Gweledigaeth Cwricwlwm – Sut dylai cwricwlwm yr ysgol edrych i ddisgyblion yr ysgol?
Mae athrawon wedi creu cwricwlwm sy’n ystyried yr ardal leol yn llawn ac yn un sydd wedi ei wreiddio yn niwylliant a chynefin y cwm yn gelfydd. Un elfen o hyn yw’r ffordd maent wedi llwyddo i ddefnyddio’r ardal leol fel sylfaen i’r dysgu ar ddechrau pob thema. Mae gweledigaeth cwricwlwm newydd yr ysgol yn canolbwyntio ar wella medrau’r disgyblion wrth ymfalchïo yng nghynefin, treftadaeth a diwylliant cymunedol y disgyblion. Mae athrawon yn manylu ar yr elfennau lleol er mwyn llywio llais y disgybl ynghyd â’r gweithgareddau dysgu. Yn dilyn gwaith ymchwil gan staff a’r rhieni am yr ardal leol, mae dosbarthiadau wedi cael eu henwi yn ôl enwau copaon a mynyddoedd lleol. Cynhaliwyd prosiect clwstwr ‘Cynefin’ a darganfuwyd ffeithiau a gwybodaeth hanesyddol newydd am yr hardal leol. Mae hyn yn atgyfnerthu hunan barch a balchder y disgyblion tuag at eu cynefin.
Gweithgareddau
Ffurfiwyd casgliad o themâu ar draws yr ysgol oedd yn dechrau gydag elfen leol – boed yn unigolion enwog, tirnod arbennig neu ganolfan ddysgu yn y dref. Enghraifft o hyn yw cylch cerrig Carn Llechart oedd yn fan dechrau i ysbrydoli thema Celtiaid I’r disgyblion oedd yn cynnwys taith gerdded a gweithgareddau o gwmpas y safle hanesyddol. Mae hyn yn sicrhau fod gan y disgyblion berchnogaeth gref o’u cwricwlwm. Mae ‘Cwm Cerddorol’, ‘Cariad@Gwm’, ‘Croesi’r Bont’ a ‘Trydanu Tawe’ fel enghreifftiau pellach o themâu sy’n plethu elfennau byw yn yr ardal leol i weithgareddau a phrofiadau’r disgyblion. Mae profiadau hyn yn cynnwys prosiectau celf uchelgeisiol sydd wedi ei sylfaenu ar dafodiaith leol a cherddi gwreiddiol gan y disgyblion. Mae ymweliadau gyda’r dref yn cynnwys gweithdai yn y ganolfan gelfyddydau leol, parc coed Glanyrafon, prosiect trydan ‘Mynydd y Gwrhyd’ a’r ganolfan Gymraeg leol ‘Tŷ’r Gwrhyd’. Mae cysondeb yr ymweliadau wythnosol hyn yn cryfhau ymwybyddiaeth y disgyblion o’u gwreiddiau lleol.
Dysgu Proffesiynol
Cynhaliwyd ymchwil ar y meysydd dysgu a phrofiad gan arweinwyr yr ysgol er mwyn gosod gweledigaeth ‘Trysorau Tawe’ ar waith. Yn sgil hyn, cafwyd diwrnodau o hyfforddi ble cyflwynwyd gweledigaeth ar gyfer pob maes dysgu a phrofiad i’r staff cyfan, er enghraifft wrth osod priodenwau unigryw lleol i bob dosbarth. Canfuwyd rhai ohonynt trwy edrych ar hen fapiau digidol, er enghraifft Ynys-gelynen, Nant y Gaseg a Mynydd Marchywel.
Mae’r ysgol hefyd yn rhan o brosiect clwstwr ‘Cynefin’ sy’n coladu themâu ac adnoddau ar-lein ar draws y clwstwr i gyfoethogi arlwy cwricwlwm ysgolion lleol. Mae swyddog y Gymraeg yn y sir hefyd wedi creu rhaglenni llafar cyfoethog (Drilio Disglair, Sgleinio ein Sgwrsio a Blociau Bendigedig) sy’n hybu medrau llythrennedd trwy gwricwlwm Trysorau Tawe.