Article details

Liz Counsell
By Liz Counsell
Postiadau blog |

Arolygu diwylliant diogelu ysgol

Share this page

Rydym wedi ymrwymo’n llwyr i sicrhau bod gan bob plentyn yng Nghymru hawl i deimlo’n ddiogel, cael gofal priodol, a chael dweud ei ddweud am beth sy’n digwydd iddo.

Eleni, rydym yn peilota dull arolygu newydd gyda ffocws cryfach ar drefniadau diogelu. Byddwn yn edrych yn agosach ar ddiwylliant diogelu a lles darparwr, yn cynnwys pan fydd dysgwyr ar y safle, oddi ar y safle ac yn dysgu ar-lein.

Diogelu ac arolygu

Ym mhob rhan o’n gwaith, rhown ddiogelu plant a phobl ifanc a’u lles uwchlaw’r holl anghenion a buddiannau eraill. 

Rydym wedi gweithio’n agos gydag arolygiaethau eraill ar ein ‘Harolygiad Ar y Cyd o Drefniadau Amddiffyn Plant’, i beilota ffordd newydd ar y cyd o werthuso diogelu mewn ardal awdurdod lleol.

Hefyd, yn ddiweddar, cyhoeddom adroddiad ‘‘Dydyn ni ddim yn dweud wrth ein hathrawon” Profiadau o aflonyddu rhywiol rhwng cyfoedion ymhlith disgyblion ysgolion uwchradd yng Nghymru. Mae’r adroddiad yn edrych ar achosion o aflonyddu rhywiol rhwng cyfoedion ym mywydau pobl ifanc oedran uwchradd, ac yn adolygu’r diwylliant a’r prosesau sy’n helpu amddiffyn a chynorthwyo pobl ifanc mewn ysgolion uwchradd yng Nghymru. Yn yr adnoddau ategol a gyhoeddom gyda’r adroddiad, mae dolenni at ganllawiau a gwaith ymchwil defnyddiol i gefnogi diwylliant effeithiol o ddiogelu. Dogfen arweiniad allweddol yw Cadw dysgwyr yn ddiogel gan Lywodraeth Cymru.

Mae dyletswyddau statudol gan yr holl ddarparwyr addysg, yn cynnwys ysgolion a cholegau annibynnol, i ddiogelu a hyrwyddo lles plant. Yn ystod ein harolygiadau, mae gennym rôl bwysig mewn gwerthuso trefniadau diogelu darparwr. 

Mae ein dull arolygu newydd yn sicrhau bod arolygwyr yn darganfod pa mor dda y mae staff a llywodraethwyr yn hyrwyddo diwylliant diogelu cryf yn eu cymuned, a pha mor dda y maent yn deall ac yn hyrwyddo dulliau diogelu’r ysgol.  

Beth fyddwn yn ei newid…

  • Bydd ffocws cryfach ar werthuso’r diwylliant diogelu. Bydd hyn yn cymryd blaenoriaeth dros ddarparu tystiolaeth yn unig o roi polisïau priodol ar waith
  •  Bydd arolygwyr yn edrych ar ymddygiad dysgwyr a staff a sut mae hyn yn helpu hyrwyddo diwylliant diogelu cryf 
  • Bydd arolygwyr yn siarad ag ystod ehangach o ddysgwyr sy’n cynrychioli gwahanol grwpiau, mewn sefyllfaoedd anffurfiol a ffurfiol, i gael eu barn ar drefniadau diogelu’r darparwr 
  • Bydd yr adroddiad arolygu’n cynnwys mwy o fanylion am ddiogelu, yn cynnwys disgrifio pryd mae arferion diogelu yn arbennig o gryf neu ble mae achosion pryder 
  • Mae diwylliant diogelu effeithiol yn dechrau ag arweinwyr, a byddwn yn myfyrio ar drefniadau diogelu pan fyddwn yn adrodd ar arweinyddiaeth a rheolaeth. 

Beth fydd yn aros yr un fath…

Byddwn:

  • yn dechrau pob arolygiad trwy edrych ar hunanwerthusiad y darparwr o’i drefniadau diogelu 
  • yn ystyried gwybodaeth o’r holiaduron cyn-arolygiad gan staff, rhieni, dysgwyr a llywodraethwyr 
  • yn ystyried y trefniadau ar gyfer nodi a chynorthwyo plant mewn angen neu sydd mewn perygl o niwed sylweddol, a ph’un a yw pob un o’r staff yn gwybod beth i’w wneud ai peidio os bydd ganddynt bryderon am ddysgwr  
  • yn gwirio a yw pob un o’r staff wedi ymgymryd â lefel addas o hyfforddiant diogelu 
  • yn gwerthuso effeithiolrwydd y trefniadau i hyrwyddo a chefnogi diwylliant gwrthfwlio, ac yn gwirio pa mor dda y mae darparwyr yn ymateb i unrhyw achosion honedig yn gysylltiedig â bwlio, yn eu cofnodi ac yn mynd i’r afael â nhw  
  • yn barnu pa mor dda y mae darparwr yn cadw disgyblion yn ddiogel rhag peryglon radicaleiddio a chamfanteisio
  • yn ystyried diogeledd cyffredinol yr adeiladau a’r safle, a sut mae arweinwyr yn hyrwyddo ymwybyddiaeth o risgiau i les disgyblion 
  • yn gwirio gweithdrefnau’r darparwr i sicrhau addasrwydd staff a phobl eraill sydd mewn cysylltiad â dysgwyr 
  • yn parhau i gyfeirio unrhyw bryderon ynghylch diogelu at ein swyddogion diogelu mewnol 
  • yn parhau i gyflwyno llythyr lles i ddarparwr os oes pryderon sylweddol ynghylch agwedd ar iechyd a diogelwch neu ddiogelu.  

Bydd pob aelod o’r tîm arolygu’n casglu gwybodaeth i gefnogi’r farn ar ddiwylliant diogelu’r ysgol. Bydd diogelu’n cael ei drafod yn ystod pob cyfarfod tîm. 

Y camau nesaf

Yng ngwanwyn 2022, byddwn yn peilota’r trefniadau arolygu drafft newydd mewn ystod o wahanol ysgolion ac UCDau ledled Cymru. Byddwn yn defnyddio’r canfyddiadau o’r gwaith hwn i gwblhau’r fframwaith newydd. 

Liz Counsell

Mae Liz Counsell yn AEM sy’n arbengio mewn addysg gynradd, annibynnol ac awdurdodau lleol. Mae’n swyddog diogelu arweiniol hefyd. Mae wedi gweithio yn y byd addysg ers dros 35 mlynedd, a bu gynt yn bennaeth mewn tair ysgol gynradd yng Nghaerdydd. Pan na fydd yn arolygu, bydd hi’n gwylio Dinas Caerdydd neu’n chwarae tennis. 

Ychwanegu sylw newydd

Testun plaen

  • No HTML tags allowed.
  • Llinellau a pharagraffau yn torri'n awtomatig.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.

Tagiau adnoddau

Defnyddiwch y tagiau isod i chwilio am fwy o adnoddau gwella ar y pynciau canlynol