Darparu cwricwlwm eang a phwrpasol i ddiwallu anghenion yr holl ddysgwyr, a’i effaith ar ymgysylltiad a dyheadau disgyblion
Quick links:
Gwybodaeth am yr ysgol
Mae Ysgol John Bright (YJB) yn ysgol 11-18 cyfrwng Saesneg a gynhelir gan awdurdod lleol Conwy. Mae’n gwasanaethu tref Llandudno a’r ardaloedd cyfagos. Mae 1,147 o ddisgyblion ar y gofrestr, y mae 213 ohonynt yn y chweched dosbarth. Mae tua 18% o ddisgyblion yn gymwys i gael prydau ysgol am ddim. Mae’r rhan fwyaf o ddisgyblion yn siarad Saesneg fel eu hiaith gyntaf, a thua 12% o’r ysgol yn siarad Saesneg fel iaith ychwanegol. Mae 8% arall o ddisgyblion yn siarad Cymraeg ar yr aelwyd. Cyfradd y disgyblion ag anghenion dysgu ychwanegol, sydd angen addasiadau rhesymol, o leiaf, yw tua 19% o boblogaeth yr ysgol gyfan.
Mae’r uwch dîm arweinyddiaeth (UDA) yn cynnwys y pennaeth, dau ddirprwy bennaeth a thri phennaeth cynorthwyol. Caiff gweledigaeth yr ysgol ei chrynhoi yn yr arwyddair ‘Ysgol John Bright – Ein Cymuned Ddysgu’ (‘Ysgol John Bright – Our Community of Learning’). Ategir hyn gan egwyddorion cyffredin tegwch, lles a rhagoriaeth.
Cyd-destun a chefndir yr arfer effeithiol neu arloesol
Mae YJB yn gwasanaethu dalgylch amrywiol; mae’r ysgol ei hun wedi’i lleoli yn un o’r wardiau tlotaf yng Nghymru, ac mae 10% o boblogaeth y disgyblion yn byw yn y ward. Fodd bynnag, mae 10% arall o boblogaeth yr ysgol yn dod o’r wardiau mwyaf cefnog yng Nghymru. Roedd angen cynllunio a datblygu bwriadol dros nifer o flynyddoedd i ddatblygu cwricwlwm sy’n diwallu anghenion yr holl ddisgyblion tra’n codi dyheadau’r rhai sy’n wynebu’r heriau mwyaf mewn cymdeithas.
Disgrifiad o natur y strategaeth neu’r gweithgarwch
Nod y cwricwlwm yw darparu ystod eang o brofiadau ar gyfer yr holl ddisgyblion; mae hyn yn cynnwys gwyddoniaeth/gwyddorau triphlyg / ar wahân, tair iaith ryngwladol mewn TGAU (Ffrangeg, Sbaeneg ac Almaeneg), yn ogystal â blaenoriaethu pynciau lleiafrifol fel drama, cerddoriaeth a thecstilau ffasiwn. Mae’r ysgol yn darparu cyrsiau galwedigaethol fel lletygarwch ac arlwyo, peirianneg ac addysg yn yr awyr agored yn fewnol i ddisgyblion.
Yn ogystal â’r ystod eang o bynciau mewnol a gynigir, mae’r ysgol yn gweithio’n effeithiol gyda phartneriaethau lleol i alluogi disgyblion i astudio cyrsiau ymarferol eraill fel gwasanaethau salon, adeiladu, byw yn y gwyllt ac uwchgylchu. Dros y pum mlynedd ddiwethaf, mae’r ysgol wedi datblygu partneriaeth gref gydag Ysgol y Gogarth, yr ysgol arbennig leol. Mae myfyrwyr YJB yn elwa ar gyfleoedd i ddilyn cyrsiau dydd galwedigaethol lefel mynediad yn Ysgol y Gogarth, tra bod YJB yn cynnal dosbarth amser llawn ar y safle ar gyfer disgyblion Ysgol y Gogarth, gan alluogi’r dysgwyr hyn i fanteisio ar gwricwlwm teilwredig wedi’i gymryd o blith y gyfres lawn o gyrsiau sydd ar gael yng nghyfnod allweddol 4.
Yn y sector ôl-16, mae’r ysgol yn darparu ystod o 40 o gyrsiau lefel 3. Mae hefyd yn gyfrannwr allweddol at y bartneriaeth 6ed dosbarth leol (LINC Conwy) lle mae disgyblion o ysgolion eraill yn mynychu ar ddydd Mercher i astudio addysg awyr agored, tecstilau ffasiwn a gwyddorau meddygol ar y safle yn YJB. Yn y sector ôl-16, mae’r ysgol yn pennu amser ac adnoddau ‘cwricwlaidd gwych’ dynodedig ar gyfer myfyrwyr i atgyfnerthu eu ceisiadau prentisiaeth a phrifysgol. Mae nifer o fyfyrwyr yn y chweched dosbarth yn dilyn pecynnau cyfunol sy’n cynnwys lleoliadau gwaith estynedig mewn ysgolion, milfeddygfeydd ac elusennau lleol.
Mae’r ysgol yn gweithio’n fwriadol i annog disgyblion sy’n cael eu heffeithio gan dlodi i ymgysylltu yn ehangder y profiadau dysgu sydd ar gael. Mae hyn yn cynnwys gwersi cerddoriaeth ac actio unigol yn rhad ac am ddim, sy’n arwain at gymwysterau cenedlaethol cydnabyddedig. Yn ychwanegol, mae’r ysgol yn darparu cyllid i sicrhau bod cymorthdaliadau ar gyfer tripiau neu dripiau am ddim i rai disgyblion, fel tripiau am ddim i weld cynyrchiadau opera yn y theatr leol. Mae cyfleoedd hefyd i staff gyfeirio disgyblion at ddarpariaeth Gwobr Dug Caeredin yr ysgol a fyddai’n elwa ar y profiad ond efallai ddim yn meddwl cofrestru.
Pa effaith y mae’r gwaith hwn wedi’i chael ar y ddarpariaeth ac ar safonau dysgwyr?
Mae ystod y cyrsiau sydd ar gael yn galluogi’r ysgol i ddatblygu llwybrau cwbl bwrpasol ar gyfer disgyblion trwy eu taith yng nghyfnod allweddol 4 ac yn y sector ôl-16. Mae sefydlu darpariaeth mor eang wedi uwchsgilio staff i allu cyflwyno cyrsiau o fewn eu harbenigedd a’r tu hwnt. Canlyniad bwriadol a chadarnhaol yw natur ddilyniannol ymagwedd yr ysgol at gynllunio’r cwricwlwm o Flwyddyn 7 trwodd i Flwyddyn 11 a thu hwnt. Mae hyn yn sicrhau bod y cwricwlwm yn adeiladu’n ofalus ar y medrau, y wybodaeth a’r ddealltwriaeth sy’n angenrheidiol i ddatblygu mewn ffordd ddisgyblaethol wrth i ddisgyblion dyfu trwy’r ysgol.
Mae’r ddarpariaeth hon wedi gostwng safle NACH yr ysgol i 0 am nifer o flynyddoedd pan mae disgyblion yn 16 oed. Mae disgyblion sydd mewn perygl o gael eu gwahardd yn barhaol neu ymddieithrio mewn addysg yn ymgysylltu’n llwyddiannus â’r cwricwlwm ac yn llwyddo i gael lle ar gyfer eu taith ymlaen mewn addysg y tu hwnt i 16 oed.
Mae dilyniant i’r chweched dosbarth yn tyfu, ac mae proffil deilliannau ar gyfer disgyblion yn tyfu; roedd 41% o’r holl raddau a ddyfarnwyd yn haf 2023 yn A* neu A. Ar hyn o bryd, mae bron i 40% o garfan prifysgol yr ysgol yn mynd ymlaen i astudio ymhellach ym mhrifysgolion Russell Group; nifer ohonynt fel y genhedlaeth gyntaf o’u teulu i fynychu prifysgol.
Sut ydych chi wedi rhannu eich arfer dda?
O fewn yr awdurdod lleol, rhennir gwaith yr ysgol trwy fforwm cynllunwyr y cwricwlwm. Mae’r ysgol wedi cyfrannu at ddigwyddiadau consortia rhanbarthol yn canolbwyntio ar gynllunio’r cwricwlwm, yn ogystal ag arwain ffrwd waith cwricwlwm ‘Cynghrair yr A55’, sef rhwydwaith o bedair ysgol uwchradd fawr yng Ngogledd Cymru.