‘Syr, beth oedd glo?’ A yw ysgolion yn addysgu’n ddigon da am hanes a diwylliant Cymru? - Estyn

‘Syr, beth oedd glo?’ A yw ysgolion yn addysgu’n ddigon da am hanes a diwylliant Cymru?


A ydyn nhw’n gywir?

Mae canfyddiadau arolygu yn dangos bod ganddi bwynt da mewn llawer o achosion. Mae plant yn gallu adnabod lluniau o wragedd Harri VIII ac yn gwybod am Dân Mawr Llundain, ond ychydig iawn a wyddant am Derfysgoedd Rebecca neu’r ymgais olaf i oresgyn Prydain a ddigwyddodd yn Abergwaun. Yn aml, mae disgyblion hŷn yn gwybod mwy am hanes gwledydd eraill, megis yr Almaen Natsïaidd neu Unol Daleithiau America, nac y gwyddant am eu gwlad eu hunain.

Mae gwledydd eraill fel Canada a Seland Newydd yn rhoi pwyslais cryf ar addysgu am hanes eu gwlad eu hunain mewn ysgolion.

Ond a fydd pethau’n newid?

Mae rhai arbenigwyr yn parhau i fod yn amheus ynghylch yr effaith y bydd hyn yn ei chael. Mae’r Athro Martin Johnes o Brifysgol Abertawe yn teimlo y gallai’r ongl Gymreig genedlaethol gael ei cholli wrth fynd ar drywydd hanes lleol neu enghreifftiau Prydeinig neu fyd-eang adnabyddus, ac o ganlyniad, nid oes unrhyw sicrwydd y bydd diwygio’r cwricwlwm yn arwain at addysgu mwy am hanes Cymru nag a geir ar hyn o bryd.

Felly, ysgolion unigol fydd yn gyfrifol am sicrhau bod athrawon yn rhoi lle amlwg i hanes Cymru pan fyddant yn dechrau cynllunio ar gyfer newid. Bydd hyn yn helpu i sicrhau bod gan y genhedlaeth nesaf o blant sy’n byw yng Nghymru wybodaeth a dealltwriaeth gadarn o hanes a diwylliant cyfoethog ein cenedl.

Camau nesaf                                   

Yn haf 2020, byddwn yn cyhoeddi adroddiad thematig sy’n gwerthuso pa mor dda y mae ysgolion yn addysgu disgyblion ar hyn o bryd am hanes a diwylliant Cymru. Bydd hyn yn cynnwys asesiad cywir o arferion presennol mewn ysgolion a gynhelir ledled Cymru. Bydd yr adroddiad yn cynnwys enghreifftiau o arferion rhagorol, a fydd yn helpu ysgolion eraill i gynllunio’r agwedd hon ar Faes Dysgu a Phrofiad newydd y dyniaethau.

Os ydych eisiau derbyn yr adroddiad hwn y flwyddyn nesaf, ac adroddiadau thematig eraill, cofrestrwch yn www.estyn.llyw.cymru/cofrestru neu gallwch ein dilyn ar gyfryngau cymdeithasol.

I gael rhagor o wybodaeth am y pwnc hwn, dyma rai adnoddau ychwanegol:

  •