, ond y ganran bresennol wirioneddol yw 49%. Mae Ysgol Carrog yn ysgol gynradd fach sirol sydd wedi’i lleoli ym mhentref gwledig Carrog. Mae’n darparu addysg ar gyfer 35 o ddysgwyr rhwng tair ac un ar ddeg oed, ar draws 2 ddosbarth. Y cyfartaledd 3 blynedd treigl ar gyfer PYDd yw 11%, ond y ganran bresennol wirioneddol yw 30%.

Pan fyddant yn dechrau yn yr ysgolion, mae medrau sylfaenol llawer o ddisgyblion islaw’r hyn sy’n ddisgwyliedig ar gyfer eu hoedran. Yn ystod eu cyfnod yn yr ysgolion, mae bron pob un o’r disgyblion, gan gynnwys y rhai ag anghenion dysgu ychwanegol, yn gwneud cynnydd cryf.

Mae gan y ffederasiwn weledigaeth glir, sy’n canolbwyntio ar sicrhau amgylchedd gofalgar ac anogol lle caiff disgyblion y cyfleoedd gorau i ddysgu. Mae’r gwerthoedd cryf, sy’n cynnwys caredigrwydd, chwilfrydedd a chreadigrwydd, i’w gweld yn glir yn y ddwy ysgol, ac yn ffurfio sylfaen y perthnasoedd cryf a chefnogol sy’n bodoli ym mhob ystafell ddosbarth. Datblygu agweddau cryf at ddysgu, parch at bobl eraill a chefnogi lles disgyblion a staff sydd wrth wraidd gweledigaeth a gwerthoedd y ffederasiwn.

Cyd-destun a chefndir yr arfer effeithiol neu arloesol

Ar ôl ystyried y cyd-destun yng ngwaith yr ysgolion, penderfynon nhw nad oedd yr arddull addysgu bresennol sy’n fwy traddodiadol wedi bod yn ddigon effeithiol ac nad oedd bob amser yn diwallu anghenion disgyblion. Gyda’i gilydd, penderfynodd yr ysgolion addasu eu dulliau. Cyn y Cwricwlwm i Gymru, mabwysiadon nhw addysgeg dysgu sylfaen yn llwyddiannus ar draws dosbarthiadau cyfnod allweddol 2, a chyflwyno heriau trawsgwricwlaidd ochr yn ochr ag amgylcheddau dysgu ysgogol a phwrpasol ar gyfer yr holl ddisgyblion. Mae cyflwyno’r Cwricwlwm i Gymru ers hynny wedi eu galluogi i fod yn fwy hyblyg.

Disgrifiad o natur y strategaeth neu’r gweithgarwch

Mae addysgu a dysgu effeithiol ar y cyd â chwricwlwm cyfoethog, pwrpasol ac amrywiol yn sicrhau bod gan ddysgwyr ddiddordeb yn eu gwaith, ac yn gweithio’n dda yn annibynnol a gyda chyfoedion i gwblhau eu heriau. Mae hyn yn helpu meithrin agweddau cadarnhaol at ddysgu a medrau effeithiol i ddysgu’n annibynnol. Caiff disgyblion gyfleoedd pwrpasol i ymarfer eu medrau llythrennedd, rhifedd a digidol yn dda trwy dasgau a phrofiadau dysgu cyfoethog; fel gwersi coginio a ddefnyddir yn rheolaidd i ymarfer y medrau hyn a hyrwyddo bwyta’n iach.

Mae’r ddarpariaeth ar gyfer dysgu sylfaen wedi’i seilio ar ystod eang o weithgareddau dysgu a chwarae cyfoethog sy’n datblygu annibyniaeth a medrau cydweithredol disgyblion yn dda.

Mae athrawon yn cynllunio ystod eang o brofiadau dysgu dilys i ddatblygu eu medrau ar draws y cwricwlwm, gan gynnwys defnydd effeithiol o’r ardaloedd awyr agored. Mae disgyblion yn cyfrannu’n dda at gynllunio testunau bob tymor trwy awgrymu beth maent eisiau ei ddysgu. O ganlyniad, mae’r profiadau dysgu annibynnol neu ‘genadaethau’ yn canolbwyntio’n dda ar alluogi disgyblion i gymhwyso’u medrau mewn cyd-destunau difyr a heriol. Yn ychwanegol, mae disgyblion yn dewis y gweithgaredd ar y lefel her y maent yn ei hystyried yn briodol iddyn nhw, sy’n datblygu eu hannibyniaeth yn llwyddiannus. Caiff disgyblion gyfle hefyd i gynllunio a chyflwyno’u gwersi eu hunain yn unol â’r testun ac ystyried y medrau y dylid eu cymhwyso.

Mae athrawon yn addasu eu haddysgu yn eithriadol o dda i ddiwallu anghenion yr holl ddysgwyr. Gwnânt ddefnydd medrus o weithgareddau byr, sydyn ac ymarferol yn bennaf, sy’n sicrhau bod disgyblion yn aros yn egnïol, yn ymgysylltu trwy gydol y sesiynau ac yn gwneud cynnydd da. Gyda’i gilydd, mae pob un o’r staff yn gosod disgwyliadau uchel, gan wneud defnydd effeithiol o grwpiau a holi i roi’r cymorth angenrheidiol i ddisgyblion i lwyddo a herio’u hunain yn effeithiol.

 

Pa effaith y mae’r gwaith hwn wedi’i chael ar y ddarpariaeth ac ar safonau dysgwyr?

O ganlyniad i addasu’r arddull addysgu hon a’r cwricwlwm, mae dysgwyr wedi gwella’u hyder a’u hannibyniaeth, gan wella’u hagweddau at eu dysgu a’u hymatebion ymholgar. Mae gan bob un o’r staff ddisgwyliadau a dyheadau uchel i ddisgyblion gyflawni’r gorau y gallant fod ac mae hyn yn eu galluogi i drosglwyddo’u medrau yn llwyddiannus ar draws y cwricwlwm. Mae’r rhan fwyaf o ddisgyblion yn ymateb yn dda iawn i wahanol heriau, sy’n eu galluogi i gydweithio â’u cyfoedion a datblygu hunanhyder.

Math o Adnodd Gwella: Arfer effeithiol


Gwybodaeth am yr ysgol

Sefydlwyd Partneriaeth Dysgu Oedolion yn y Gymuned Caerdydd a’r Fro yn 2013 o bartneriaethau dysgu oedolion Caerdydd a Bro Morgannwg gynt. Mae pedwar prif bartner cyflenwi, sef: Coleg Caerdydd a’r Fro, Cyngor Caerdydd, Cyngor Bro Morgannwg, Addysg Oedolion Cymru. Mae’r bartneriaeth yn gwasanaethu prifddinas Cymru, Caerdydd, ac awdurdod lleol cyfagos Bro Morgannwg, sy’n wledig yn bennaf, ac yn cynnig darpariaeth mewn ystod o leoliadau, gan gynnwys canolfannau cymunedol, llyfrgelloedd a champysau’r coleg.

Mae’r bartneriaeth yn cyflogi tua 193 o staff addysgu rhan-amser, a 43 o staff addysgu amser llawn. Mae tua 5,814 o ddysgwyr wedi cofrestru ar gyrsiau, ac mae 2,209 ohonynt yn ddysgwyr Saesneg ar gyfer Siaradwyr Ieithoedd Eraill (SSIE). Mae mwyafrif ei dysgwyr ar lefel mynediad a lefel 1 neu ddarpariaeth cwrs byr. Ar draws y bartneriaeth, mae 39% o ddysgwyr yn byw yn yr ardaloedd mwyaf difreintiedig. Mae 63% o gofrestriadau’r bartneriaeth o gefndiroedd ethnig lleiafrifol. Mae 65% o gofrestriadau’r bartneriaeth yn fenywod.

Mae’r weledigaeth ar gyfer dysgu oedolion yn y gymuned yng Nghaerdydd a Bro Morgannwg yn un lle mae:

• cyfranogiad cynyddol gan y rhai sydd wedi elwa leiaf ar addysg yn y gorffennol neu sydd fwyaf mewn perygl o beidio ag elwa yn y dyfodol

• ansawdd gwell o ran y profiad dysgu, gan gynnwys dilyniant cynyddol i gyfleoedd dysgu eraill neu waith

• cydlyniad gwell yn natur a phatrymau’r ddarpariaeth ar draws y darparwyr.

Cyd-destun a chefndir

Ffurfiwyd Partneriaeth Dysgu Oedolion yn y Gymuned Caerdydd a’r Fro yn 2013 ar ôl i Estyn nodi bod y ddau bartner etifeddol yn anfoddhaol. Nodwyd yn glir nad oedd y naill bartneriaeth na’r llall yn gweithio gyda’i gilydd i ddarparu ateb effeithiol i oedolion sy’n ddysgwyr ac nad oedd y ddarpariaeth yn canolbwyntio’n ddigonol ar arlwy cwricwlwm ymatebol a chynhwysfawr a oedd yn cyflwyno profiadau dysgu sy’n ymatebol i flaenoriaethau lleol, rhanbarthol a chenedlaethol.

Ers y cyfnod hwn, mae wedi trawsnewid i fod yn gorff sefydledig ac aeddfed gydag arweinyddiaeth gref ac effeithiol, sy’n cydweithio i ddiwallu anghenion y cymunedau amrywiol yn llwyddiannus.

Disgrifiad

Mae rhanberchnogaeth cyfeiriad strategol y bartneriaeth a mabwysiadu trefniadau gweithio teg ac agored yn eang wedi bod yn ganolog i’r trawsnewid hwn. Ymrwymodd yr holl bartneriaid i’r weledigaeth drosfwaol hon trwy gydweithio mewn strwythur gweithio gweithredol diwygiedig a thrwy gyfrannu adnoddau i drawsnewid cymorth. Roedd hyn yn cynnwys penodi Cydlynydd Partneriaeth.

Sefydlwyd pedwar gweithgor – Grŵp Strategol, Grŵp Ansawdd a Data, Grŵp Addysgu a Dysgu a Grŵp Ymglymiad Dysgwyr; roedd y rhain yn cynnwys staff o bob partner. Cymerodd y grwpiau hyn gyfrifoldeb ar y cyd i ddatblygu’r cynllun datblygu ansawdd (CDA) cyntaf gan ysgogi a darparu cyfeiriad ar gyfer newid cadarnhaol. Mae uwch arweinwyr o bob partner yn cyfarfod yn rheolaidd i gydlynu gwaith y bartneriaeth. Datblygodd y Grŵp Strategol gysylltiadau cryf â rhanddeiliaid allanol, gan gynnwys Llywodraeth Cymru, cyflogwyr a grwpiau cymunedol i hwyluso gwaith partneriaeth ehangach sydd wedi bod yn arloesol ac yn ystwyth, gan ddarparu atebion effeithiol i’r heriau sy’n wynebu’r rhanbarth. Gwnaeth y tri grŵp gweithredol newidiadau sylweddol i’r cwricwlwm, arfer addysgu a dysgu a systemau ansawdd, gan gynnwys arsylwadau ar y cyd, gweithgareddau ymglymiad dysgwyr ar y cyd a dysgu proffesiynol partneriaeth. Mae hyn wedi arwain at strwythurau a chyfathrebu clir.

I ymestyn cyfathrebu ymhellach, dyfeisiwyd cylchlythyrau partneriaeth tymhorol ar gyfer staff a dysgwyr, yn rhannu gwaith y bartneriaeth ac yn codi ymwybyddiaeth am ei datblygiadau a’i chyflawniadau.

Effaith y gwaith hwn

Mae llawer o enghreifftiau o’r modd y mae cydweithio cryf wedi cael effaith gadarnhaol ar y bartneriaeth a’i dysgwyr. Ceir gweledigaeth, nodau a gwerthoedd ar y cyd, gyda didwylledd ac ymddiriedaeth, sy’n rhoi dysgwyr wrth wraidd y penderfyniadau a wneir. Mae’r cwricwlwm yn canolbwyntio ar gyflogadwyedd a medrau, gyda rhai cyrsiau hamdden wedi’u cynllunio’n dda. Trwy gynllunio fel partneriaeth, mae’r cwricwlwm yn cael ei gyfeirio pryd a lle bynnag y bo’i angen, heb unrhyw ddyblygu diangen, gan weithio yn unol â chryfderau pob partner. Trwy weithio ar lefel strategol, rhannodd y bartneriaeth fanylion am greu ac arwain prosiect REACH gyda Llywodraeth Cymru, gan ddarparu asesiad uniongyrchol ar gyfer SSIE a lleoliad gyda darparwr dysgu sydd ar gael. Lleihaodd hyn y rhestr aros SSIE ledled y rhanbarth yn sylweddol. Mae’r bartneriaeth wedi darparu cydlyniad SSIE, Dysgu Teuluol a chyrsiau eraill i sicrhau ei bod yn denu ac yn cefnogi’r rhai sydd bellaf oddi wrth addysg a hyfforddiant. Mae wedi creu cysylltiadau cryf â diwydiant i ddarparu cyrsiau yn barod ar gyfer cyflogwr, sydd wedi’u teilwra i lenwi bylchau mewn cyflogaeth a chynhyrchu cyfleoedd ar gyfer y rhai sydd o ardaloedd amrywiol a difreintiedig De Cymru. Mae dysgwyr yn gwneud cynnydd da â pherfformiad ar draws y bartneriaeth gan barhau i wella. Maent yn gwneud cyfraniad cadarnhaol at gymdeithas ac mae llawer o enghreifftiau o sut mae

bywydau dysgwyr wedi cael eu trawsnewid. Nodwyd bod yr addysgu a’r dysgu yn hynod effeithiol gyda chymorth a lles cryf ar gyfer dysgwyr a defnydd effeithiol o dechnoleg, a’r olaf o’r rhain yn cefnogi parhad gwaith yn ystod y pandemig.

 

Sut mae’r arfer wedi cael ei rhannu?

Mae’r bartneriaeth wedi cefnogi partneriaethau eraill ledled Cymru i gyflwyno’u darpariaeth eu hunain, fel REACH ac academïau sgiliau sector blaenoriaethol. Mae aelodau’r bartneriaeth yn mynychu cynadleddau dysgu oedolion a gweithdai Llywodraeth Cymru ar arfer orau, ac wedi cadeirio Partneriaethau Dysgu Oedolion Cymru. Mae’r bartneriaeth yn rhannu ei harferion gweithio yn agored, gan arwain ar wella partneriaethau.

Math o Adnodd Gwella: Arfer effeithiol


Gwybodaeth am yr ysgol

Sefydlwyd Partneriaeth Dysgu Oedolion yn y Gymuned Caerdydd a’r Fro yn 2013 o bartneriaethau dysgu oedolion Caerdydd a Bro Morgannwg gynt. Mae pedwar prif bartner cyflenwi, sef: Coleg Caerdydd a’r Fro, Cyngor Caerdydd, Cyngor Bro Morgannwg, Addysg Oedolion Cymru. Mae’r bartneriaeth yn gwasanaethu prifddinas Cymru, Caerdydd, ac awdurdod lleol cyfagos Bro Morgannwg, sy’n wledig yn bennaf, ac yn cynnig darpariaeth mewn ystod o leoliadau, gan gynnwys canolfannau cymunedol, llyfrgelloedd a champysau’r coleg.

Mae’r bartneriaeth yn cyflogi tua 193 o staff addysgu rhan-amser, a 43 o staff addysgu amser llawn. Mae tua 5,814 o ddysgwyr wedi cofrestru ar gyrsiau, ac mae 2,209 ohonynt yn ddysgwyr Saesneg ar gyfer Siaradwyr Ieithoedd Eraill (SSIE). Mae mwyafrif ei dysgwyr ar lefel mynediad a lefel 1 neu ddarpariaeth cwrs byr. Ar draws y bartneriaeth, mae 39% o ddysgwyr yn byw yn yr ardaloedd mwyaf difreintiedig. Mae 63% o gofrestriadau’r bartneriaeth o gefndiroedd ethnig lleiafrifol. Mae 65% o gofrestriadau’r bartneriaeth yn fenywod.

Mae’r weledigaeth ar gyfer dysgu oedolion yn y gymuned yng Nghaerdydd a Bro Morgannwg yn un lle mae:

• cyfranogiad cynyddol gan y rhai sydd wedi elwa leiaf ar addysg yn y gorffennol neu sydd fwyaf mewn perygl o beidio ag elwa yn y dyfodol

• ansawdd gwell o ran y profiad dysgu, gan gynnwys dilyniant cynyddol i gyfleoedd dysgu eraill neu waith

• cydlyniad gwell yn natur a phatrymau’r ddarpariaeth ar draws y darparwyr.

Cyd-destun a chefndir

Un o’r sbardunau allweddol ar gyfer y bartneriaeth yw pan fydd yn dirnad bod gan ddysgwyr angen penodol a bod bwlch yn y ddarpariaeth; mae’n aml yn gweithio’n strategol gyda phartneriaid eraill i fynd i’r afael â’r mater. Enghraifft ragorol o hyn yw Prosiect Ymwybyddiaeth o Ganser Ymhlith Dysgwyr SSIE mewn partneriaeth ag Iechyd Cyhoeddus Cymru a Chanolfan Ganser Felindre (Ymddiriedolaeth Elusennol). Roedd Llywodraeth Cymru a’r GIG yn gweithio i ymgysylltu â chymunedau a gwella addysg am ganser ac atal canser. Mae ymchwil wedi nodi y bu pobl o gymunedau ethnig lleiafrifol yn llai tebygol o gymryd rhan mewn rhaglenni cenedlaethol i sgrinio am ganser y fron, canser y serfics a chanser y coluddyn, a dywedwyd bod ganddynt lefelau ymwybyddiaeth is o arwyddion a symptomau canser. Gallai ffactorau risg o ran ffordd o fyw, fel diet, ysmygu ac ymarfer corff, fod yn wael hefyd. Mae’r rhesymau am hyn yn amlweddog ond nodwyd bod diffyg ymwybyddiaeth a dealltwriaeth yn rhwystrau sylfaenol.

Diben y prosiect hwn oedd mynd i’r afael â’r anghydraddoldeb iechyd trwy weithio mewn partneriaeth ag arbenigwyr SSIE i ddatblygu adnodd addysg iechyd y gellid ei ymgorffori o fewn y cwricwlwm SSIE a’i gyflwyno trwy ddosbarthiadau SSIE. Cydnabyddir bod cyrsiau SSIE yn cyflwyno mwy na datblygiad Saesneg yn unig. Mae’r rhaglenni hyn hefyd yn ffordd effeithiol o gyfleu gwybodaeth bwysig i ddysgwyr sydd â medrau Saesneg cyfyngedig mewn amgylchedd cefnogol a chydymdeimladol.

Disgrifiad

Roedd Ymwybyddiaeth o Ganser Ymhlith Dysgwyr SSIE yn bartneriaeth lwyddiannus rhwng Partneriaeth Dysgu Oedolion yn y Gymuned Caerdydd a’r Fro ac Ymddiriedolaeth Elusennol Felindre i ddatblygu adnoddau cyd-destunol Ymwybyddiaeth o Iechyd a Chanser Ymhlith Dysgwyr SSIE i’w defnyddio mewn dosbarthiadau SSIE lefel mynediad ledled Cymru. Lluniodd y bartneriaeth ddeunyddiau yn cynnwys adnoddau myfyrwyr, nodiadau athrawon ac adnodd rhyngweithiol ar-lein. Cododd y rhain ymwybyddiaeth a dealltwriaeth dysgwyr SSIE o arwyddion a symptomau canser, yn ogystal â rhoi’r eirfa iddynt a fyddai’n eu galluogi a’u grymuso i gael sgyrsiau effeithiol gyda gweithwyr iechyd proffesiynol y GIG sy’n siarad Saesneg, i ddweud beth yw eu symptomau. Roedd modiwlau penodol ar ganserau menywod a dynion. Trwy’r cwrs, daeth dysgwyr yn fwy ymwybodol o raglenni sgrinio cenedlaethol, gan ymgysylltu â negeseuon ataliol i hybu iechyd (fel buddion rhoi’r gorau i ysmygu neu wneud mwy o weithgarwch corfforol) sydd mor allweddol i fywyd iach. Cafodd y prosiect ei beilota ar draws y bartneriaeth yn ystod ei gam datblygu.

Effaith y ddarpariaeth

Mae adborth gan y dysgwyr wedi bod yn hynod gadarnhaol. O ganlyniad i ddilyn y rhaglen hon, mae dysgwyr wedi magu hyder i ofyn am wasanaethau meddygol mewn modd amserol. Dangosodd dysgwyr fwy o ymwybyddiaeth o wasanaethau’r GIG ac roeddent yn fwy ymwybodol o newidiadau i ffordd o fyw y gallent eu gwneud i fyw bywyd iach. Yn ôl yr adborth a roddodd dysgwyr, hwn oedd y tro cyntaf iddynt allu siarad am eu pryderon iechyd.

Sut mae’r arfer wedi cael ei rhannu?

Mae’r adnoddau bellach yn rhan o brofiad dysgu’r holl ddysgwyr o fewn y bartneriaeth. Datblygwyd mwy o fodiwlau dros y pandemig i gefnogi ymwybyddiaeth o COVID a brechlynnau. Cyflwynwyd y prosiect hwn ledled Cymru. Rhannwyd y prosiect yn ehangach trwy rwydwaith cydraddoldeb Cymdeithas y Colegau a thrwy’r National Centre for Diversity lle enillodd wobr am arloesi.

Math o Adnodd Gwella: Arfer effeithiol


Gwybodaeth am yr ysgol

Sefydlwyd Partneriaeth Dysgu Oedolion yn y Gymuned Caerdydd a’r Fro yn 2013 o bartneriaethau dysgu oedolion Caerdydd a Bro Morgannwg gynt. Mae pedwar prif bartner cyflenwi, sef: Coleg Caerdydd a’r Fro, Cyngor Caerdydd, Cyngor Bro Morgannwg, Addysg Oedolion Cymru. Mae’r bartneriaeth yn gwasanaethu prifddinas Cymru, Caerdydd, ac awdurdod lleol cyfagos Bro Morgannwg, sy’n wledig yn bennaf, ac yn cynnig darpariaeth mewn ystod o leoliadau, gan gynnwys canolfannau cymunedol, llyfrgelloedd a champysau’r coleg.

Mae’r bartneriaeth yn cyflogi tua 193 o staff addysgu rhan-amser, a 43 o staff addysgu amser llawn. Mae tua 5,814 o ddysgwyr wedi cofrestru ar gyrsiau, ac mae 2,209 ohonynt yn ddysgwyr Saesneg ar gyfer Siaradwyr Ieithoedd Eraill (SSIE). Mae mwyafrif ei dysgwyr ar lefel mynediad a lefel 1 neu ddarpariaeth cwrs byr. Ar draws y bartneriaeth, mae 39% o ddysgwyr yn byw yn yr ardaloedd mwyaf difreintiedig. Mae 63% o gofrestriadau’r bartneriaeth o gefndiroedd ethnig lleiafrifol. Mae 65% o gofrestriadau’r bartneriaeth yn fenywod.

Mae’r weledigaeth ar gyfer dysgu oedolion yn y gymuned yng Nghaerdydd a Bro Morgannwg yn un lle mae:

• cyfranogiad cynyddol gan y rhai sydd wedi elwa leiaf ar addysg yn y gorffennol neu sydd fwyaf mewn perygl o beidio ag elwa yn y dyfodol

• ansawdd gwell o ran y profiad dysgu, gan gynnwys dilyniant cynyddol i gyfleoedd dysgu eraill neu waith

• cydlyniad gwell yn natur a phatrymau’r ddarpariaeth ar draws y darparwyr.

Cyd-destun a chefndir

Un o ddibenion allweddol dysgu oedolion yn y gymuned yw cynorthwyo pobl yn y rhanbarth i gael cyflogaeth. Mae’r bartneriaeth wedi creu cysylltiadau cryf â chyflogwyr i ddarparu cyrsiau wedi’u harwain gan ddiwydiant sydd wedi’u teilwra i fynd i’r afael â bylchau mewn medrau rhanbarthol, a chynhyrchu cyfleoedd cyflogaeth ar gyfer y rhai o ardaloedd amrywiol a difreintiedig De Cymru. Y nod fu cynnig cyfleoedd dilyniant cynyddol a datblygu ateb ar gyfer swyddi gwag sy’n anodd eu llenwi ar draws sectorau lle mae prinder medrau. Mae’r bartneriaeth wedi datblygu modelau ‘academi’ sy’n darparu datblygiad medrau a chymorth cyflogadwyedd dwys i unigolion sy’n ceisio datblygu medrau a sicrhau cyflogaeth mewn sectorau blaenoriaethol. Caiff hyn ei wneud yn bosibl trwy weithio’n agos gyda chyflogwyr i ddylunio, datblygu a chyflwyno darpariaeth berthnasol ar y cyd.

Disgrifiad

Mae’r bartneriaeth wedi datblygu ymagwedd gyflwyno â ffocws cymunedol i gefnogi sectorau sy’n cael trafferthion â recriwtio, gan gynnwys gofal cymdeithasol, lletygarwch, technoleg greadigol a thechnoleg ariannol (FinTech). Mae’r bartneriaeth wedi datblygu perthnasoedd cryf â chyflogwyr, sy’n cyd-ddylunio’r modelau cyflwyno a’r pecynnau hyfforddi, fel eu bod yn diwallu eu hanghenion. Yn nodweddiadol, mae rhaglenni’n cynnwys prosesau ymgeisio ac asesu trylwyr, ymsefydlu, paru â ‘mentor cyflogaeth’, cyflwyno dwys wedi’i deilwra i gefnogi datblygiad a dilyniant amserol, cyfleoedd ar gyfer hyfforddiant achrededig (yn seiliedig ar gymhwyster a gwerthwr) a pharu â darpar gyflogwyr, sy’n rhoi sicrwydd o gyfweliad ar ôl cwblhau’r rhaglenni. Caiff dysgwyr eu helpu gan gyllid i gael gwared ar rai o’r rhwystrau ariannol y gallent eu hwynebu. Er enghraifft, mae rhai academïau 10 wythnos dwys yn cynnwys lwfans hyfforddiant wythnosol, sy’n galluogi unigolion i ymgysylltu â’r rhaglen. Mae’r mentoriaid cyflogaeth yn mynychu cyrsiau dysgu oedolion yn rheolaidd i weithio gyda’u dysgwyr-mentoreion a’u cyfeirio at gymorth ychwanegol os oes angen

Effaith y ddarpariaeth

Mae’r academïau sgiliau sector blaenoriaethol wedi helpu dinasyddion o 21-62 mlwydd oed ar draws cefndiroedd amrywiol ac o ardaloedd sydd dan anfantais yn economaidd i ennill cyflogaeth mewn sectorau blaenoriaethol.

Sut mae’r arfer wedi cael ei rhannu?

Mae’r bartneriaeth wedi ymgysylltu ag awdurdodau lleol rhanbarthol eraill, er enghraifft y sector Gwasanaethau Oedolion ym Mhen-y-bont ar Ogwr, i greu darpariaeth debyg. Mae academïau sgiliau sector blaenoriaethol wedi cael eu rhannu a’u cyflwyno ymhellach ar draws y sector addysg bellach yng Nghymru, a’u cefnogi trwy gyllid gan Lywodraeth Cymru.

Math o Adnodd Gwella: Arfer effeithiol


Gwybodaeth am yr ysgol

Mae Ysgol Coedcae yn ysgol cyfrwng Saesneg 11-16 a gynhelir gan awdurdod lleol Sir Gâr ac wedi’i lleoli yng nghanol Llanelli. Mae 815 o ddisgyblion ar y gofrestr. Mae tua 35.4% o ddisgyblion yn gymwys i gael prydau ysgol am ddim. Mae tua 6% o ddisgyblion yn dysgu Saesneg fel iaith ychwanegol.

Canran y disgyblion ag anghenion dysgu ychwanegol (ADY) yw tua 42.1% o boblogaeth yr ysgol yn gyffredinol. Cyfran y disgyblion sydd â chynllun statudol o anghenion dysgu ychwanegol (Datganiad / Cynllun Addysg, Iechyd a Gofal / CDU) yw 3.9% (gan gynnwys y ganolfan adnoddau arbenigol).

Mae’r uwch dîm arweinyddiaeth (UCD) yn cynnwys y pennaeth, y dirprwy bennaeth a thri phennaeth cynorthwyol.

Cyd-destun a chefndir yr arfer effeithiol neu arloesol

Mae ymagwedd yr ysgol at hunanwerthuso yn glir, wedi’i chynllunio’n dda, ac yn effeithiol. Mae arweinwyr ar bob lefel yn meddu ar ddealltwriaeth fanwl o brosesau gwerthuso a gwella effeithiol ac wedi sicrhau gwelliannau yn llwyddiannus ar draws yr ysgol, yn enwedig yn ansawdd yr addysgu a’r dysgu. Symudodd arweinwyr yn bwrpasol o ystyried gwerthuso fel digwyddiad ‘untro’ ar ffurf yr adroddiad hunanwerthuso (AHA) blynyddol tuag at brosesau rheolaidd ac ystyrlon sy’n cynorthwyo’r ysgol yn dda i nodi a sicrhau gwelliant yn barhaus. Caiff yr holl randdeiliaid eu cynnwys yn y gwaith gwella pwysig hwn ac maent yn glir ynglŷn â sut mae’n cefnogi diben, gweledigaeth a gwerthoedd craidd yr ysgol.

Disgrifiad o natur y strategaeth neu’r gweithgarwch

Mae’r ysgol yn mabwysiadu ymagwedd systematig a dilys at hunanwerthuso. Mae’r holl weithgarwch hunanwerthuso yn bwrpasol, wedi’i gynllunio’n ymwybodol, ac wedi’i gysylltu’n annatod â chynllunio gwelliant yn effeithiol. Mae awydd clir a diffuant gan bob un o’r staff i ddarparu’r profiadau dysgu a’r deilliannau gorau posibl ar gyfer disgyblion yn ganolog iddo. Ni wneir unrhyw waith hunanwerthuso i fodloni cynulleidfaoedd allanol, ond ei unig ddiben yw darparu’r wybodaeth sydd ei hangen ar yr ysgol i roi gwelliant parhaus ar waith, tra’n cynnal cydbwysedd ystyriol â buddiannau baich gwaith a lles staff.

Mae gan yr ysgol ‘gylch ansawdd’ blynyddol clir, sy’n amlinellu sut a phryd y bydd arweinwyr yn gwerthuso’u gwaith trwy gydol y flwyddyn. Fel rhan o’r gwaith hwn, mae rolau a disgwyliadau arweinwyr yn glir ac mae arweinwyr yn gosod meini prawf llwyddiant buddiol o gychwyn y gwaith hwn. Mae calendr yr ysgol, sy’n cael ei lunio trwy ymgynghori â grŵp ffocws staff, yn cynnwys dyddiadau ar gyfer gweithgarwch sicrhau ansawdd, fel bod staff wedi’u harfogi i gyfrannu’n gynhyrchiol. Er enghraifft, ceir ymagwedd systematig at deithiau dysgu a chraffu ar waith disgyblion, sy’n cael eu cofnodi ar y calendr flwyddyn ymlaen llaw, ac yn cael eu cynnal ar lefel adrannol yn ystod hanner cyntaf y tymor, wedi’i ddilyn gan ffocws ysgol gyfan yn yr hanner tymor dilynol. Mae arweinwyr yn llunio adroddiadau gwerthuso clir a chryno, sy’n canolbwyntio’n fanwl ar gynnydd a dysgu disgyblion ac effaith addysgu a’r cwricwlwm ar ddysgu’r disgyblion. Caiff y canfyddiadau hyn eu hadolygu a’u rhannu gyda phob un o’r staff i nodi agweddau clir a manwl gywir ar gyfer gwella. Mae rhan hanfodol o’r gwaith hwn yn canolbwyntio ar gasglu gwybodaeth am gynnydd disgyblion mewn llythrennedd, rhifedd a chymhwysedd digidol. Yn ychwanegol, mae’r adroddiad yn dangos yn glir y cynnydd a wnaed o ran meysydd i’w datblygu a nodwyd yn ystod y cylch gwerthuso blaenorol. Mae hyn yn helpu’r ysgol i gynllunio’n fanwl gywir ac yn effeithiol ar gyfer gwella. Trafodir yr adroddiadau hyn i ddechrau yn ystod cyfarfodydd yr uwch dîm arweinyddiaeth, ac wedyn mae uwch arweinwyr yn adolygu canfyddiadau mewn cyfarfodydd cyswllt gyda’u harweinwyr canol dynodedig. Caiff calendr yr ysgol ei gynllunio fel bod cyfarfodydd adrannol yn cael eu trefnu cyn gynted ag y bo modd ar ôl wythnosau craffu ar waith disgyblion, fel y gellir ystyried dadansoddi canfyddiadau sicrhau ansawdd a chynllunio camau ymatebol.

Ceir ymagwedd gydlynus at ddefnyddio gwybodaeth a gasglwyd yn ystod hunanwerthuso. Mae pob aelod o’r uwch dîm arweinyddiaeth wedi’i gysylltu ag aelod o’r tîm arweinyddiaeth ganol. Mae arweinwyr yn cyfarfod yn rheolaidd (tuag unwaith bob pythefnos) yn y parau dynodedig hyn i gefnogi a gwerthuso gwaith y tîm perthnasol. Caiff yr holl adroddiadau gwerthuso sy’n deillio oweithgarwch fel teithiau dysgu a chraffu ar waith disgyblion eu trafod yn y cyfarfodydd hyn â rheolwyr llinell, ac wedyn mewn cyfarfodydd adrannol lle rhennir y canlyniadau gyda’r staff perthnasol. Mae hyn yn helpu sicrhau parhad negeseuon a disgwyliad ar draws yr ysgol. Hefyd, caiff yr adroddiadau eu cyflwyno a’u trafod yng nghyfarfodydd is-bwyllgor perthnasol y corff llywodraethol, ac mae’r uwch arweinydd a/neu’r arweinydd canol perthnasol yn mynychu’r cyfarfod i gyflwyno’u gwerthusiadau i lywodraethwyr, ac ymateb i gwestiynau dilynol ganddynt.

Mae’r ysgol wedi datblygu ymagwedd gref at sicrhau bod llais y disgybl yn llywio prosesau gwerthuso a gwella yn dda. Mae ei strwythur Senedd ar gyfer grwpiau arweinyddiaeth disgyblion yn sicrhau bod disgyblion yn gallu darparu adborth sicrhau ansawdd yn ffurfiol o amrywiaeth o gyd-destunau, gan gynnwys y Cyngor Ysgol, y clwb Eco a’r grŵp LHDTC+, a thrafodir yr adborth hwn yng nghyfarfodydd yr uwch dîm arweinyddiaeth a’r corff llywodraethol. Caiff yr adborth hwn ei ddadansoddi a’i rannu â staff yn ystod sesiynau briffio’r bore; mae arweinwyr canol yn trafod camau ymatebol gyda’u timau cymorth i ddisgyblion mewn sesiynau briffio ar fore dydd Gwener. Er enghraifft, wrth ymateb i adborth disgyblion yn ystod cyfnod sicrhau ansawdd darpariaeth ABCh yr ysgol, cyflwynodd yr ysgol Wythnosau Lles unwaith bob hanner tymor. Mae’r uwch dîm arweinyddiaeth yn adolygu’r canfyddiadau a’r cynlluniau ac yn rhoi camau ymatebol ar waith, gan goladu adroddiad deilliannau Dywedoch chi, gwnaethom ni yn ddiweddarach ar gyfer disgyblion. Caiff yr adroddiad Dywedoch chi, gwnaethom ni hwn ei rannu a’i drafod â disgyblion yn y gwasanaeth ac yn ystod amser cofrestru, ac fe’i rhennir gyda rhieni a gofalwyr hefyd trwy Fforwm Rhieni / Gofalwyr yr ysgol.

Pa effaith y mae’r gwaith hwn wedi’i chael ar y ddarpariaeth ac ar safonau dysgwyr?

Mae’r gwaith hwn wedi sicrhau bod yr ysgol yn meddu ar ddealltwriaeth gadarn o’r hyn sy’n gweithio’n dda a’r hyn sydd angen ei addasu a’i wella. Mae’n taflu goleuni ar arfer dda fel y gellir ei rhannu ar draws yr ysgol, ac yn caniatáu ar gyfer ymyrraeth gynnar lle gallai fod risgiau o ddirywiad mewn safonau neu ddarpariaeth. Er enghraifft, nododd gwerthusiad rheolaidd o safonau llythrennedd fod medrau darllen yn faes allweddol i’w wella. O ganlyniad, rhoddodd yr ysgol raglen ymyrraeth lwyddiannus â thair haen ar waith, gan gynnwys sefydlu gweithgor ar draws y sectorau o fewn y clwstwr. Yn yr un modd, dangosodd ymagwedd ffocws wythnos yr ysgol at adolygu adrannol fod rhywfaint o anghysondeb mewn addysgu, yn enwedig yn gysylltiedig â holi, ac eir i’r afael â hyn trwy ei ffocws dysgu proffesiynol ar waith Barak Rosenshine.

Sut ydych chi wedi rhannu eich arfer dda?

Mae’r ysgol wedi rhannu’r arfer hon trwy ystod o rwydweithiau proffesiynol o fewn yr awdurdod lleol, a’r tu allan iddo.

Math o Adnodd Gwella: Arfer effeithiol


Gwybodaeth am yr ysgol

Mae Ysgol Coedcae yn ysgol cyfrwng Saesneg 11-16 a gynhelir gan awdurdod lleol Sir Gâr ac wedi’i lleoli yng nghanol Llanelli. Mae 815 o ddisgyblion ar y gofrestr. Mae tua 35.4% o ddisgyblion yn gymwys i gael prydau ysgol am ddim. Mae tua 6% o ddisgyblion yn dysgu Saesneg fel iaith ychwanegol.

Canran y disgyblion ag anghenion dysgu ychwanegol (ADY) yw tua 42.1% o boblogaeth yr ysgol yn gyffredinol. Cyfran y disgyblion sydd â chynllun statudol o anghenion dysgu ychwanegol (Datganiad / Cynllun Addysg, Iechyd a Gofal / CDU) yw 3.9% (gan gynnwys y ganolfan adnoddau arbenigol).

Mae’r uwch dîm arweinyddiaeth (UCD) yn cynnwys y pennaeth, y dirprwy bennaeth a thri phennaeth cynorthwyol.

Cyd-destun a chefndir yr arfer effeithiol neu arloesol

Bu cynnydd nodedig yn nifer y disgyblion sy’n gymwys i gael prydau ysgol am ddim yn Ysgol Coedcae. Yn ogystal â hyn, mae tua hanner y disgyblion yn byw yn y 20% o’r ardaloedd mwyaf difreintiedig yng Nghymru, a thua thraean ohonynt yn byw yn y 10% o’r ardaloedd mwyaf difreintiedig, yn ôl Mynegai Amddifadedd Lluosog Cymru. Mae data’r ysgol hefyd yn dangos yr amcangyfrifir bod tua 15% o ddisgyblion yn byw mewn aelwydydd incwm isel. O ganlyniad, mae mynd i’r afael ag effaith tlodi ar gyrhaeddiad disgyblion wedi bod yn flaenoriaeth i’r ysgol ers tro. Mae cynnal presenoldeb da, gwella agweddau cadarnhaol at ddysgu a sicrhau bod disgyblion sy’n gymwys i gael prydau ysgol am ddim yn gwneud cynnydd effeithiol i gyd yn flaenoriaethau allweddol i’r ysgol. Mae’r ysgol yn derbyn tua £350k o gyllid y Grant Datblygu Disgyblion (GDD) bob blwyddyn.

Disgrifiad o natur y strategaeth neu’r gweithgarwch

Mae arweinwyr yn cynllunio’n ofalus i ddefnyddio’u cyllid GDD mewn ffordd fanwl gywir a thargedig. Maent yn alinio’r cynllunio hwn yn agos â’u blaenoriaethau ar gyfer gwella ac yn sicrhau bod y dulliau hyn yn cael eu llywio gan ymchwil ac arfer orau, gan gynnwys o fewn systemau addysg eraill.

Mae’r ysgol yn cyflogi pump o Gynorthwywyr Cymorth i Ddisgyblion a Theuluoedd, y mae pob un ohonynt ynghlwm â grŵp blwyddyn ac yn gweithio’n agos gyda disgyblion bregus a’u teuluoedd. Eu prif ffocws yw nodi a helpu dileu rhwystrau rhag lles a dysgu disgyblion. Mae’r Cynorthwywyr Cymorth i Ddisgyblion a Theuluoedd yn datblygu perthnasoedd cryf â disgyblion targedig. Mae ganddynt ddealltwriaeth gynhwysfawr o bwysigrwydd ymagwedd aml-haenog at gymorth i ddisgyblion, ac yn gweithio’n dda yn unol â gweledigaeth a gwerthoedd yr ysgol, gan feithrin cysylltiadau cryf ag ystod eang o bartneriaid allanol a rhieni a gofalwyr. Yn ogystal â chyfarfodydd rheolaidd yn yr ysgol a ffonio bob dydd i rannu gwybodaeth bwysig a diweddariadau am gynnydd, mae Cynorthwywyr Cymorth i Ddisgyblion a Theuluoedd yn ymweld â’r cartref a chynhelir cyfarfodydd dros Teams, gan fod y dull hwn yn diwallu anghenion rhai teuluoedd yn well. Pan fo’n briodol, ac yn enwedig lle mae presenoldeb yn yr ysgol yn peri pryder, bydd y Cynorthwyydd Cymorth i Ddisgyblion a Theuluoedd yn cyfarfod â disgyblion a’u rhieni mewn lleoliadau mwy ‘niwtral’, fel parc neu siop goffi leol, er mwyn meithrin ymddiriedaeth ac ennyn ymgysylltiad.

Mae’r Cynorthwyydd Cymorth i Ddisgyblion a Theuluoedd yn gweithio’n agos â disgyblion a rhieni i nodi rhwystrau rhag dysgu, ac yn datblygu cynllun gweithredu clir a ffocysedig i ddisgyblion unigol gyda’r uwch dîm arweinyddiaeth. Caiff y cynllun ei adolygu’n rheolaidd, ochr yn ochr â’r disgybl a’i riant neu’i ofalwr. Mae strategaethau cymorth sy’n cael eu gweithredu yn amrywiol, ac wedi’u teilwra i’r disgybl unigol, ac yn gallu cynnwys darparu cymorth hanfodol, a ariennir gan y GDD, i alluogi’r disgybl i ymgysylltu’n effeithiol â bywyd ysgol. Er enghraifft, mae’r ysgol yn prynu eitemau gwisg ysgol yn rheolaidd, yn cynnwys cit addysg gorfforol, i gynorthwyo disgyblion ar adeg benodol pan fyddant yn tyfu’n sydyn a phan fydd y grant Mynediad GDD eisoes wedi cael ei ddefnyddio gan rieni ar ddechrau’r flwyddyn ysgol. Yn ychwanegol, gallai’r disgybl gael ei gynorthwyo gan y Gweithiwr Ieuenctid yn yr Ysgol, naill ai trwy fentora un i un neu drwy raglenni ymgysylltu grwpiau. Mae’r Swyddog Ymddygiad a Lles hefyd yn chwarae rôl allweddol mewn gweithio gyda disgyblion bregus i chwalu rhwystrau rhag cymryd rhan a gwneud cynnydd yn yr ysgol, gan gyflwyno rhaglenni hunanfyfyrio a rheoli dicter.

Mae’r ysgol yn defnyddio cyllid y GDD i gyflogi Swyddog Ymyrraeth Llythrennedd a Swyddog Ymyrraeth Rhifedd. Mae’r unigolion hynod fedrus hyn yn darparu ystod o ymyriadau academaidd ar gyfer disgyblion bregus, gan weithio gyda nhw i wella’u medrau sylfaenol a mireinio’u techneg arholiadau. Mae’r cymorth hwn yn digwydd mewn nifer o ffurfiau, gan gynnwys grŵp bach a gwersi un i un. Rhoddir blaenoriaeth uchel i ymyrraeth gynnar, gyda’r mwyafrif o’r gwaith yn canolbwyntio ar ddisgyblion yng nghyfnod allweddol 3. O ystyried y diffygion mewn darllen sy’n wynebu lleiafrif sylweddol o ddisgyblion, mae’r ysgol hefyd wedi cyflogi dau gynorthwyydd addysgu ychwanegol i weithio ochr yn ochr â’r Swyddog Ymyrraeth Llythrennedd i gyflwyno rhaglen ymyrraeth darllen.

I wella cymorth â lles yn y cyfnod pontio i Flwyddyn 7, mae’r ysgol wedi sefydlu canolfan anogaeth yn ddiweddar, sef Cyfle. Mae’r ddarpariaeth hon yn cynorthwyo disgyblion y nodwyd trwy brosesau pontio cryf eu bod yn debygol o gael trafferth ag addysg brif ffrwd amser llawn ar ddechrau Blwyddyn 7. Trwy ddefnyddio cyllid GDD, mae’r ysgol wedi cyflogi athro i arwain y ddarpariaeth hon, gyda chymorth gan ddau gynorthwyydd addysgu arbenigol. Mae disgyblion yn derbyn darpariaeth gyfun, sydd wedi’i theilwra i angen unigol, sy’n ymgorffori cyfran o wersi prif ffrwd gydag ymyriadau arbenigol yn Cyfle, fel rhaglen i wella medrau cymdeithasol ac emosiynol. Nod y strategaeth hon yw sicrhau bod disgyblion wedi’u hymarfogi’n well i ymgysylltu ag addysg brif ffrwd amser llawn cyn gynted ag y bo modd.

Ar ôl nodi nad oes gan ychydig o ddisgyblion y medrau hunanreoli i ymgysylltu’n gadarnhaol ag amseroedd anstrwythuredig yn ystod y diwrnod ysgol, yn enwedig amser cinio, mae’r ysgol wedi cyflogi goruchwyliwr amser cinio ychwanegol. O ganlyniad, darperir gweithgareddau â ffocws ar gyfer disgyblion, fel clwb gemau a phosau a sesiynau ymarfer corff, i ymgysylltu â nhw yn bwrpasol, i’w cynorthwyo i ddatblygu cyfeillgarwch cadarnhaol a’u paratoi’n well ar gyfer y sesiwn ddysgu yn y prynhawn.

Pa effaith y mae’r gwaith hwn wedi’i chael ar y ddarpariaeth ac ar safonau dysgwyr?

Mae’r gwaith hwn wedi sicrhau ystod ehangach o ymyriadau ‘mewnol’ ar gyfer disgyblion, gan alluogi’r ysgol i ddarparu’n well ar gyfer anghenion eu disgyblion cyn cyfeirio at ddarpariaeth amgen y tu allan i’r ysgol. Mae lles disgyblion wedi cael ei hybu gan y datblygiadau hyn. Mae presenoldeb yn yr ysgol wedi gwella, o ran cyfradd gyffredinol ac ar gyfer yr holl grwpiau bregus. Er enghraifft, mae presenoldeb merched sy’n gymwys i gael prydau ysgol am ddim, sef grŵp targed allweddol i’r ysgol, wedi gwella ar gyfradd gryn dipyn yn gyflymach na merched nad ydynt yn gymwys i’w cael.

Mae cyfranogiad disgyblion mewn dysgu wedi gwella, gyda chyfradd y gwaharddiadau cyfnod penodol yn gostwng yn briodol. Mae nifer yr achosion o ymddygiad negyddol disgyblion yn ystod gwers 5 ar ôl cinio, wedi gostwng.

Mae’r ysgol wedi codi safonau disgyblion trwy’r gwaith hwn. Er enghraifft, mae’r rhaglen ymyrraeth darllen a ariennir gan y GDD yn cael effaith gadarnhaol ar fedrau darllen disgyblion. Mae’r tablau isod yn dangos gwelliannau a wnaed dros dymor yr hydref 2022, gyda disgyblion yn cael eu profi ar ddechrau tymor yr hydref ac wedyn eto ar ddechrau tymor y gwanwyn 2023:

 

Yn ychwanegol, mae agweddau disgyblion at ddysgu yn gadarnhaol ac mae disgyblion bregus, gan gynnwys y rhai sy’n gymwys i gael prydau ysgol am ddim, neu o aelwydydd incwm isel, yn gwneud cynnydd cadarn mewn gwersi a thros gyfnod, ar y cyfan.

 

 

Sut ydych chi wedi rhannu eich arfer dda?

Mae’r ysgol wedi rhannu’r arfer hon trwy ystod o rwydweithiau proffesiynol o fewn yr awdurdod lleol, a’r tu allan.