Ymagwedd holistaidd tuag at lesiant, iechyd a diogelwch dysgwyr 

Arfer effeithiol

Greater Gwent Adult Learning in the Community Partnership

Tri bobl o amgylch gliniadur mewn llyfrgell fodern.

Gwybodaeth am y bartneriaeth 

Sefydlwyd Partneriaeth Dysgu Oedolion Gwent Fwyaf, a arweinir gan Goleg Gwent, ym 1990. Mae pum prif bartner cyflwyno, ac awdurdod lleol yw pob un ohonynt. Y rhain yw: Aneurin Leisure (Blaenau Gwent), Caerffili, Sir Fynwy, Casnewydd, a Thorfaen. Mae cynnig y bartneriaeth yn cynnwys darpariaeth freiniol drwy’r coleg, darpariaeth a ariennir yn uniongyrchol gan grant, ac ystod o gyrsiau a chlybiau ar sail adennill costau’n llawn. Mae’r ddarpariaeth freiniol yn cynnwys cyrsiau mewn medrau hanfodol, Saesneg i siaradwyr ieithoedd eraill, medrau byw’n annibynnol, a thechnoleg gwybodaeth a chyfathrebu (TGCh). Mae’r ddarpariaeth a ariennir gan grant yn cynnwys cyrsiau medrau hanfodol a chyflogadwyedd, rhaglenni ymgysylltu heb eu hachredu, ac ystod o gyrsiau ar ddiddordebau personol. 

Cyd-destun a chefndir i’r arfer effeithiol neu arloesol

Mae ymwybyddiaeth iechyd meddwl yn chwarae rhan bwysig yng nghynnig datblygiad proffesiynol parhaus (DPP) Partneriaeth Gwent, ac wrth sicrhau bod dysgwyr yn cael mynediad at ddewis da o gyrsiau iechyd a lles. Cyflwynwyd set unigryw o heriau ar gyfer addysg oedolion gan y pandemig COVID, a chafodd staff eu hadleoli ledled y bartneriaeth gan ddarparu prydau ysgol a gweithio mewn canolfannau profi COVID. Fodd bynnag, roedd dysgwyr angen lefelau uwch o gymorth digidol a chymorth lles i’w galluogi i barhau â’u dysgu. Felly, bu’n rhaid i’r bartneriaeth archwilio sut y gallai gefnogi ei dysgwyr pan roedd llawer o staff awdurdodau lleol yn cael eu hadleoli. 

Cytunodd y partneriaid fod angen ymagwedd gydlynus at iechyd meddwl a lles, a datblygwyd strategaeth les ar gyfer dysgwyr a staff, gyda’r nod clir o “gyfrannu at les a ffyrdd o fyw cadarnhaol ymhlith ein cymunedau dysgu oedolion”. Roedd cyllid cymorth i oedolion, a gyflwynwyd gyntaf yn 2021/22, yn allweddol i alluogi’r bartneriaeth i gynllunio ystod gynhwysfawr o DPP a digwyddiadau ar gyfer tiwtoriaid, yn ogystal â gweithgareddau a oedd yn canolbwyntio ar ddysgwyr. 

Disgrifiad o natur y strategaeth neu’r gweithgaredd 

Roedd Croeso i Les yn fodiwl ar-lein a ddatblygwyd ar gyfer dysgwyr gan sefydliad hyfforddiant allanol. Cynigiwyd y cynnwys mewn fformatau gwahanol i fodloni anghenion pob dysgwr, a recordiwyd sesiynau er mwyn i ddysgwyr newydd allu cael mynediad at y modiwl ar unrhyw adeg. 

Cynhaliwyd ffeiriau iechyd a lles dysgwyr ym mhob awdurdod lleol ac fe’u mynychwyd gan gynrychiolwyr o fyrddau iechyd, canolfannau hamdden, academïau ieuenctid, canolfannau chwaraeon, sefydliadau cyflogaeth a hyfforddiant, Heddlu Gwent, a MIND. Roedd y digwyddiad hefyd yn cynnwys sesiynau drymio Indiaidd, karate, canu, iaith arwyddion, bwyta’n iach, garddio, adrodd straeon, a gwiriadau iechyd. Oherwydd llwyddiant y digwyddiad hwn, mae bellach yn cael ei gynnal yn flynyddol. 

Er mwyn cefnogi iechyd meddwl dysgwyr ymhellach, llwyddodd 17 o diwtoriaid ar draws y bartneriaeth i ennill cymhwyster Cymorth Cyntaf Iechyd Meddwl Achrededig L2, ac aeth saith o’r rhain ymlaen i Ddyfarniad L3 mewn Goruchwylio/Arwain Cymorth Cyntaf ar gyfer Iechyd Meddwl. Roedd y cyrsiau hyn yn galluogi staff i gael dealltwriaeth well o gyflyrau iechyd meddwl ac i gyfeirio dysgwyr at sefydliadau priodol. Yn ogystal, bu chwe thiwtor yn mynychu cwrs Cyflwyniad i Gefnogi Dysgwyr ag Anhwylder Straen Wedi Trawma, sef cwrs wedi’i anelu at diwtoriaid sy’n gweithio gyda ffoaduriaid. 

Er mwyn darparu cymorth medrau digidol i ddysgwyr a thiwtoriaid, sefydlwyd rolau mentoriaid digidol yn 2020/2021. Roedd y mentoriaid hyn yn darparu hyfforddiant o fewn y fwrdeistref, gan dargedu tiwtoriaid ym mhob maes pwnc i’w helpu i ddefnyddio offer a thechnolegau digidol yn eu haddysgu, ac i annog eu dysgwyr i ddatblygu eu medrau digidol. Roedd y mentoriaid digidol hefyd yn darparu cymorth i ddysgwyr ar les digidol, diogelwch ar-lein, diogeledd a chyfrifoldeb.  

Mae Heddlu Gwent wedi ymweld â dosbarthiadau medrau digidol y bartneriaeth i roi sgyrsiau ar ddiogelwch ar-lein. Ceir llawer o enghreifftiau o gydweithio â phartneriaethau allanol, megis Mannau Tyfu ar gyfer cyrsiau garddio a choginio gyda ffocws ar ddefnyddio offer garddio yn gywir ac yn ddiogel, diogelwch yn y gegin, a hylendid bwyd. 

Cynhaliwyd cynhadledd i diwtoriaid yng ngwanwyn 2023 a ganolbwyntiodd ar iechyd meddwl a lles. Roedd dau brif siaradwr a roddodd gyflwyniadau ar reoli straen a llythrennedd ariannol. Roedd y gynhadledd hefyd yn cynnwys gweithdai ar lesiant, ymwybyddiaeth ofalgar bob dydd, cartrefi di-wastraff, a therapïau amgen. Mynychwyd y digwyddiad gan 71 o diwtoriaid a rheolwyr. 

Pa effaith y mae’r gwaith hwn wedi’i chael ar ddarpariaeth a safonau dysgwyr? 

O ganlyniad i’r cwrs Croeso i Les, dywedodd 98% o’r dysgwyr fod eu gwybodaeth wedi cynyddu ac roedd 98% yn gwybod ble i fynd am gymorth ar faterion iechyd meddwl. 

Roedd canlyniadau holiadur dysgwyr 2022/2023 yn dangos bod 93% yn cytuno bod eu cwrs yn cyfrannu at eu lles personol eu hunain, a 93% yn cytuno bod y cwrs wedi cael effaith gadarnhaol ar eu hiechyd meddwl cyffredinol. 

Yn ystod arsylwadau, gofynnwyd hefyd i ddysgwyr pa fedrau ychwanegol oeddent wedi’u hennill yn ystod eu cwrs. Dywedodd pob grŵp eu bod wedi ennill medrau ychwanegol a oedd yn cyfrannu at eu lles, a’r rhai a grybwyllwyd amlaf oedd hyder, medrau cyfathrebu, a medrau digidol. Roedd sylwadau gan ddysgwyr yn cynnwys: 

“Rydym wedi dysgu cymaint ac yn defnyddio ein medrau TG drwy’r amser.” 

“Mae’r tiwtor yn ein cefnogi i symud ymlaen ac mae’n esbonio pethau mewn mwy nag un ffordd. Mae’r wybodaeth a’r medrau rydym yn eu dysgu yn rhoi mwy o hyder a dewisiadau i ni.” 

“Mae cefnogaeth ein tiwtor, ac i’n gilydd, yn gwneud y cwrs mor bleserus fel ein bod yn cael ein hysgogi i barhau.” 

Sut ydych chi wedi mynd ati i rannu eich arfer dda? 

Mae’r holl DPP a gynigir drwy’r cyllid cymorth i oedolion wedi’i lanlwytho i Hwb a’i gyfieithu i’r Gymraeg. Yn ogystal, pryd bynnag y daw’r cyfle, rhennir arfer dda y tu hwnt i’r bartneriaeth, er enghraifft, gydag adrannau eraill yng Ngholeg Gwent, a darparwyr dysgu oedolion yn y gymuned ac addysg bellach eraill, trwy hyfforddiant rhanbarthol neu genedlaethol, a chyfarfodydd fel gweithdai JISC a chyfarfodydd rhwydwaith. 

  


Adnoddau eraill gan y darparwr hwn